UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wprawić się

Chronologizacja

1564, Mącz

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wprawię się
wprawimy się
2 os. wprawisz się
wprawicie się
3 os. wprawi się
wprawią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wprawiłem się
+(e)m się wprawił
wprawiłam się
+(e)m się wprawiła
wprawiłom się
+(e)m się wprawiło
wprawiliśmy się
+(e)śmy się wprawili
wprawiłyśmy się
+(e)śmy się wprawiły
2 os. wprawiłeś się
+(e)ś się wprawił
wprawiłaś się
+(e)ś się wprawiła
wprawiłoś się
+(e)ś się wprawiło
wprawiliście się
+(e)ście się wprawili
wprawiłyście się
+(e)ście się wprawiły
3 os. wprawił się
wprawiła się
wprawiło się
wprawili się
wprawiły się

bezosobnik: wprawiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wprawmy się
2 os. wpraw się
wprawcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wprawiłbym się
bym się wprawił
wprawiłabym się
bym się wprawiła
wprawiłobym się
bym się wprawiło
wprawilibyśmy się
byśmy się wprawili
wprawiłybyśmy się
byśmy się wprawiły
2 os. wprawiłbyś się
byś się wprawił
wprawiłabyś się
byś się wprawiła
wprawiłobyś się
byś się wprawiło
wprawilibyście się
byście się wprawili
wprawiłybyście się
byście się wprawiły
3 os. wprawiłby się
by się wprawił
wprawiłaby się
by się wprawiła
wprawiłoby się
by się wprawiło
wprawiliby się
by się wprawili
wprawiłyby się
by się wprawiły

bezosobnik: wprawiono by się

bezokolicznik: wprawić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wprawiwszy się

gerundium: wprawienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wprawienie się
wprawienia się
D. wprawienia się
wprawień się
C. wprawieniu się
wprawieniom się
B. wprawienie się
wprawienia się
N. wprawieniem się
wprawieniami się
Ms. wprawieniu się
wprawieniach się
W. wprawienie się
wprawienia się

odpowiednik aspektowy: wprawiać się

Pochodzenie

Zob. prawić

1. w pracy

Definicja

nabrać w czymś wprawy i doświadczenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wdrożyć się, zaprawić się

Cytaty

Z potrzeby wprawił się w złodziejskim fachu i potrafił kląć jak stary urka.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

Zapisał się do wypożyczalni na Lesznie. Brał Karola Maya, żeby się wprawić w czytaniu.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952

Ręce wprawiły się do ruszania łopatą i tylko rumieńce bladły coraz bardziej i coraz luźniejsze stawały się pasiaste sukienki.

źródło: NKJP: Wanda Półtawska: I boję się snów, 2009

- Co zrobisz ze starym, tato? Sprzedasz? - Chyba na złom - roześmiał się. - Nie, nawet nie na złom. Najpierw mama wprawi się na nim, zanim oddam jej nowy. Ty już dobrze jeździsz.

źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994

- Człowiek tak się wprawił przez te wszystkie lata, że nie trzeba teraz doglądać urządzeń. Wystarczy tylko posłuchać, jak pracują, i już się wie, czy wszystko jest w porządku.

źródło: NKJP: Ksawery Kunikowski: Młynarz z dziada pradziada, Express Ilustrowany, 2003-08-23

Składnia

bez ograniczeń + wprawić się +
(w CZYM | do CZEGO)

2. w nastrój

Definicja

osiągnąć określony stan psychiczny lub fizyczny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • wprawić się w stan ekscytacji, zauroczenia...;
  • wprawić się w ruch

Cytaty

Gdy wprawiła się w stan odurzenia, zaczepiała obcych mężczyzn i opowiadała im swoje życie.

źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998

[...] naprawdę polubiłem reggae. Było przynajmniej spokojne i ciche, i pozwalało ci się wprawić w jakiś lepszy, tropikalny nastrój.

źródło: NKJP: Piotr Czerwiński: Przebiegum życiae, czyli Kartonowa sieć, 2009

Po drugie - pije się po to, żeby wprawić się w dobry, przyjemny nastrój, przeżyć coś, o co byłoby trudno bez alkoholu.

źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994

Do tego czasu sąd zapyta biegłego medycyny sądowej, czy Władysław W. mógł wprawić się lekami w stan nietrzeźwości.

źródło: NKJP: Leszek Kosiorowski: Lęk radnego, Gazeta Wrocławska, 2003-06-03

Dziecko miało konwulsje. Drobne ciało wprawiło się w ruch jakby od środka.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

Składnia

bez ograniczeń + wprawić się +
(CZYM) + w CO
Data ostatniej modyfikacji: 24.02.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj