UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podebrać

Chronologizacja

1564, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	podbiorę	podbierzemy
2 os.	podbierzesz	podbierzecie
3 os.	podbierze	podbiorą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	podebrałem +(e)m podebrał	podebrałam +(e)m podebrała	podebrałom +(e)m podebrało	podebraliśmy +(e)śmy podebrali	podebrałyśmy +(e)śmy podebrały
2 os.	podebrałeś +(e)ś podebrał	podebrałaś +(e)ś podebrała	podebrałoś +(e)ś podebrało	podebraliście +(e)ście podebrali	podebrałyście +(e)ście podebrały
3 os.	podebrał	podebrała	podebrało	podebrali	podebrały

bezosobnik: podebrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		podbierzmy
2 os.	podbierz	podbierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	podebrałbym bym podebrał	podebrałabym bym podebrała	podebrałobym bym podebrało	podebralibyśmy byśmy podebrali	podebrałybyśmy byśmy podebrały
2 os.	podebrałbyś byś podebrał	podebrałabyś byś podebrała	podebrałobyś byś podebrało	podebralibyście byście podebrali	podebrałybyście byście podebrały
3 os.	podebrałby by podebrał	podebrałaby by podebrała	podebrałoby by podebrało	podebraliby by podebrali	podebrałyby by podebrały

bezosobnik: podebrano by

bezokolicznik: podebrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: podebrawszy

gerundium: podebranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	podebranie	podebrania
D.	podebrania	podebrań
C.	podebraniu	podebraniom
B.	podebranie	podebrania
N.	podebraniem	podebraniami
Ms.	podebraniu	podebraniach
W.	podebranie	podebrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: podebrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	podebrany	podebrany	podebrany	podebrane	podebrana
D.	podebranego	podebranego	podebranego	podebranego	podebranej
C.	podebranemu	podebranemu	podebranemu	podebranemu	podebranej
B.	podebranego	podebranego	podebrany	podebrane	podebraną
N.	podebranym	podebranym	podebranym	podebranym	podebraną
Ms.	podebranym	podebranym	podebranym	podebranym	podebranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	podebrani	podebrani	podebrane	podebrane
D.	podebranych	podebranych	podebranych	podebranych
C.	podebranym	podebranym	podebranym	podebranym
B.	podebranych	podebranych	podebranych	podebrane
N.	podebranymi	podebranymi	podebranymi	podebranymi
Ms.	podebranych	podebranych	podebranych	podebranych

odpowiednik aspektowy: podbierać

Pochodzenie

Zob. brać I

1. rybę podbierakiem

Definicja

zabrać coś od spodu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

podebrać rękoma; liną

Cytaty

	Kolega Majchrzycki pomógł mi już zmęczoną rybę podebrać podbierakiem. źródło: NKJP: (sm): Dwaj Janowie i karp olbrzymi, Czas Ostrzeszowski, nr 42, 2005
	Podczas kopania fachowcy coś przeoczyli i podebrali ziemię tak, że zapadły się filary podtrzymujące mój balkon. źródło: NKJP: Magdalena Nowacka: Przodownicy tym razem w tyle?, Dziennik Zachodni, 2007-08-16
	I wtedy zobaczyłem mój kapelusz, krok ode mnie, w trawie. A przy kapeluszu pysk krowy, jakby go wąchała. Schyliłem się, delikatnie podebrałem spod jej pyska [...]. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Szczególnie pilnowane są karpie w tzw. magazynach, czyli zbiornikach, w których czekają przed świętami na klientów. Tu podebranie ryb z pewnością byłoby łatwiejsze niż w stawie. źródło: NKJP: (jam): W ochronie ryb przed złodziejami..., Dziennik Łódzki, 2002-12-13

Składnia

podebrać

CO + (CZYM)

2. podkraść pieniądze

Definicja

ukraść małe ilości czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	podciągnąć, podkraść, podwędzić
	hiperonimy:	ukraść

Połączenia

malec podebrał
podebrać pieniądze, forsę; książkę; kosmetyk; gruszki, jajka, miód, posiłek; węgiel
podebrać matce, ojcu, rodzicom; ptakowi, pszczołom
podebrać z kieszeni; z kasy
podebrać w sklepie
cichcem podebrać

Cytaty

	Podebrały z kasy prawie pół miliona złotych. źródło: NKJP: Tomasz Barański: Od lat okradały własny bank, Super Express, 2006
	- Opowiadał, że ci, którzy go pilnowali, zasnęli. A on wcześniej podebrał z biurka spinacz i otworzył nim kajdanki. źródło: NKJP: Marek Sosnowski: Janosik lubił dzieci, Dziennik Bałtycki, 2001-01-13
	Jako siedmiolatek podebrałem ojcu sporą sumę pieniędzy. Rzecz się wydała. źródło: NKJP: Mirosława Drapacz, Krystyna Budny: „I ujrzałem bestię...” (życiorysy pisane narkotykami), Wychowawca, nr 127-128, 2003-07
	Bociek dostaje jeść trzy razy dziennie [...], ale i kurom lubi podebrać kąski. źródło: NKJP: Magdalena Rubaszewska: Bocian na urzędzie, Express Ilustrowany, 2003-04-19
	Ponieważ sępy i orły przednie mogłyby nie odchować piskląt z jaj, podebrano im je i złożono w inkubatorach. źródło: NKJP: (MAZ JOD GOK MAG): Miejskie sprawy, Gazeta Poznańska, 2005-03-29

Składnia

	+	podebrać	+	CO + (SKĄD)
	+	podebrać	+	CO + (KOMU/CZEMU)

3. podkraść pomysł

Definicja

pozbawić kogoś jakiejś wartości, sprawiwszy, że czegoś jest mniej niż powinno lub mogłoby być

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odebrać, pozbawić

Połączenia

podebrać pomysł; tekst, temat, motyw, nazwy

Cytaty

	Niezależnie od tego, kto, kiedy i komu podebrał pomysł, inicjatywa jest słuszna. źródło: NKJP: Joanna Kardasz, Beata Marcińczyk: Trykają się o koziołki, Gazeta Poznańska, 2002-06-12
	Nie tylko jednak Platformie podebrano nazwę. źródło: NKJP: (AK): Zagrali na nosie?, Gazeta Krakowska, 2002-09-10
	- Niewiarygodne... A oni... - zaczyna i przerywa wpół słowa. Patrzy na mnie podejrzliwie. Zorientował się, że ma mało myśli i że to ja musiałem mu podebrać. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	Chciałbym też napisać operę dla dzieci, ale nie będę o tym opowiadał, bo a nuż ktoś podbierze temat? źródło: NKJP: Dorota Szwarcman: Muszę sadzić drzewa, Polityka, 2008-11-22

Składnia

podebrać

CO + (KOMU/CZEMU)

4. podkraść klientów

Definicja

oferując lepsze warunki, sprawić, że jakieś osoby staną się członkami innej grupy niż do tej pory

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podkraść

Połączenia

podebrać klienta, klientelę, pasażerów, pacjentów, piłkarzy, zawodników
pozyskać, podebrać

Cytaty

	– Okazuje się, że pół drużyny chce Panu podebrać trener Palik? źródło: NKJP: Mariusz Biel: Drużynę buduje się w szatni, Sztafeta, nr 27, 2003
	Na pewno podbierze im trochę klientów. źródło: NKJP: (X): Konkurencja dla hipermarketów?, Dziennik Polski, 2002-04-26
	W 1983 r. startujący zakład podebrał fachową kadrę najlepszym firmom odzieżowym [...]. źródło: NKJP: Agnieszka Skarbek: W azteckie wzory, Gazeta Wyborcza, 1994-03-15
	Trzeba cały czas zachować czujność, by nie podebrano nam kolejnych zawodników [...]. źródło: NKJP: Jerzy Zaborski: Trener budowniczy, Dziennik Polski, 2008-02-05
	Sytuacja do tego stopnia była trudna, że musieliśmy podebrać zawodnika z juniorów młodszych. Musieliśmy sobie jakoś radzić [...]. źródło: NKJP: (zab): Wszyscy skorzystali, Dziennik Polski, 2005-06-02

Składnia

	+	podebrać	+	KOGO + (KOMU)
	+	podebrać	+	KOGO + (SKĄD)

5. podkraść kobietę

Definicja

uwieść kogoś, kto jest uczuciowo lub formalnie z kimś związany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Cytaty

Już dawno zauważyłem, że mój przyjaciel musi mieć pewność, że ja mu nie podbiorę kobiety.

źródło: NKJP: Internet

Na cóż teraz pamiętać, kto komu dziewczynę podebrał cycatą, a kto jadł bułeczki białe, bo ojciec miał młyn.

źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008

Składnia

podebrać

KOGO + (KOMU)

6. o rzece

Definicja

przemieszczając się, zniszczyć coś od dołu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Połączenia

rzeka, woda podebrała
podebrać brzegi
mocno podebrać

Cytaty

Po ostatniej ulewie poziom wody był tak wysoki, że woda podebrała nam ziemię spod betonu przy chlewie [...].

źródło: NKJP: (aru): Spadnie nie spadnie, Gazeta Krakowska, 2001-08-13

Na ulicy Podhalańskiej w Rabce rwący potok podebrał kawałek drogi i zbliżył się do domów mieszkalnych.

źródło: NKJP: Monika Bednarz, Józef Słowik: Podhale w wodzie, Gazeta Krakowska, 2007-09-08

Składnia

podebrać

CO + (KOMU) + (SKĄD)

7. podpuścić kogoś

Definicja

pot.

działając podstępnie, sprawić, że ktoś zrobi coś, co postawi go w niekorzystnej sytuacji lub zwróci się przeciw komuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	podpuścić, podżegnąć, wypuścić
	hiperonimy:	sprowokować

Cytaty

Nie potrafię zrozumieć, jak taka babcia mogła mnie tak łatwo podpuścić! W Internecie podebrała mnie zmysłowością słów i tą okazją.

źródło: NKJP: Krystyna Pytlakowska: Zaczatowani, 2005

Aby skutecznie podebrać kandydata do werbunku, trzeba go było najpierw dobrze rozpracować, a więc znaleźć jakieś jego słabe punkty, czyniące go bardziej podatnym na propozycję współpracy.

źródło: NKJP: Roman Graczyk: Tropem SB: jak czytać teczki, 2007

Jakoś się jej wymsknęło, jakoś tak ją podebrała Jagienka, że jeśli jej nie ufa, to oczywiście nie ma sprawy. Powiedziała więc, że uciekają razem, Dominika i Adaś, do Warszawy.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Składnia

podebrać

KOGO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2017