UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nabożeństwo

Chronologizacja

1424, SStp

Pochodzenie

Zob. nabożny

1. obrzęd

Definicja

obrzęd polegający na oddawaniu czci Bogu przez wspólne modlitwy wiernych

Noty o użyciu

Używane również w znaczeniu węższym, synonimicznym do wyrazu msza.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

  • uroczyste; całe; czterdziestogodzinne, krótkie; poranne, popołudniowe, wieczorne; niedzielne, sobotnie; główne, jubileuszowe, okolicznościowe, specjalne, świąteczne; katolickie, polskie, prawosławne; tradycyjne, wspólne nabożeństwo; błagalne, przebłagalne; bożonarodzeniowe, wielkanocne, wielkopiątkowe; dziękczynne, ekumeniczne, eucharystyczne, fatimskie, luterańskie, maryjne, odpustowe, papieskie, pasyjne, pogrzebowe, pokutne, polowe, protestanckie, rezurekcyjne, różańcowe, żałobne
  • nabożeństwo dla młodzieży; do Matki Bożej, do Męki Pańskiej, do Miłosierdzia Bożego...; z jakiejś okazji
  • nabożeństwo ku czci ojca Pio, św. Rity, Zmartwychwstania Pańskiego...
  • nabożeństwo za duszę (Ojca Świętego, zmarłego...); za poległych, za zmarłych
  • nabożeństwo z udziałem papieża, Ojca Świętego, przedstawicieli innych Kościołów...
  • nabożeństwo na jakimś cmentarzu; w jakiejś bazylice, w jakiejś cerkwi, w jakiejś kaplicy, w jakiejś katedrze, w jakimś kościele, w jakiejś molennie, w jakimś sanktuarium, w jakiejś synagodze, w jakiejś świątyni; w intencji chorych i służby zdrowia...; Ojczyzny, zmarłego Papieża; w języku polskim, łacińskim, niemieckim...
  • nabożeństwa i modlitwy, nabożeństwa i msze (święte), nabożeństwa i spotkania, nabożeństwa i uroczystości
  • koniec, początek, zakończenie; rodzaj; uczestnicy; w czasie, w trakcie nabożeństwa
  • nabożeństwo odbyło się / odbywa się, rozpoczęło się
  • przewodniczyć nabożeństwu
  • celebrować, koncelebrować, odprawić / odprawiać, organizować, rozpocząć, zaplanować nabożeństwo;
  • odprawianie, rozpoczęcie, zakończenie nabożeństwa
  • odczytać coś podczas nabożeństwa
  • chodzić, iść, przyjść / przychodzić, przyjechać / przyjeżdżać na nabożeństwo
  • być na nabożeństwie; uczestniczyć, wziąć udział w nabożeństwie;
  • uczestniczący w nabożeństwie;
  • uczestniczenie w nabożeństwie

Cytaty

Pogoda sprzyja pracom przy budowie ołtarza na wadowickim rynku, gdzie 16 czerwca Jan Paweł II odprawi nabożeństwo.

źródło: NKJP: (BEA): Rośnie ołtarz, Dziennik Polski - Kraków, 1999-06-04

Gdy [...] nadchodził czas wielkiego postu czy adwentu, tryb życia Jadwigi i jej otoczenia ulegał zmianie. Królowa bowiem odznaczała się głęboką pobożnością i wiele czasu poświęcała na modlitwy i nabożeństwa.

źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn, Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994

Wigilijna wieczerza to rodzaj nabożeństwa, obejmującego wspólną modlitwę, śpiew, czytanie Ewangelii, łamanie opłatkiem, spożywanie posiłku i modlitwę na zakończenie.

źródło: NKJP: G. Czerwińska: O protestantyzmie, Tygodnik Ciechanowski, 2007-03-13

Jan Paweł II przewodniczył wczoraj po południu w bazylice watykańskiej nabożeństwu Męki Pańskiej, które celebrował w zastępstwie papieża prefekt Kongregacji Nauki Wiary kard. Josef Ratzinger.

źródło: NKJP: (PAP): Via Crucis, Dziennik Polski - Świat, 2002-03-30

Dzień pogrzebu był bardzo długi. Poszliśmy z samego rana na nabożeństwo, które nasz ksiądz jezuita odprawił przed główną mszą.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nabożeństwo
nabożeństwa
D. nabożeństwa
nabożeństw
C. nabożeństwu
nabożeństwom
B. nabożeństwo
nabożeństwa
N. nabożeństwem
nabożeństwami
Ms. nabożeństwie
nabożeństwach
W. nabożeństwo
nabożeństwa

Skróty

nab.

Odesłania

Zob. też:

msza

2. poważanie

Definicja

szczególne poważanie i cześć okazywane jakiejś osobie lub rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szacunek

Połączenia

  • szczególne, wielkie nabożeństwo
  • nabożeństwo do kogoś, do czegoś
  • mieć nabożeństwo

Cytaty

Miał szczególne nabożeństwo do Przeczystej Panienki i do św. Barbary, a wcześnie zaczął także praktyki ascetyczne.

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000

Grotę traktuje się [...] z należnym jej nabożeństwem i czcią. To tutaj wznoszono modły w chwilach szczególnej troski, to przed nią zanoszono prośby do Boga o uzdrowienie najbliższych.

źródło: NKJP: Księga łask specjalnych, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-03-04

W tej książce Internet jest traktowany w sposób bardzo przystępny - bez nabożeństwa, bez mnóstwa parametrów i tajemniczych skrótów, ale też bardzo rzetelnie.

źródło: NKJP: Stanisław M. Stanuch: Co się wydaje, Gazeta Wyborcza - Komputer, 1999-03-30

Wyznawcy islamu ze szczególnym nabożeństwem oglądają w skarbcu włos z brody Mahometa, a także jego laskę i odcisk stopy.

źródło: NKJP: Paweł Lipiński: Tego nie ma w przewodnikach, prasa, 1999

Baka śmieszył go bardziej niż Gombrowicz, do którego nie miał nigdy nabożeństwa, podobnie jak do poetów Awangardy krakowskiej.

źródło: NKJP: Miłość za Bóg zapłać, Dziennik Polski - Magazyn, 1998-12-24 -

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nabożeństwo
nabożeństwa
D. nabożeństwa
nabożeństw
C. nabożeństwu
nabożeństwom
B. nabożeństwo
nabożeństwa
N. nabożeństwem
nabożeństwami
Ms. nabożeństwie
nabożeństwach
W. nabożeństwo
nabożeństwa

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

książeczka do nabożeństwa
książka do nabożeństwa
nabożeństwo czerwcowe
nabożeństwo majowe
Data ostatniej modyfikacji: 25.09.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj