UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

natknąć się

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. tknąć

1. na jakieś ślady

Definicja

niespodziewanie spotkać kogoś lub znaleźć coś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nadziać się, wdepnąć

Połączenia

  • patrol natknął się; policja natknęła się; archeolodzy, policjanci, przechodnie natknęli się na coś
  • natknąć się na ciało, na dokumenty, na grupę (jakichś ludzi), na patrol, na strażników, na ślady czegoś, na wrak, na znajomych, na zwłoki; na przystanku, na schodach, na korytarzu
  • natknąć się po drodze
  • natknąć się przy wejściu
  • natknąć się w bramie, w drzwiach, w holu, w internecie; w ciemności
  • niespodziewanie, przypadkiem, przypadkowo natknąć się na coś
  • można natknąć się

Cytaty

Wracał wzdłuż budynku sztabowego, w drzwiach natknął się na majora Zborskiego.

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Na plantację [marihuany] policjanci natknęli się kilka dni temu. Znajdowała się w niewielkiej miejscowości pod Wieliczką.

źródło: NKJP: (MP): Pilnował jej pies, Gazeta Krakowska, 2006-10-05

Archeolodzy natknęli się na ślady osadnictwa sprzed kilku tysięcy lat.

źródło: NKJP: (ALG): Dziennik polski, Będzie wystawa, Dziennik Polski, 2006-08-26

Tym, czego naprawdę powinna się obawiać, było ewentualne spotkanie oko w oko z dziadkiem Aleka. Ale prawdopodobieństwo takiego spotkania było znikome, musiałaby mieć prawdziwego pecha, żeby się na niego natknąć4.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natknę się
natkniemy się
2 os. natkniesz się
natkniecie się
3 os. natknie się
natkną się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natknąłem się
+(e)m się natknął
natknęłam się
+(e)m się natknęła
natknęłom się
+(e)m się natknęło
natknęliśmy się
+(e)śmy się natknęli
natknęłyśmy się
+(e)śmy się natknęły
2 os. natknąłeś się
+(e)ś się natknął
natknęłaś się
+(e)ś się natknęła
natknęłoś się
+(e)ś się natknęło
natknęliście się
+(e)ście się natknęli
natknęłyście się
+(e)ście się natknęły
3 os. natknął się
natknęła się
natknęło się
natknęli się
natknęły się

bezosobnik: natknięto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natknijmy się
2 os. natknij się
natknijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natknąłbym się
bym się natknął
natknęłabym się
bym się natknęła
natknęłobym się
bym się natknęło
natknęlibyśmy się
byśmy się natknęli
natknęłybyśmy się
byśmy się natknęły
2 os. natknąłbyś się
byś się natknął
natknęłabyś się
byś się natknęła
natknęłobyś się
byś się natknęło
natknęlibyście się
byście się natknęli
natknęłybyście się
byście się natknęły
3 os. natknąłby się
by się natknął
natknęłaby się
by się natknęła
natknęłoby się
by się natknęło
natknęliby się
by się natknęli
natknęłyby się
by się natknęły

bezosobnik: natknięto by się

bezokolicznik: natknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: natknąwszy się

gerundium: natknięcie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. natknięcie się
natknięcia się
D. natknięcia się
natknięć się
C. natknięciu się
natknięciom się
B. natknięcie się
natknięcia się
N. natknięciem się
natknięciami się
Ms. natknięciu się
natknięciach się
W. natknięcie się
natknięcia się

odpowiednik aspektowy: natykać się

Składnia

Rzosobowy + natknąć się +
na KOGO/CO

2. na trudności

Definicja

niespodziewanie doświadczyć jakichś trudności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • natknąć się na opór, na przeciwności, na przeszkodę, na utrudnienia
  • można natknąć się

Cytaty

Wcisnęła się głębiej w kąt, ale chyba traktowała serio swą prośbę, bo poza tą odruchową reakcją nie natknął się na żaden opór.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Natknęliśmy się na barierę popytu, lepiej zmniejszyć marżę i więcej sprzedawać - stwierdził Zięba.

źródło: NKJP: Energia elektryczna, Gazeta Wyborcza, 1995-02-23

[...] w niektórych częściach miasta można natknąć się na utrudnienia drogowe. Kierowcy, ale też piesi powinni tam zachować szczególną uwagę.

źródło: NKJP: (d): Włocławek: Chlapa na włocławskich ulicach, Gazeta Pomorska, 2009-12-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natknę się
natkniemy się
2 os. natkniesz się
natkniecie się
3 os. natknie się
natkną się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natknąłem się
+(e)m się natknął
natknęłam się
+(e)m się natknęła
natknęłom się
+(e)m się natknęło
natknęliśmy się
+(e)śmy się natknęli
natknęłyśmy się
+(e)śmy się natknęły
2 os. natknąłeś się
+(e)ś się natknął
natknęłaś się
+(e)ś się natknęła
natknęłoś się
+(e)ś się natknęło
natknęliście się
+(e)ście się natknęli
natknęłyście się
+(e)ście się natknęły
3 os. natknął się
natknęła się
natknęło się
natknęli się
natknęły się

bezosobnik: natknięto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. natknijmy się
2 os. natknij się
natknijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. natknąłbym się
bym się natknął
natknęłabym się
bym się natknęła
natknęłobym się
bym się natknęło
natknęlibyśmy się
byśmy się natknęli
natknęłybyśmy się
byśmy się natknęły
2 os. natknąłbyś się
byś się natknął
natknęłabyś się
byś się natknęła
natknęłobyś się
byś się natknęło
natknęlibyście się
byście się natknęli
natknęłybyście się
byście się natknęły
3 os. natknąłby się
by się natknął
natknęłaby się
by się natknęła
natknęłoby się
by się natknęło
natknęliby się
by się natknęli
natknęłyby się
by się natknęły

bezosobnik: natknięto by się

bezokolicznik: natknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: natknąwszy się

gerundium: natknięcie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. natknięcie się
natknięcia się
D. natknięcia się
natknięć się
C. natknięciu się
natknięciom się
B. natknięcie się
natknięcia się
N. natknięciem się
natknięciami się
Ms. natknięciu się
natknięciach się
W. natknięcie się
natknięcia się

odpowiednik aspektowy: natykać się

Składnia

Rzosobowy + natknąć się +
na CO
Data ostatniej modyfikacji: 03.08.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj