UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ktoś

Chronologizacja

1455, SStp

Pochodzenie

Zob. kto

1. ktoś bliski

Definicja

osoba, której mówiący nie określa dokładnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kto II

Połączenia

  • ktoś bliski, obcy, znajomy; gorszy, lepszy; inteligentny, mądry, miły
  • ktoś z nas, z was; z państwa, z personelu
  • ktoś dzwoni, puka, zadzwonił, zapukał; biegnie, idzie, nadchodzi, przychodzi/przyszedł, wpadł, wszedł; czeka, siedzi; otworzył, przyniósł, zamknął; krzyczy/krzyknął, pyta, opowiada/opowiedział, zapytał; umarł
  • zapytać kogoś
  • brakuje kogoś
  • pomóc komuś
  • posłać, przysłać, wysłać; chcieć, mieć, przyjąć, wziąć, zaprosić, złapać, znaleźć; poznać, rozpoznać, szukać, widzieć, zauważyć, znać; bić, obrazić, skrzywdzić, uderzyć, zabić, zranić; kochać, lubić, nienawidzić, pokochać, stracić; mamić, podejrzewać, przekonać; przypominać, udawać kogoś
  • gadać, pogadać, porozmawiać, rozmawiać; spotykać się, związać się z kimś

Cytaty

Nieporozumienie towarzyskie - ktoś komuś rozlał wino, poleciały nieładne słowa.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Wzgórze namiętności, Polityka, 2007-02-10

Jeśli ktoś ma problem, idzie najpierw do urzędu. Nie szuka odpowiedzi na dręczące go pytania w biurze poselskim [...].

źródło: NKJP: (JUKA, MIM, BIS, PCH): Zastaniesz posła – masz szczęście, Dziennik Łódzki, 2007-03-23

Zrozum, że to żadna przyjemność spotykać się z kimś, kto obsesyjnie przejmuje się tym, co je i jak wygląda [...].

źródło: NKJP: Iza Świeczak: Dziewczyna ich marzeń, Cosmopolitan nr 11, 2000

Na wernisażu pojawili się sympatycy schroniska, szczęśliwi, że mają miejsce, do którego mogą wracać i w którym zawsze na nich ktoś czeka.

źródło: NKJP: (PK RAVDR RR NOW A-PI): Wokół Poznania, Gazeta Poznańska, 2005-02-26

Gdzieś niżej ktoś wyszedł na klatkę schodową i nie odchodził.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

liczba pojedyncza
M. ktoś
D. kogoś
D poprz.
C. komuś
B. kogoś
N. kimś
Ms. kimś
W. -

2. zostać kimś

Definicja

osoba uważana za ważniejszą od innych w jakimś środowisku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

antonimy:  nikt

Połączenia

  • być, zostać kimś

Cytaty

Jego mama powtarzała mu, że jak będzie się dobrze uczył, to zostanie kimś.

źródło: NKJP: Monika Krężel: Jestem bardziej zdyscyplinowana, Dziennik Zachodni, 2005-09-23

Kiedy nadszedł sierpień 1980, kiedy wybuchła Solidarność, dla mnie było to objawienie, że ów wujek Łukasza to jest naprawdę ktoś! Wielka postać!

źródło: NKJP: Piotr Gryźlak: Kapłan i profesor z Ligi Mistrzów, Dziennik Polski, 12008-03-17

Na początku XX wieku drukarz to był ktoś! Przez długi czas był to stabilny, powszechnie szanowany zawód.

źródło: NKJP: (AMUSZ): Linotypista, Gazeta Krakowska, 2002-04-02

X, [...] wspaniały człowiek i mój nauczyciel fotografii nie żyje. [...] Zapalcie świeczkę, bo dla wielu był naprawdę kimś.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

liczba pojedyncza
M. ktoś
D. kogoś
D poprz.
C. komuś
B. kogoś
N. kimś
Ms. kimś
W. -

3. odrębna osoba

Definicja

człowiek postrzegany jako odrębna osoba

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Cytaty

Mówił o sobie jak o kimś obcym, znanym ze słyszenia.

źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Na otarcie łez, Polityka, 2006-09-09

[...] nauczyłeś się głęboko gardzić religią i tradycjami ludu, uważasz się za kogoś lepszego.

źródło: NKJP: Max Cegielski: Oko świata: od Konstantynopola do Stambułu, 2009

Po cichu marzy mi się, żeby być sławną piosenkarką. Pieniądze? To też. Ale chodzi o to, że wtedy jesteś kimś innym, wyróżniasz się, czeka cię jakaś przyszłość.

źródło: NKJP: Mariola Woszkowska: Kolejka po sławę, Trybuna Śląska, 2002-09-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

liczba pojedyncza
M. ktoś
D. kogoś
D poprz.
C. komuś
B. kogoś
N. kimś
Ms. kimś
W. -

4. potocznie

Definicja

pot. 
osoba, której mówiący nie chce lub nie umie określić dokładnie, ponieważ uważa się za lepszego od niej, co podkreśla mówiący, wybierając właśnie te formy na nazwanie tej osoby

Noty o użyciu

Wyraz używany zazwyczaj z poprzedzającym go zaimkiem wskazującym.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Cytaty

[...] mogę się z tym ktosiem nie zgadzać co do jego wyboru. W oczach tego ktosia jestem tym samym skompromitowany.

źródło: NKJP: Internet

Stanowczo za dużo czatujesz... zaczynam być o tego ktosia zazdrosny!

źródło: NKJP: Internet

Ja mówię temu ktosiowi, że dla mnie nijak nie może być intelektualistą. On się pyta - dlaczego?

źródło: NKJP: Internet

- Ktosiom zazwyczaj trzeba mówić wszystko prosto z mostu, obojętnie jak jednoznaczne byłyby sugestie.

źródło: Internet: snobka.pl

Może problem tkwi w tobie, a nie w tych byle ktosiach, o których piszesz? Możliwe że twój wymarzony facet najzwyczajniej nie istnieje [...].

źródło: Internet: forum.interia.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ktoś
ktosie
ndepr
ktosie
depr
D. ktosia
ktosiów
C. ktosiowi
ktosiom
B. ktosia
ktosiów
N. ktosiem
ktosiami
Ms. ktosiu
ktosiach
W. ktosiu
ktosie
ndepr
ktosie
depr

Frazeologizmy

jakby ktoś kogoś na sto koni wsadził
ktoś ma kogoś
osoba trzecia
ktoś trzeci
Data ostatniej modyfikacji: 08.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj