UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niedorajda

Chronologizacja

1886, A. Walicki, "Błędy nasze w mowie i piśmie, ku szkodzie języka polskiego popełniane", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. niedorajda
niedorajdowie
niedorajdy
ndepr
niedorajdy
depr
D. niedorajdy
niedorajdów
niedorajd
C. niedorajdzie
niedorajdom
B. niedorajdę
niedorajdów
niedorajdy
N. niedorajdą
niedorajdami
Ms. niedorajdzie
niedorajdach
W. niedorajdo
niedorajdowie
niedorajdy
ndepr
niedorajdy
depr

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r. ż., D. lm niedorajd, B. lm niedorajdy. Gdy zaś odnosi się do osoby/osób płci męskiej, do grupy osób obojga płci albo do osoby/osób bez wskazania na płeć, używa się r. m1, D. i B. lm niedorajdów lub r. ż, D. lm niedorajd, B. lm niedorajdy

Pochodzenie

Etymologia niejasna. Może skrót niedor(uch)aj-da, od pol. gwarowego niedoruchaj (Bańk.), zob. ruchać (współżyć).

Definicja

pot.  pejorat. 
osoba powolna, niezdarna i nieumiejąca poradzić sobie w życiu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ciamajda, ciapa, ciapcia, ciapciak, ciapek, ciapka, ciemięga, gapa, lebiega, lebioda, łamaga, niedojda, niemota, niezguła, oferma, safanduła

Cytaty

Miał taką życiową chytrość. Umiał wszystkich ustawić dookoła siebie. Udawał takiego niedorajdę, niezaradnego życiowo...

źródło: NKJP: Grażyna Mróz: Zostawił po sobie ogromny ślad, Tygodnik Podhalański nr 29-30, 1997

- Słyszałam, że uważała go za życiowego niedorajdę. Miała do niego żal, że taki powolny i nawet gwoździa nie potrafi przybić.

źródło: NKJP: jang: Mokra od krwi, Wieczór Wybrzeża, 2001-03-16

Mały, chudy, czarny, w okularach, o delikatnych stopach i dłoniach, przemawiający głosem cichym i łamliwym, Marcueil sprawiał wrażenie niedorajdy.

źródło: NKJP: Jerzy Adamski: Świat jako niespełnienie albo Samobójstwo Don Juana, 2000

Podrzucała po kawałku kradzionego pluszu lub nielegalnej kiełbasy wujkowi Józefowi i ciotce Stasze, której mąż niedorajda nawet przed wojną nie umiał zarobić na utrzymanie.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne,1998

- Jeżeli przychodzą ci najgorsi, a to wynika z testów i badań psychologicznych, to jak mam pilnować ładu i porządku z takimi nieudacznikami i niedorajdami - powiedział wówczas komendant o podejmujących pracę w policji.

źródło: NKJP: Nie jest już komendantem, Dziennik Polski, 2000-03-01

Data ostatniej modyfikacji: 02.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj