UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

porywać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. rwać

1. chwytać

Definicja

chwytać gwałtownie i poruszać z miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  chwytać

Połączenia

  • porywać płaszcz; torbę; ołówek; gazetę; komplet perfum
  • porywać dla siebie
  • porywać w locie
  • porywać z tacki; ze stolika

Cytaty

Tońcia coś tam krzyknęła do dziewczyny siekającej cebulę i wyleciała jak fryga, porywając w locie płaszcz, zarzuciła go na ramiona.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

[...] gdy nadeszła z poczty paczka z numerem sobotnim, pani domu pierwsza ją porywała, zatapiając się pożądliwie w czytaniu „Rozmaitości”.

źródło: NKJP: Jerzy Jarowiecki: Lwowska prasa przed powstaniem styczniowym, Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 2005

Carlos okręca się, porywa ze stolika ogryziony ołówek i wolną ręką zapisuje rządek cyfr na brzegu pierwszej stronicy “New York Timesa”.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rzosobowy + porywać +
KOGO/CO

2. uprowadzać

Definicja

zabierać ze sobą, stosując przemoc lub podstęp

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uprowadzać

Połączenia

  • bandyci, przestępcy; żołnierze porywają kogoś/coś
  • porywać dzieci; córkę, syna; ludzi; dziewice, dziewczęta, kobiety; biznesmenów, dziennikarzy; turystów; przeciwników politycznych; zakładników; oficerów, żołnierzy; samochody, samoloty, statki
  • porywać dla okupu; dla prostytucji, dla rozpusty; dla radochy

Cytaty

– Czy ktoś mógł go szantażować? Próbować coś wymusić, porywając jego syna? – Porwanie? A to było porwanie? – Zdziwiła się. – Nie odpowiedziała pani na pytanie o szantaż – zauważył komisarz. – Nic nie wiem na ten temat.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Bojkotowanie firm, które porywają kilkuletnie dzieci do pracy w nieludzkich warunkach jest bardzo ważne.

źródło: NKJP: Olga Dyżakowska: Oryginalny pomysł, Praca i Zdrowie, 2007-11-04

Była to kraina, w której zbrojne bandy, dla zarobku lub na zlecenia patronów z Kaukazu i Rosji, polowały na ludzi i porywały ich dla okupu.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Czyż nie jest typem przestępstwa terrorystycznego fakt, jeżeli sprawca porywa samolot albo jeżeli porywa inny statek: wodny, powietrzny czy inny środek publicznego przewozu, by wymuszać określone działanie ze strony organów państwowych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.01.2004

Niektórzy przestępcy porywają drobnych biznesmenów, od których wymuszają haracze, podpisy pod umową o sprzedaży auta lub nieruchomości.

źródło: NKJP: Zakładnicy strachu, Dziennik Polski, 2001-05-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rzosobowy + porywać +
KOGO/CO

3. chwytać i uciekać

Definicja

chwytać coś szybko i niespodziewanie i uciekać z tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

  • mężczyzna; niedźwiedź porywał coś; wilki porywały coś
  • porywać kapelusz; pisklęta, owce
  • porywać dla siebie
  • porywać z tacki, z talerza; z wieszaka; z podwórek

Cytaty

Porywam z tacki przy straganie plasterek białej brzoskwini i pędzę Piętnastą Ulicą na złamanie karku, z wielką, ciężką torbą, dzięki której łatwo jest trzymać się mocno ziemi.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Dostaję nagrodę sponsora konkursu, dwa komplety zapachów, perfum, dezodorantów – męski i damski. – No proszę – Ewelina porywa dla siebie komplet damski i połowę kompletu męskiego. – Do czegoś jednak jesteś zdolny.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich, 2008

Wilki porywały owce nie tylko z pastwisk odległych od siedzib ludzkich, ale też z przyzagrodowych „koszarów”.

źródło: NKJP: (ASZ): Więcej drapieżników?, Dziennik Polski, 2001-05-17

Ostatni [...] numer „Polityki” przynosi reportażyk [...] o bocianach ze wsi Stubienko, które zaczęły porywać z podwórek pisklęta kurze, kacze, a nawet indycze.

źródło: NKJP: None: Bigosik polski, Dziennik Polski, 2000-07-08

A potem porywał z wieszaka kapelusz Hanemanna, nasadzał krzywo na głowę i rzucał się na fotel, by zastygnąć w pozie myśliciela.

źródło: NKJP: Stefan Chwin:: Hanemann, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rzżywotny + porywać +
CO + (SKĄD)

4. o żywiołach

Definicja

o żywiołach: gwałtownie ruszać coś z miejsca i przenosić dalej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  unosić

Połączenia

  • przeciąg, wiatr, wicher; fala, (rwący) nurt, potok, prąd wody, rzeka, woda; lawina porywa kogoś/coś; prądy powietrza; strumienie wody porywały kogoś/coś
  • porywać ludzi; papierowe szpargały; śmieci; (koronkową) koszulkę, kapelusz; puch; kamienie, ziemię, żwir; część dachu; mosty; wszystko
  • porywać i rozrzucać
  • porywany przez wiatr, przez wicher

Cytaty

Morze chciwie pożerało pastwiska, pola uprawne, obejścia domów, przecinało drogi, tory kolejowe, porywało mosty. Rybacy i pasterze, od Machaczkały po Astrachań, z rozpaczą patrzyli, jak ich nadmorskie przystanie nikną pod wodą.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Portfel otwieram, karty kredytowe na ziemię wypadają i wiatr je porywa.

źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005

Z rąk do rąk leniwie krąży butelka; z drzwi szopy wychodzi czwarta i na sznurze przeciągniętym od latarni do rachitycznej palemki rozwiesza pranie; majtki, halki, pończochy powiewają, wiatr porywa koronkową czarną koszulkę, wrzuca do rynsztoku.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Prądy powietrza porywają różowy puch, niosą go nad głowami w smugach świateł ku obszarom cienia. Tam znika bez śladu, w mgnieniu oka przemieniony w ciemny wełnisty kurz.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

«Bibliotheca sacra paradisi terrestris», było w istocie stosami ksiąg, woluminów, kart, foliałów i odpisów, walających się po wszystkich kątach jego domu, a gdy czasem silniejszy wiatr powiał z gór [...], przeciąg niby trąba powietrzna porywał owe papierowe szpargały i ciskał nimi o bielone wapnem ściany.

źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rznieżywotny + porywać +
KOGO/CO

5. o uczuciach

Definicja

powodować, że ktoś traci kontrolę nad swoim zachowaniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  opanowywać

Połączenia

  • fala gniewu, złości, żółci porywa kogoś

Cytaty

W słuchawce pieni się wściekłość. Rozmówca oczekuje teraz od narratora wyjaśnień: kim właściwie jest, zwykłym partaczem czy może zgoła dywersantem i złoczyńcą. Tak, znowu kategorycznie żąda odpowiedzi. Odbita fala gniewu porywa narratora; mówi coś o zakończeniu, które przespała najwyższa instancja, o lekceważeniu i niedbalstwie, przyczynach całego bałaganu.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003

Może życie matki pobudzi Go do życia, zdrowo zirytuje, jak to tyle razy czyniło ze mną? Ilekroć myślałem o niej, porywała mnie wściekła fala żółci, rozpalony żal za dzieciństwem, które już nigdy nie będzie szczęśliwe.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

Rozmaite impulsy i pragnienia wciąż mnie porywają. Ale odniosłam już parę zwycięstw nad sobą i stale toczę jakieś walki.

źródło: NKJP: Jolanta Sokół-Jedlińska: Duchowość na co dzień, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rznieżywotny + porywać +
KOGO

6. zachwycać

Definicja

wywierać na kimś duże wrażenie i wywoływać chęć wykonywania określonych czynności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zachwycać

Połączenia

  • kompozytor, muzyk, polityk, profesor; Mickiewicz, Wałęsa; popisy tancerzy; przedstawienie; muzyka, rytm; wynagrodzenie porywa kogoś
  • porywać ludzi, lud, wszystkich; słuchaczy, widzów; publiczność/publikę
  • porywać przemówieniami, tyradami, wykładami; ekspresją, pasją, zaangażowaniem, żywiołowością; perfekcją wykonania
  • porywać do zabawy; do tanga, do tańca; do działań, do pracy, do walki
  • porywać za sobą
  • porywać i inspirować; porywać i wzruszać; fascynować i porywać; urzekać i porywać
  • porywający zapałem

Cytaty

Niech prześmiewcy gadają co chcą, ale Tercet pokazał w Ciechanowie kawał dobrej estradowej roboty. Rytmy porywały publiczność, która śpiewała razem z Izabellą.

źródło: NKJP: W. Hagedorny: Witaj Pamelo!, Tygodnik Ciechanowski, 2007-10-07

Myślę, że WOŚP możemy pokazywać na całym świecie. Bo nie ma nigdzie czegoś takiego, żeby jeden facet nagle, stojąc przed kamerami telewizyjnymi, porywał ludzi do tego, żeby chodzili i zbierali pieniądze, i żeby pomagali, bo naprawdę to jest wielka pomoc.

źródło: NKJP: Beata Mońka: Pierwsze takty wielkiej orkiestry, Tygodnik Rybnicki, 2008-01-08

Przejmująca jest dla mnie oczywistość autorytetu Miriam, której gest porywa za sobą pochód kobiet tańczących, by wyrazić moc i chwałę Pana.

źródło: NKJP: Jarosław Makowski: Kobiety uczą kościół, 2007

Starałem się stworzyć klimat, który by ich porywał do pracy, do działania.

źródło: NKJP: Torańska Teresa: Oni, 1997

Z tego, co mówił, wynikało, że jest demokratą. Porywał tyradami podczas wieców przy stacji metra Wasileostrowska. Przystojny, ubrany w zachodnim stylu, elokwentny, korzystnie wyróżniał się na tle działaczy odzianych w szare garnitury z zakładów typu Bolszewiczka.

źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywam
 porywamy
2 os. porywasz
 porywacie
3 os. porywa
 porywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałem
+(e)m porywał
 porywałam
+(e)m porywała
 porywałom
+(e)m porywało
 porywaliśmy
+(e)śmy porywali
 porywałyśmy
+(e)śmy porywały
2 os. porywałeś
+(e)ś porywał
 porywałaś
+(e)ś porywała
 porywałoś
+(e)ś porywało
 porywaliście
+(e)ście porywali
 porywałyście
+(e)ście porywały
3 os. porywał
 porywała
 porywało
 porywali
 porywały

bezosobnik: porywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę porywał
będę porywać
 będę porywała
będę porywać
 będę porywało
będę porywać
 będziemy porywali
będziemy porywać
 będziemy porywały
będziemy porywać
2 os. będziesz porywał
będziesz porywać
 będziesz porywała
będziesz porywać
 będziesz porywało
będziesz porywać
 będziecie porywali
będziecie porywać
 będziecie porywały
będziecie porywać
3 os. będzie porywał
będzie porywać
 będzie porywała
będzie porywać
 będzie porywało
będzie porywać
 będą porywali
będą porywać
 będą porywały
będą porywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porywajmy
2 os. porywaj
 porywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. porywałbym
bym porywał
 porywałabym
bym porywała
 porywałobym
bym porywało
 porywalibyśmy
byśmy porywali
 porywałybyśmy
byśmy porywały
2 os. porywałbyś
byś porywał
 porywałabyś
byś porywała
 porywałobyś
byś porywało
 porywalibyście
byście porywali
 porywałybyście
byście porywały
3 os. porywałby
by porywał
 porywałaby
by porywała
 porywałoby
by porywało
 porywaliby
by porywali
 porywałyby
by porywały

bezosobnik: porywano by

bezokolicznik: porywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: porywając

gerundium: porywanie

imiesłów przymiotnikowy czynny: porywający

imiesłów przymiotnikowy bierny: porywany

odpowiednik aspektowy: porwać

Składnia

Rzosobowy + porywać +
KOGO + (CZYM) + (do CZEGO)
Rznieżywotny + porywać +
KOGO + (do CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN