UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żółty

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *žľ̥tъ (< gĭlto-) 'żółty'

Definicja

mający kolor słońca, dojrzałych kłosów pszenicy, kaczeńców, żółtka jajka

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  barwny, kolorowy

Połączenia

  • żółty kolor, odcień; płyn; papier, piasek, wosk; kwiat, kwiatek, słonecznik, tulipan; szlak; księżyc; blask, płomień; żółta barwa; skóra, twarz; bluzka, sukienka; fasolka szparagowa, papryka; chryzantema; koperta; farba; żółte słońce; światło; zabarwienie; żółte palce, włosy, zęby; liście; promienie; plamy, zacieki
  • żółty od moczu, od tytoniu; żółty na twarzy
  • żółty jak cytryna, jak miód; jak słońce; jak świeca, jak wosk

Cytaty

Ślęczeliśmy nad plikiem papierów całymi wieczorami przy bladym żółtym świetle, segregując je tematycznie i chronologicznie.

źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

Na końcu docierała do kuchni: położona na uboczu była nieduża, jasna, z żółtymi szafkami i pomarańczowymi blatami [...].

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007

[...] zobaczyłem, że palce i zęby ma żółte od tytoniu. Palił niemal bez przerwy.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Jazda żółtą taksówką w dół Brodwayu to o tej porze niesłychana frajda: nie ma już korków, wokół tyle świateł [...].

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Turyści wędrujący przed wojną przez pokrytą żółtym piaskiem pustynię, którego zalega tu podobno 2,5 mld metrów sześć., mieli okazję zaobserwować zjawisko fatamorgany i burzy piaskowej.

źródło: NKJP: Jacek Sypień: Pustynia pachnąca żywicą, Dziennik Polski, 2001-09-07

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. żółty
żółty
żółty
żółte
żółta
D. żółtego
żółtego
żółtego
żółtego
żółtej
C. żółtemu
żółtemu
żółtemu
żółtemu
żółtej
B. żółtego
żółtego
żółty
żółte
żółtą
N. żółtym
żółtym
żółtym
żółtym
żółtą
Ms. żółtym
żółtym
żółtym
żółtym
żółtej
W. żółty
żółty
żółty
żółte
żółta
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. żółci
żółci
żółte
żółte
D. żółtych
żółtych
żółtych
żółtych
C. żółtym
żółtym
żółtym
żółtym
B. żółtych
żółtych
żółtych
żółte
N. żółtymi
żółtymi
żółtymi
żółtymi
Ms. żółtych
żółtych
żółtych
żółtych
W. żółci
żółci
żółte
żółte

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. żółtszy
kwestion. żółciejszy
żółtszy
kwestion. żółciejszy
żółtszy
kwestion. żółciejszy
żółtsze
kwestion. żółciejsze
żółtsza
kwestion. żółciejsza
D. żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszej
kwestion. żółciejszej
C. żółtszemu
kwestion. żółciejszemu
żółtszemu
kwestion. żółciejszemu
żółtszemu
kwestion. żółciejszemu
żółtszemu
kwestion. żółciejszemu
żółtszej
kwestion. żółciejszej
B. żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszego
kwestion. żółciejszego
żółtszy
kwestion. żółciejszy
żółtsze
kwestion. żółciejsze
żółtszą
kwestion. żółciejszą
N. żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszą
kwestion. żółciejszą
Ms. żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszej
kwestion. żółciejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. żółtsi
kwestion. żółciejsi
żółtsi
kwestion. żółciejsi
żółtsze
kwestion. żółciejsze
żółtsze
kwestion. żółciejsze
D. żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
C. żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
żółtszym
kwestion. żółciejszym
B. żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtsze
kwestion. żółciejsze
N. żółtszymi
kwestion. żółciejszymi
żółtszymi
kwestion. żółciejszymi
żółtszymi
kwestion. żółciejszymi
żółtszymi
kwestion. żółciejszymi
Ms. żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych
żółtszych
kwestion. żółciejszych

Składnia

bez ograniczeń + żółty + bez ograniczeń
szyk: neutralny

Frazeologizmy

ciałko żółte
grążel żółty
plamka żółta
sklep za żółtymi firankami
wariackie papiery
żółte papiery
żółta febra
żółta kartka
żółty czepek
żółty ser
Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj