UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wkopywać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wkopuję
wkopujemy
2 os. wkopujesz
wkopujecie
3 os. wkopuje
wkopują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wkopywałem
+(e)m wkopywał
wkopywałam
+(e)m wkopywała
wkopywałom
+(e)m wkopywało
wkopywaliśmy
+(e)śmy wkopywali
wkopywałyśmy
+(e)śmy wkopywały
2 os. wkopywałeś
+(e)ś wkopywał
wkopywałaś
+(e)ś wkopywała
wkopywałoś
+(e)ś wkopywało
wkopywaliście
+(e)ście wkopywali
wkopywałyście
+(e)ście wkopywały
3 os. wkopywał
wkopywała
wkopywało
wkopywali
wkopywały

bezosobnik: wkopywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wkopywał
będę wkopywać
będę wkopywała
będę wkopywać
będę wkopywało
będę wkopywać
będziemy wkopywali
będziemy wkopywać
będziemy wkopywały
będziemy wkopywać
2 os. będziesz wkopywał
będziesz wkopywać
będziesz wkopywała
będziesz wkopywać
będziesz wkopywało
będziesz wkopywać
będziecie wkopywali
będziecie wkopywać
będziecie wkopywały
będziecie wkopywać
3 os. będzie wkopywał
będzie wkopywać
będzie wkopywała
będzie wkopywać
będzie wkopywało
będzie wkopywać
będą wkopywali
będą wkopywać
będą wkopywały
będą wkopywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wkopujmy
2 os. wkopuj
wkopujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wkopywałbym
bym wkopywał
wkopywałabym
bym wkopywała
wkopywałobym
bym wkopywało
wkopywalibyśmy
byśmy wkopywali
wkopywałybyśmy
byśmy wkopywały
2 os. wkopywałbyś
byś wkopywał
wkopywałabyś
byś wkopywała
wkopywałobyś
byś wkopywało
wkopywalibyście
byście wkopywali
wkopywałybyście
byście wkopywały
3 os. wkopywałby
by wkopywał
wkopywałaby
by wkopywała
wkopywałoby
by wkopywało
wkopywaliby
by wkopywali
wkopywałyby
by wkopywały

bezosobnik: wkopywano by

bezokolicznik: wkopywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wkopując

gerundium: wkopywanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wkopywanie
wkopywania
D. wkopywania
wkopywań
C. wkopywaniu
wkopywaniom
B. wkopywanie
wkopywania
N. wkopywaniem
wkopywaniami
Ms. wkopywaniu
wkopywaniach
W. wkopywanie
wkopywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wkopujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wkopujący
wkopujący
wkopujący
wkopujące
wkopująca
D. wkopującego
wkopującego
wkopującego
wkopującego
wkopującej
C. wkopującemu
wkopującemu
wkopującemu
wkopującemu
wkopującej
B. wkopującego
wkopującego
wkopujący
wkopujące
wkopującą
N. wkopującym
wkopującym
wkopującym
wkopującym
wkopującą
Ms. wkopującym
wkopującym
wkopującym
wkopującym
wkopującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wkopujący
wkopujący
wkopujące
wkopujące
D. wkopujących
wkopujących
wkopujących
wkopujących
C. wkopującym
wkopującym
wkopującym
wkopującym
B. wkopujących
wkopujących
wkopujących
wkopujące
N. wkopującymi
wkopującymi
wkopującymi
wkopującymi
Ms. wkopujących
wkopujących
wkopujących
wkopujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wkopywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wkopywany
wkopywany
wkopywany
wkopywane
wkopywana
D. wkopywanego
wkopywanego
wkopywanego
wkopywanego
wkopywanej
C. wkopywanemu
wkopywanemu
wkopywanemu
wkopywanemu
wkopywanej
B. wkopywanego
wkopywanego
wkopywany
wkopywane
wkopywaną
N. wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
wkopywaną
Ms. wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
wkopywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wkopywani
wkopywani
wkopywane
wkopywane
D. wkopywanych
wkopywanych
wkopywanych
wkopywanych
C. wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
wkopywanym
B. wkopywanych
wkopywanych
wkopywanych
wkopywane
N. wkopywanymi
wkopywanymi
wkopywanymi
wkopywanymi
Ms. wkopywanych
wkopywanych
wkopywanych
wkopywanych

odpowiednik aspektowy: wkopać

Pochodzenie

Zob. kopać

1. słupki

Definicja

mocować coś na stałe, umieszczając to w dole wykopanym w ziemi, a następnie obsypując ziemią dookoła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

  • wkopywać krzyż, pal, słup, słupki, znak (drogowy)
  • wkopywać coś w ziemię

Cytaty

Gospodarze o świcie w lany poniedziałek wychodzą w pola, święcą ziemię, żegnają się znakiem krzyża, a w ziemię wkopują krzyżyki zrobione z palm poświęconych w Niedzielę Palmową.

źródło: NKJP: Ryszard M. Remiszewski: Dzień świętego Lejka, Dziennik Polski, 2006-04-15

Jest bardzo dużo gatunków chryzantem [...]. Są również gatunki wieloletnie, które wkopujemy do ziemi i po przekwitnięciu ścinamy.

źródło: NKJP: Katarzyna Schmidt: Nie tylko chryzantemy, Dziennik Bałtycki, 2000-10-24

W ubiegłym roku pracownicy Telekomunikacji wkopywali nowe słupy na prywatnych działkach.

źródło: NKJP: W betonowym lasku, Dziennik Polski, 2001-04-04

Po nabożeństwie na placu przed bramą stoczniowcy wkopują drewniany krzyż ku czci kolegów poległych w 1970 r.

źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko: Co się zdarzyło w Stoczni?, Polityka, 2005-08-08

Składnia

bez ograniczeń + wkopywać +
CO + (DOKĄD)

2. piłkę

Definicja

uderzeniem nogą umieszczać coś gdzieś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Cytaty

[...] arbiter boczny zwrócił uwagę II trenerowi Korony Andrzejowi Woźniakowi, żeby nie wkopywał piłki na boisko.

źródło: NKJP: (BAT): Kieleckie, bujaj się..., Gazeta Krakowska, 2003-10-08

[...] dokument, który przypadkiem znalazł się w zasięgu ręki wszędobylskiej Ani [...], podarty w drobiazgi, znajduje się już pod szafką i im bliżej jestem, to Ania wkopuje go głębiej pod szafkę.

źródło: NKJP: Internet

Podczas kontroli jeden z chłopaków ukradkiem wyrzucił motyczkę do śniegu, drugi wkopywał coś skrzętnie pod samochód.

źródło: NKJP: Jak kamień w wodę, Dziennik Polski, 2004-01-23

Składnia

bez ograniczeń + wkopywać +
CO + (DOKĄD)

3. kolegę

Definicja

pot. 
swoim działaniem sprawiać, że ktoś znajduje się w trudnej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mieszać, plątać, uplątywać, wikłać, wmanewrowywać, wmanipulowywać, wplątywać, wpuszczać, wrabiać, wtapiać
antonimy:  wyplątywać

Cytaty

Ma nie lada kłopoty. Wkopują go w kradzież brylantów i trafia za kratki.

źródło: NKJP: Internet

Ustaliłyśmy wczoraj z Ulą, że nie wkopujemy Maćka, a i mnie przy okazji, i nie przyznajemy się do akcji ratunkowej, podajemy wersję o przypadkowym spotkaniu z Izą na dyskotece.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Nikt nie wkopywał rodzeństwa, które coś przeskrobało.

źródło: NKJP: Małgorzata Szymańska: Dzieci to pasja, Dziennik Bałtycki, 2000-05-11

Składnia

bez ograniczeń + wkopywać +
KOGO + (w CO)
Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj