UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

substancjalny

Chronologizacja

1848, Ojcze-nasz, books.google.pl
Inne znaczenie

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. substancjalny
substancjalny
substancjalny
substancjalne
substancjalna
D. substancjalnego
substancjalnego
substancjalnego
substancjalnego
substancjalnej
C. substancjalnemu
substancjalnemu
substancjalnemu
substancjalnemu
substancjalnej
B. substancjalnego
substancjalnego
substancjalny
substancjalne
substancjalną
N. substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
substancjalną
Ms. substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
substancjalnej
W. substancjalny
substancjalny
substancjalny
substancjalne
substancjalna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. substancjalni
substancjalni
substancjalne
substancjalne
D. substancjalnych
substancjalnych
substancjalnych
substancjalnych
C. substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
substancjalnym
B. substancjalnych
substancjalnych
substancjalnych
substancjalne
N. substancjalnymi
substancjalnymi
substancjalnymi
substancjalnymi
Ms. substancjalnych
substancjalnych
substancjalnych
substancjalnych
W. substancjalni
substancjalni
substancjalne
substancjalne

Pochodzenie

z p.-łac. substantiālis

1. związany z substancją - jednorodną materią

Definicja

dotyczący substancji (jednorodnej materii) i jej rodzajów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Cytaty

W kręgu psychopatologii można wyróżnić dwa rodzaje uzależnień, substancjalne - czyli od wszelkich substancji psychoaktywnych, oraz niesubstancjalne – a więc zaburzenia odżywiania, pracoholizm, internetoholizm, hazard itp.

źródło: Internet: http://www.narkotyki.pl/wokol-uzaleznien/psychologia-uzaleznien/

Rzeczowniki substancjalne oznaczają nazwy materiałów i substancji (...)

źródło: Internet: svoja.org/download.php?item

2. materialny

Definicja

książk. 
istniejący w sposób związany z możliwością poznania za pomocą zmysłów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  materialny

Połączenia

  • substancjalny byt; substancjalna forma; substancjalne istnienie; jedność substancjalna

Cytaty

Dwa atrybuty, które można nazwać fizycznym i psychicznym są istotne dla istnienia substancjalnego i występują zawsze razem.

źródło: NKJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997

Jeśli byt nie ma natury substancjalnej, oznaczałoby to, że jedyną jego pewną przypadłością jest istnienie, że jest ze swoim istnieniem tożsamy, że istnienie jest jego esencją prawdziwą. Granica między bytem a niebytem jest płynna.

źródło: NKJP: Piotr Wierzbicki: Zapis świata. Traktat metafizyczny, 2009

Znaczenie teorii chaosu jest szczególnie istotne, ponieważ proponuje ona obraz świata pozbawionego absolutnych substancjalnych bytów jednostkowych.

źródło: NKJP: Michał Tomczyk: Teoria chaosu a filozofia, 1998

Paradoks bycia-nieistnienia czasu polega na tym, że nie istniejąc jako byt (substancjalny lub procesualny), sam jest jednym z formalnych warunków istnienia.

źródło: Internet: www.ujk.edu.pl/strony/Oleg.Leszczak/peculiarity4.doc

W czasie Mszy św. dokonuje się prawdziwa, realna i substancjalna przemiana chleba w Ciała Jezusa i wina w Krew Jezusa.

źródło: Internet: www.parafiakielno.pl/sakramenty-12606/eucharystia

3. pożywny

Definicja

taki, który zawiera wiele składników odżywczych i dlatego dobrze syci

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  posilny, pożywny, treściwy

Cytaty

Szukając właściwego słowa, mówiła o jedzeniu subtelnym, sprzyjającym, substancjalnym, sytym, zachęcającym, rozrzewniającym, delikatnym, wonnym, specyficznym i finezyjnym.

źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009

Z tekstu nie wynika to wprost, lecz jest faktem, że pierwszy z tych posiłków – prandium – jest zasadniczy, substancjalny.

źródło: Internet: christianitas.org/news/godziny-zoladkowe-notatki-z-reguly-dzien-osiemdziesiaty

4. istotny

Definicja

mający istotne znaczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Znak wyrwany z pierwotnego kontekstu i ulokowany w nowym znaczy bardziej przez miejsce w szeregu innych znaków niż przez swoją substancjalną zawartość.

źródło: NKJP: Tomasz Plata: Być i nie być, 2009

Różnice między kobietą a mężczyzną mają charakter akcydentalny, zewnętrzny, choć wytwarzają szereg innych, równie zewnętrznych różnic. Nasze, by tak powiedzieć, substancjalne właściwości pozostają te same.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Wtedy usłyszał słowa substancjalne Jezusa: „uspokój się, nie miotaj się, jestem z tobą” i poczuł, że wraca do życia.

źródło: NKJP: Ks. Wojciech Zyzak: Kontemplacja Ojca Pio, Głos Ojca Pio, 2000

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj