UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

egzaltacja

Chronologizacja

1745, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

internac.

ang. exaltation

fr. exaltation

niem. Exaltation

z łac. exaltātiō 'wznoszenie, podwyższanie'

Definicja

książk. 
nadmierne i nieadekwatne do sytuacji pobudzenie emocjonalne, faktyczne lub udawane, które przejawia się przesadnymi wypowiedziami czy zachowaniami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  afektacja

Połączenia

  • młodzieńcza; patriotyczna, religijna; nadmierna, sztuczna egzaltacja
  • przesada i egzaltacja
  • stan egzaltacji
  • pełny egzaltacji
  • mówić, pisać z egzaltacją

Cytaty

- Reinmarze, Reinmarze - przemówił z nieco sztuczną egzaltacją. - Jak mogłeś? Jak mogłeś tak obrazić prawo boskie i ludzkie?

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

I nie trzeba tak [...] wiecznie przepraszać za zbytnią egzaltację. On rozumie, że źródłem tej ekspansywności było tłamszenie w sobie przez całe życie spontanicznych uczuć, zbyt długotrwałe zmuszanie serca i woli do milczenia.

źródło: NKJP: Krystyna Kolińska: Orzeszkowa, złote ptaki i terroryści, 1996

Mock zamknął oczy i rozpamiętywał występ Sophie, jej nieporuszony spokój przy fortepianie, jej zachowanie pełne powściągliwej elegancji, bez egzaltacji i dzikiego podrzucania głowy.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

- Och, cóż za egzaltacja! Niech pan nie przesadza. Niech pan już nic więcej nie mówi, nie wolno, nic tak nie szkodzi, jak gwałtowne wzruszenia.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Dehnelowi zdarzają się egzaltacje, wzruszenia, nigdy jednak pretensjonalne i, w najgorszym znaczeniu, sentymentalne.

źródło: NKJP: Michał Kędzierski: Wśród książek - Lala jak Szeherezada, KRONIKA - pismo Uniwersytetu Łódzkiego, 2007-01

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. egzaltacja
egzaltacje
D. egzaltacji
egzaltacji
neut
egzaltacyj
char
C. egzaltacji
egzaltacjom
B. egzaltację
egzaltacje
N. egzaltacją
egzaltacjami
Ms. egzaltacji
egzaltacjach
W. egzaltacjo
egzaltacje
Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj