UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

certolić się

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. certolę się
certolimy się
2 os. certolisz się
certolicie się
3 os. certoli się
certolą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. certoliłem się
+(e)m się certolił
certoliłam się
+(e)m się certoliła
certoliłom się
+(e)m się certoliło
certoliliśmy się
+(e)śmy się certolili
certoliłyśmy się
+(e)śmy się certoliły
2 os. certoliłeś się
+(e)ś się certolił
certoliłaś się
+(e)ś się certoliła
certoliłoś się
+(e)ś się certoliło
certoliliście się
+(e)ście się certolili
certoliłyście się
+(e)ście się certoliły
3 os. certolił się
certoliła się
certoliło się
certolili się
certoliły się

bezosobnik: certolono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się certolił
będę się certolić
będę się certoliła
będę się certolić
będę się certoliło
będę się certolić
będziemy się certolili
będziemy się certolić
będziemy się certoliły
będziemy się certolić
2 os. będziesz się certolił
będziesz się certolić
będziesz się certoliła
będziesz się certolić
będziesz się certoliło
będziesz się certolić
będziecie się certolili
będziecie się certolić
będziecie się certoliły
będziecie się certolić
3 os. będzie się certolił
będzie się certolić
będzie się certoliła
będzie się certolić
będzie się certoliło
będzie się certolić
będą się certolili
będą się certolić
będą się certoliły
będą się certolić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. certolmy się
2 os. certol się
certolcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. certoliłbym się
bym się certolił
certoliłabym się
bym się certoliła
certoliłobym się
bym się certoliło
certolilibyśmy się
byśmy się certolili
certoliłybyśmy się
byśmy się certoliły
2 os. certoliłbyś się
byś się certolił
certoliłabyś się
byś się certoliła
certoliłobyś się
byś się certoliło
certolilibyście się
byście się certolili
certoliłybyście się
byście się certoliły
3 os. certoliłby się
by się certolił
certoliłaby się
by się certoliła
certoliłoby się
by się certoliło
certoliliby się
by się certolili
certoliłyby się
by się certoliły

bezosobnik: certolono by się

bezokolicznik: certolić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: certoląc się

gerundium: certolenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. certolenie się
certolenia się
D. certolenia się
certoleń się
C. certoleniu się
certoleniom się
B. certolenie się
certolenia się
N. certoleniem się
certoleniami się
Ms. certoleniu się
certoleniach się
W. certolenie się
certolenia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: certolący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. certolący się
certolący się
certolący się
certolące się
certoląca się
D. certolącego się
certolącego się
certolącego się
certolącego się
certolącej się
C. certolącemu się
certolącemu się
certolącemu się
certolącemu się
certolącej się
B. certolącego się
certolącego się
certolący się
certolące się
certolącą się
N. certolącym się
certolącym się
certolącym się
certolącym się
certolącą się
Ms. certolącym się
certolącym się
certolącym się
certolącym się
certolącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. certolący się
certolący się
certolące się
certolące się
D. certolących się
certolących się
certolących się
certolących się
C. certolącym się
certolącym się
certolącym się
certolącym się
B. certolących się
certolących się
certolących się
certolące się
N. certolącymi się
certolącymi się
certolącymi się
certolącymi się
Ms. certolących się
certolących się
certolących się
certolących się

Pochodzenie

niem. austr. zärteln 'robić ceregiele'

Regionalizm galicyjski.

1. wzbraniać się

Definicja

pot. 
wzbraniać się z grzeczności przed skorzystaniem z czyjejś propozycji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  certować się, pitolić się, wzbraniać się

Cytaty

Certolił się, że za bardzo nas lubi, żeby nas wciągać w niebezpieczne interesy. Nalegaliśmy, bo z kasą było kiepsko, więc nam powiedział, że planuje skok na kasę, w której czasem są nawet trzy miliardy i tylko jeden ochroniarz.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997

2. postępować nazbyt łagodnie

Definicja

pot. 
postępować nazbyt łagodnie i ostrożnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cackać się, ceregielić się, certować się, ciaćkać się, niańczyć się, patyczkować się, pitolić się

Cytaty

[...] gdyby tak Majka miała inne podejście, to Młody by się szybciej rozwijał, był bardziej samodzielny i tak się nie bał. Ja pamiętam, jak było z Dziadkiem. Żadnego tam certolenia się, ćwierkania i pluplipli, i że on taki śliczniutki, taki słodziutki, i tego całego miękactwa. Twardo i odważnie, po polsku, jak to mawia Dziadek.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007

Czerwonoarmiści nie certolili się z jeńcami, tylko rozstrzelali ich na miejscu i pochowali w małym wąwozie obok drogi.

źródło: NKJP: Olgierd Dziechciarz: Ofiary wojny, Gazeta Krakowska, 2003-05-10

Majster na budowie nie certoli się z robotnikami.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + certolić się +
z CZYM

3. poświęcać na coś zbyt wiele czasu

Definicja

pot. 
poświęcać na coś zbyt wiele czasu lub uwagi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cackać się, ciaćkać się, niańczyć się

Cytaty

Chodzi o to, że jeszcze prezesa nie wybrali. Już się z tym pół roku certolą i nic.

źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007

Także, gdy zbiera się kapustę z kadzi nikt się z tym nie certoli. W kadziach tych jest kilka desek i żołnierz biorący udział w połowie, wchodzi na te deski i widłami wybiera smakowite kąski. Nie warto wspominać, że czasami poślizgnie się i wpadnie do smakowitej kapusty.

źródło: NKJP: Marek Ciesielski, Paweł Siekański, Arkadiusz Znojek: 540 DDC, czyli jakie jest wojsko, 2000

Ile czasu miasto, któremu los dał geniusza teatru, certolić się będzie z Jego muzeum?

źródło: NKJP: Paweł Głowacki: Kantor i pieczątkarze, Dziennik Polski, 2008-12-22

Pieniądze na koncie były jak najbardziej realne, ale osoba wpłacająca nieznana. Przez kilka dni pozostawaliśmy w niepewności, czy pobrać je z konta. Ja nalegałem, żeby się nie certolić, tylko brać, skoro spłynęło na nas takie wielkie szczęście.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Składnia

bez ograniczeń + certolić się +
z CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 16.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj