UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

błąd

Chronologizacja

XV w., Bańk
XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *blǫdъ

1. ortograficzny

Definicja

coś, co jest niezgodne z obowiązującymi regułami w jakiejś dziedzinie nauki lub sztuki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pomyłka

Połączenia

  • dopuszczalny, drobny; elementarny, istotny, ewidentny, podstawowy, poważny, rażący; szkolny, typowy błąd; błąd gramatyczny, interpunkcyjny, językowy, literowy, ortograficzny, stylistyczny; lekarski, ludzki, poznawczy, psychologiczny, wychowawczy; drukarski, formalny, konstrukcyjny, metodologiczny, legislacyjny, logiczny, pomiarowy, prawny, proceduralny, rachunkowy, taktyczny, techniczny, strategiczny, systemowy, statystyczny, żywieniowy
  • błąd maszyny, systemu; pomiaru; wymowy
  • błąd w dyktandzie, w obliczeniach
  • pełen, pełny błędów
  • błąd tkwi gdzieś
  • szukać błędu
  • popełnić, zrobić; dostrzec, odkryć, wychwycić, zauważyć, znaleźć; poprawić, skorygować, usunąć, wyeliminować błąd; wytykać błędy
  • liczyć bez błędu

Cytaty

- Dwie nocki mi pan wisi. Za darmo nie będę tu siedział. Zresztą w grafiku był błąd - przerwał spokojnie Zygmunt.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Przy przenoszeniu danych z programu do programu komputer podwoił niewielką część rozmów. Jednak inny program sprawdzający miesięczny zestaw rozmów wychwycił błąd.

źródło: NKJP: Komputer mnożył rozmowy, Dziennik Polski, 2001-02-20

Nie tak dawno przyszedł do mnie po wywiad młody dziennikarz z pewnego pisma kulturalnego i kiedy dał mi tekst do autoryzacji, okazało się, że w co drugim słowie jest błąd ortograficzny.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór. Rzeczy mniejsze, 1998

Wiele ważnych ustaw, w tym także okołobudżetowe, trafia pod obrady Sejmu w ostatniej chwili, marnie przygotowanych, z błędami legislacyjnymi.

źródło: NKJP: Paweł Tarnowski: Paragraf 222, Polityka, 2000-10-07

Błąd ekwiwokacji jest to błąd, który polega na tym, iż pewna osoba w jednym i tym samym rozumowaniu kilkakrotnie używa pewnego słowa wieloznacznego w różnych znaczeniach, sądząc błędnie, iż używa tego słowa jednoznacznie (jak tego wymaga poprawność tego rozumowania).

źródło: NKJP: Zygmunt Ziembiński: Logika praktyczna, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. błąd
błędy
D. błędu
błędów
C. błędowi
błędom
B. błąd
błędy
N. błędem
błędami
Ms. błędzie
błędach
W. błędzie
błędy

Skróty

bł.

2. życiowy

Definicja

zachowanie lub postępowanie, które przyniosło niepożądane skutki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • fatalny, katastrofalny, koszmarny, kosztowny, niewybaczalny, tragiczny; fundamentalny, gruby, kardynalny, kolosalny, olbrzymi, wielki, zasadniczy; powszechny; głupi, oczywisty błąd; błąd polityczny, życiowy
  • błąd kierowcy, pilota, pracownika, projektanta, urzędnika; arbitra, bramkarza, defensywy obrony, obrońców; zaniechania; błędy młodości
  • uniknąć błędu
  • zapobiec/zapobiegać błędom
  • popełnić; naprawić; wykorzystać czyjś błąd; wytykać; przeanalizować błędy
  • przyznać się do błędu

Cytaty

Oddany towarzysz, który w swej gorliwości popełnił niejeden błąd, powinien być nam wciąż bliższy od takiego, co nic nie zrobił dla sprawy i siłą rzeczy żadnego błędu nie popełnił.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Nie wykorzystywali nawet błędów bramkarza Barcy Bonano, który mylił się przy wychodzeniu do dośrodkowań.

źródło: NKJP: (DK): Zwycięska seria, Express Ilustrowany, 2003-02-19

Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że przyczyną wypadku mógł być błąd człowieka.

źródło: NKJP: Joanna Skrzypczak: Nieszczelna cysterna przy ul. Kobierzyckiej. Uciekający gaz, Gazeta Wrocławska, 2000-04-15

Przy niekorzystnych aspektach związek z obcokrajowcem może okazać się poważnym błędem życiowym.

źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu – podstawy, 1998

Niewybaczalnym błędem jest na przykład pojawienie się u potencjalnego szefa w towarzystwie własnej mamusi.

źródło: NKJP: Beata Zalot: Jak sprzedać się najlepiej, Tygodnik Podhalański, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. błąd
błędy
D. błędu
błędów
C. błędowi
błędom
B. błąd
błędy
N. błędem
błędami
Ms. błędzie
błędach
W. błędzie
błędy

Frazeologizmy

błąd antropologiczny
błąd krytyczny
błąd materialny
błąd rzeczowy
błąd w sztuce
czeski błąd
ktoś jest w błędzie
ktoś wyprowadza z błędu kogoś
ktoś wyprowadził z błędu kogoś
ktoś/coś wprowadza w błąd kogoś
ktoś/coś wprowadził/ wprowadziło w błąd kogoś
metoda prób i błędów

Przysłowia


Błędów nie popełnia tylko ten, kto nic nie robi
Nie popełnia błędów tylko ten, kto nie robi nic
Nie popełnia błędów tylko ten, kto nic nie robi
Człowiek uczy się na błędach
Data ostatniej modyfikacji: 06.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj