UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wtapiać

Chronologizacja

1814, SL

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wtapiam
wtapiamy
2 os. wtapiasz
wtapiacie
3 os. wtapia
wtapiają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wtapiałem
+(e)m wtapiał
wtapiałam
+(e)m wtapiała
wtapiałom
+(e)m wtapiało
wtapialiśmy
+(e)śmy wtapiali
wtapiałyśmy
+(e)śmy wtapiały
2 os. wtapiałeś
+(e)ś wtapiał
wtapiałaś
+(e)ś wtapiała
wtapiałoś
+(e)ś wtapiało
wtapialiście
+(e)ście wtapiali
wtapiałyście
+(e)ście wtapiały
3 os. wtapiał
wtapiała
wtapiało
wtapiali
wtapiały

bezosobnik: wtapiano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wtapiał
będę wtapiać
będę wtapiała
będę wtapiać
będę wtapiało
będę wtapiać
będziemy wtapiali
będziemy wtapiać
będziemy wtapiały
będziemy wtapiać
2 os. będziesz wtapiał
będziesz wtapiać
będziesz wtapiała
będziesz wtapiać
będziesz wtapiało
będziesz wtapiać
będziecie wtapiali
będziecie wtapiać
będziecie wtapiały
będziecie wtapiać
3 os. będzie wtapiał
będzie wtapiać
będzie wtapiała
będzie wtapiać
będzie wtapiało
będzie wtapiać
będą wtapiali
będą wtapiać
będą wtapiały
będą wtapiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wtapiajmy
2 os. wtapiaj
wtapiajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wtapiałbym
bym wtapiał
wtapiałabym
bym wtapiała
wtapiałobym
bym wtapiało
wtapialibyśmy
byśmy wtapiali
wtapiałybyśmy
byśmy wtapiały
2 os. wtapiałbyś
byś wtapiał
wtapiałabyś
byś wtapiała
wtapiałobyś
byś wtapiało
wtapialibyście
byście wtapiali
wtapiałybyście
byście wtapiały
3 os. wtapiałby
by wtapiał
wtapiałaby
by wtapiała
wtapiałoby
by wtapiało
wtapialiby
by wtapiali
wtapiałyby
by wtapiały

bezosobnik: wtapiano by

bezokolicznik: wtapiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wtapiając

gerundium: wtapianie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wtapianie
wtapiania
D. wtapiania
wtapiań
C. wtapianiu
wtapianiom
B. wtapianie
wtapiania
N. wtapianiem
wtapianiami
Ms. wtapianiu
wtapianiach
W. wtapianie
wtapiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wtapiający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wtapiający
wtapiający
wtapiający
wtapiające
wtapiająca
D. wtapiającego
wtapiającego
wtapiającego
wtapiającego
wtapiającej
C. wtapiającemu
wtapiającemu
wtapiającemu
wtapiającemu
wtapiającej
B. wtapiającego
wtapiającego
wtapiający
wtapiające
wtapiającą
N. wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
wtapiającą
Ms. wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
wtapiającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wtapiający
wtapiający
wtapiające
wtapiające
D. wtapiających
wtapiających
wtapiających
wtapiających
C. wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
wtapiającym
B. wtapiających
wtapiających
wtapiających
wtapiające
N. wtapiającymi
wtapiającymi
wtapiającymi
wtapiającymi
Ms. wtapiających
wtapiających
wtapiających
wtapiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wtapiany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wtapiany
wtapiany
wtapiany
wtapiane
wtapiana
D. wtapianego
wtapianego
wtapianego
wtapianego
wtapianej
C. wtapianemu
wtapianemu
wtapianemu
wtapianemu
wtapianej
B. wtapianego
wtapianego
wtapiany
wtapiane
wtapianą
N. wtapianym
wtapianym
wtapianym
wtapianym
wtapianą
Ms. wtapianym
wtapianym
wtapianym
wtapianym
wtapianej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wtapiani
wtapiani
wtapiane
wtapiane
D. wtapianych
wtapianych
wtapianych
wtapianych
C. wtapianym
wtapianym
wtapianym
wtapianym
B. wtapianych
wtapianych
wtapianych
wtapiane
N. wtapianymi
wtapianymi
wtapianymi
wtapianymi
Ms. wtapianych
wtapianych
wtapianych
wtapianych

Pochodzenie

Zob. topić

1. w zaprawę

Definicja

umieszczać w plastycznej masie przed jej zastygnięciem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem

Połączenia

  • wtapiać w cement, w masę, w zaprawę

Cytaty

W miejscach połączeń ścian z wylewką, w świeżo naniesioną pierwszą warstwę folii wtapiamy taśmy i narożniki uszczelniające.

źródło: NKJP: (al): Prysznic na miarę, Dziennik Bałtycki, 2006-04-18

Lafarge Gips zaprezentował na tegorocznych targach Budma płyty gipsowo-kartonowe Signa, które na wszystkich czterech krawędziach mają specjalne uskoki do wtapiania taśmy zbrojeniowej i masy szpachlowej.

źródło: NKJP: Urszula Szyperska: Łatwiej, lepiej, drożej, Polityka, 2006-05-20

Jest to szkło przezroczyste ozdabiane kolorowymi kawałkami szklanymi, które wtapiane były w wysokiej temperaturze.

źródło: NKJP: (LuS): Kolorowe i nowoczesne, Gazeta Krakowska, 2003-07-24

[...] w asfalt wtapiane są nowoczesne szklane odblaski, które mają ułatwić poprawną jazdę w nocy.

źródło: NKJP: Marek Libaradzki: Nie jedź na pamięć!, Dziennik Zachodni, 2002-05-21

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
CO + w CO

2. w pejzaż

Definicja

włączać w całość tak, żeby trudno było odróżnić ten obcy element

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wkomponowywać

Połączenia

  • wtapiać w krajobraz, w otoczenie

Cytaty

W Berlinie zostaje otwarta wystawa Eriki Steinbach. Wtapia ona przesiedlenia Niemców w tragedię innych narodów Europy, nie mówiąc wyraźnie, kto temu był winien.

źródło: NKJP: Jerzy Tepli: Czyje łzy?, Dziennik Zachodni, 2006-08-17

Możemy je wtapiać w tło, tak że nikt nie dojrzy, że naprawdę nigdy tam nie stały [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Kiedyś budowano je w parkach, dużych ogrodach, wtapiano w zieleń - i dopiero wtedy miały właściwą sobie urodę.

źródło: NKJP: Urszula Szyperska: W stylu Gargamela, Polityka, 2000-02-26

Blake odchodzi zbyt daleko od realizmu Biblii, wtapiając wątki tajemniczej księgi w nurt własnej symbolicznej wizji.

źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
CO + w CO

3. dłonie

Definicja

wsuwać w coś miękkiego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zagłębiać, zanurzać
hiperonimy:  wsuwać

Cytaty

Wtapiam dłonie w jego bujną sierść i zapominam o jutrze.

źródło: Internet: photoblog.pl

Wtapiam palce w jego włosy.

źródło: Internet: wattpad.com

Wtapiam stopy w miękki piasek.

źródło: Internet: photoblog.pl

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
CO + w CO

4. pieniądze

Definicja

pot. 
wykładać na coś, co nie przyniesie zamierzonej korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  topić
hiperonimy:  wykładać

Połączenia

  • wtapiać kasę, pieniądze

Cytaty

Szkoda w to wtapiać tyle pieniędzy.

źródło: NKJP: Internet

Przez to, że licytacje są ukryte, przynajmniej i uczciwi gracze, i ci nieuczciwi wtapiają kasę (czasem niemałą).

źródło: Internet: pl.bigpoint.com

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
CO + (w CO)

5. kolegę

Definicja

pot. 
wrabiać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mieszać, plątać, uplątywać, wikłać, wkopywać, wmanewrowywać, wmanipulowywać, wplątywać, wpuszczać, wrabiać
antonimy:  wyplątywać

Cytaty

Przecież nie będzie wtapiał kumpla.

źródło: Internet: sportowefakty.pl

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
KOGO + (w CO)

6. mecz

Definicja

sport.  pot. 
przegrywać

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przegrywać

Cytaty

[...] ci, którzy otworzyli ligę zwycięstwami, teraz wtapiają mecz za meczem i w tabeli równają do beznadziejnej Polonii Bytom.

źródło: Internet: weszlo.com

Jakoś nie przekonuje mnie przykład Kędzierzyna: oni wtapiali mecze w PLS, a wygrywali wszystko w LM. Więc to się jakoś nie przekłada.

źródło: Internet: sportsboard.pl

Składnia

bez ograniczeń + wtapiać +
CO

Frazeologizmy

ktoś zatapia wzrok w czymś/kimś
ktoś wtapia wzrok w kogoś/coś
Data ostatniej modyfikacji: 01.03.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj