UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opieprzyć

Chronologizacja

1522, SPXVI

Pochodzenie

Zob. pieprz

1. potrawę

Definicja

obsypać zmielonym pieprzem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przyprawić

Cytaty

Kotlety wybiłam mocno, posoliłam, opieprzyłam i polałam oliwą na obie strony.

źródło: NKJP: Monika Babcia z Jeżyc: Obiad z Expressem, Gazeta Poznańska, 001-11-03

Plan działania: masło roztopić na patelni, bułki i rodzynki zamoczyć w piwie, kurczaka osolić i opieprzyć, a następnie obsmażyć (na początek skórką na dół), dodać pokrojoną cebulę.

źródło: NKJP: (two): Makłowicz i Novotny spotkali się na Starym Targu, Dziennik Zachodni, 2004-04-30

Mięso osolić, opieprzyć i podsmażyć na oleju, dodać koncentrat, ketchup, bazylię oraz połowę posiekanej natki pietruszki.

źródło: Internet: przyslijprzepis.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opieprzę
opieprzymy
2 os. opieprzysz
opieprzycie
3 os. opieprzy
opieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opieprzyłem
+(e)m opieprzył
opieprzyłam
+(e)m opieprzyła
opieprzyłom
+(e)m opieprzyło
opieprzyliśmy
+(e)śmy opieprzyli
opieprzyłyśmy
+(e)śmy opieprzyły
2 os. opieprzyłeś
+(e)ś opieprzył
opieprzyłaś
+(e)ś opieprzyła
opieprzyłoś
+(e)ś opieprzyło
opieprzyliście
+(e)ście opieprzyli
opieprzyłyście
+(e)ście opieprzyły
3 os. opieprzył
opieprzyła
opieprzyło
opieprzyli
opieprzyły

bezosobnik: opieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opieprzmy
2 os. opieprz
opieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opieprzyłbym
bym opieprzył
opieprzyłabym
bym opieprzyła
opieprzyłobym
bym opieprzyło
opieprzylibyśmy
byśmy opieprzyli
opieprzyłybyśmy
byśmy opieprzyły
2 os. opieprzyłbyś
byś opieprzył
opieprzyłabyś
byś opieprzyła
opieprzyłobyś
byś opieprzyło
opieprzylibyście
byście opieprzyli
opieprzyłybyście
byście opieprzyły
3 os. opieprzyłby
by opieprzył
opieprzyłaby
by opieprzyła
opieprzyłoby
by opieprzyło
opieprzyliby
by opieprzyli
opieprzyłyby
by opieprzyły

bezosobnik: opieprzono by

bezokolicznik: opieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: opieprzywszy

gerundium: opieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opieprzenie
opieprzenia
D. opieprzenia
opieprzeń
C. opieprzeniu
opieprzeniom
B. opieprzenie
opieprzenia
N. opieprzeniem
opieprzeniami
Ms. opieprzeniu
opieprzeniach
W. opieprzenie
opieprzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: opieprzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opieprzony
opieprzony
opieprzony
opieprzone
opieprzona
D. opieprzonego
opieprzonego
opieprzonego
opieprzonego
opieprzonej
C. opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonej
B. opieprzonego
opieprzonego
opieprzony
opieprzone
opieprzoną
N. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzoną
Ms. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opieprzeni
opieprzeni
opieprzone
opieprzone
D. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
C. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
B. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzone
N. opieprzonymi
opieprzonymi
opieprzonymi
opieprzonymi
Ms. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych

Składnia

bez ograniczeń + opieprzyć +
CO

2. osobę

Definicja

pot. 
w ostry sposób wyrazić niezadowolenie z czyjegoś niewłaściwego postępowania

Noty o użyciu

Słowo dla wielu osób wulgarne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nahuczeć, objechać, obrugać, obtańcować, ochrzanić, przechrzcić, prześwięcić, zbesztać, zrugać
hiperonimy:  skrytykować

Cytaty

Z rana opieprzyła mnie w domu żona, potem w robocie wylała mi się zupa pomidorowa, a teraz z tą dymną świecą.

źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006

Na początku mojego listu muszę Cię, chłopie, ostro opieprzyć, że tak bez zapowiedzi sobie poszedłeś. Tak się nie robi.

źródło: NKJP: Olo Olbratowski: Wspomnienie, Gazeta Krakowska, 2002-06-30

- Trzeba mieć w sobie mało pokory - mówi. - Jak człowieka opieprzą, to się odszczeknąć.

źródło: NKJP: Małgorzata Gradkowska: Pampers to głupswo, Dziennik Bałtycki, 2005-02-11

Tylko jak macie zamiar mnie opieprzyć za to, co zrobiłem Magdzie, szkoda czasu.

źródło: NKJP: Radosław Figura: Magda M. Odcinek 47, 2006

Niektórzy moi koledzy opieprzyli mnie również: - Dziewczyno, ale jesteś niemądra. Przecież wiedziałaś, czego oni od ciebie oczekują. To należało mówić, a nie odgrywać bohaterkę.

źródło: NKJP: Barbara Kęcińska-Lempka: Komuniści w buraczkach, Akant, 2007-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opieprzę
opieprzymy
2 os. opieprzysz
opieprzycie
3 os. opieprzy
opieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opieprzyłem
+(e)m opieprzył
opieprzyłam
+(e)m opieprzyła
opieprzyłom
+(e)m opieprzyło
opieprzyliśmy
+(e)śmy opieprzyli
opieprzyłyśmy
+(e)śmy opieprzyły
2 os. opieprzyłeś
+(e)ś opieprzył
opieprzyłaś
+(e)ś opieprzyła
opieprzyłoś
+(e)ś opieprzyło
opieprzyliście
+(e)ście opieprzyli
opieprzyłyście
+(e)ście opieprzyły
3 os. opieprzył
opieprzyła
opieprzyło
opieprzyli
opieprzyły

bezosobnik: opieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. opieprzmy
2 os. opieprz
opieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. opieprzyłbym
bym opieprzył
opieprzyłabym
bym opieprzyła
opieprzyłobym
bym opieprzyło
opieprzylibyśmy
byśmy opieprzyli
opieprzyłybyśmy
byśmy opieprzyły
2 os. opieprzyłbyś
byś opieprzył
opieprzyłabyś
byś opieprzyła
opieprzyłobyś
byś opieprzyło
opieprzylibyście
byście opieprzyli
opieprzyłybyście
byście opieprzyły
3 os. opieprzyłby
by opieprzył
opieprzyłaby
by opieprzyła
opieprzyłoby
by opieprzyło
opieprzyliby
by opieprzyli
opieprzyłyby
by opieprzyły

bezosobnik: opieprzono by

bezokolicznik: opieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: opieprzywszy

gerundium: opieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opieprzenie
opieprzenia
D. opieprzenia
opieprzeń
C. opieprzeniu
opieprzeniom
B. opieprzenie
opieprzenia
N. opieprzeniem
opieprzeniami
Ms. opieprzeniu
opieprzeniach
W. opieprzenie
opieprzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: opieprzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. opieprzony
opieprzony
opieprzony
opieprzone
opieprzona
D. opieprzonego
opieprzonego
opieprzonego
opieprzonego
opieprzonej
C. opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonemu
opieprzonej
B. opieprzonego
opieprzonego
opieprzony
opieprzone
opieprzoną
N. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzoną
Ms. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. opieprzeni
opieprzeni
opieprzone
opieprzone
D. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
C. opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
opieprzonym
B. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzone
N. opieprzonymi
opieprzonymi
opieprzonymi
opieprzonymi
Ms. opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych
opieprzonych

odpowiednik aspektowy: opieprzać

Składnia

bez ograniczeń + opieprzyć +
KOGO + (że ZDANIE)
bez ograniczeń + opieprzyć +
KOGO + (za CO)
bez ograniczeń + opieprzyć +
KOGO + MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj