UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

syfilis

Chronologizacja

1865, M. Kartsch, "Poradnik lekarski o chorobach wenerycznych...", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syfilis
syfilisy
D. syfilisu
syfilisów
C. syfilisowi
syfilisom
B. syfilis
syfilisy
N. syfilisem
syfilisami
Ms. syfilisie
syfilisach
W. syfilisie
syfilisy

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Z fr. (n.-łac.) syphilis (1806 r.), od tytułu łac. poematu Fracastora Syphilis sive Morbus Gallicus (1530 r.), w którym tą nową (wówczas) chorobą zostaje dotknięty pasterz o imieniu Syphilus, przejętym z poematu Owidiusza (gr. sy-philos dosłownie: 'przyjaciel świń')

Definicja

choroba bakteryjna przenoszona drogą płciową lub niekiedy przez dotyk, objawiająca się zmianami skórnymi, powiększeniem węzłów chłonnych i innymi dolegliwościami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  franca, kiła, lues, syfek
hiperonimy:  choroba I

Połączenia

  • mieć syfilis

Cytaty

Syfilis był przez wieki chorobą nieuleczalną, a pomimo to nie zmienił on ludzkiej obyczajowości.

źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Nauka, Gazeta Wyborcza, 1993-06-04

W przemyśle farmaceutycznym działało się i nadal często działa metodą prób i błędów. Tak pracował legendarny niemiecki uczony Paul Ehrlich, twórca nowoczesnej chemioterapii oraz salwarsanu - pierwszego skutecznego leku przeciw syfilisowi.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Pigułka wolności, Polityka, 2007-03-10

– Muszę zobaczyć wasze dziewczyny. Wszystkie. Żywe i w dobrym zdrowiu, nie licząc syfilisu, szankra twardego i rzeżączki.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

Mademoiselle O'Murphy była młodsza od Fausty, miała trzynaście lat, gdy została kochanką Ludwika XV, dziewica dziecko była w cenie, bo wtedy syfilis się szerzył i tylko nietknięta dawała gwarancję zdrowia.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Data ostatniej modyfikacji: 09.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj