Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ostygam |
ostygamy |
|||
| 2 os. |
ostygasz |
ostygacie |
|||
| 3 os. |
ostyga |
ostygają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ostygałem +(e)m ostygał |
ostygałam +(e)m ostygała |
ostygałom +(e)m ostygało |
ostygaliśmy +(e)śmy ostygali |
ostygałyśmy +(e)śmy ostygały |
| 2 os. |
ostygałeś +(e)ś ostygał |
ostygałaś +(e)ś ostygała |
ostygałoś +(e)ś ostygało |
ostygaliście +(e)ście ostygali |
ostygałyście +(e)ście ostygały |
| 3 os. |
ostygał |
ostygała |
ostygało |
ostygali |
ostygały |
bezosobnik: ostygano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę ostygał będę ostygać |
będę ostygała będę ostygać |
będę ostygało będę ostygać |
będziemy ostygali będziemy ostygać |
będziemy ostygały będziemy ostygać |
| 2 os. |
będziesz ostygał będziesz ostygać |
będziesz ostygała będziesz ostygać |
będziesz ostygało będziesz ostygać |
będziecie ostygali będziecie ostygać |
będziecie ostygały będziecie ostygać |
| 3 os. |
będzie ostygał będzie ostygać |
będzie ostygała będzie ostygać |
będzie ostygało będzie ostygać |
będą ostygali będą ostygać |
będą ostygały będą ostygać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ostygajmy |
|
| 2 os. |
ostygaj |
ostygajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ostygałbym bym ostygał |
ostygałabym bym ostygała |
ostygałobym bym ostygało |
ostygalibyśmy byśmy ostygali |
ostygałybyśmy byśmy ostygały |
| 2 os. |
ostygałbyś byś ostygał |
ostygałabyś byś ostygała |
ostygałobyś byś ostygało |
ostygalibyście byście ostygali |
ostygałybyście byście ostygały |
| 3 os. |
ostygałby by ostygał |
ostygałaby by ostygała |
ostygałoby by ostygało |
ostygaliby by ostygali |
ostygałyby by ostygały |
bezosobnik: ostygano by
bezokolicznik: ostygać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ostygając
gerundium: ostyganie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ostyganie |
ostygania |
| D. | ostygania |
ostygań |
| C. | ostyganiu |
ostyganiom |
| B. | ostyganie |
ostygania |
| N. | ostyganiem |
ostyganiami |
| Ms. | ostyganiu |
ostyganiach |
| W. | ostyganie |
ostygania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ostygający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ostygający |
ostygający |
ostygający |
ostygające |
ostygająca |
| D. | ostygającego |
ostygającego |
ostygającego |
ostygającego |
ostygającej |
| C. | ostygającemu |
ostygającemu |
ostygającemu |
ostygającemu |
ostygającej |
| B. | ostygającego |
ostygającego |
ostygający |
ostygające |
ostygającą |
| N. | ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
ostygającą |
| Ms. | ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
ostygającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ostygający |
ostygający |
ostygające |
ostygające |
| D. | ostygających |
ostygających |
ostygających |
ostygających |
| C. | ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
ostygającym |
| B. | ostygających |
ostygających |
ostygających |
ostygające |
| N. | ostygającymi |
ostygającymi |
ostygającymi |
ostygającymi |
| Ms. | ostygających |
ostygających |
ostygających |
ostygających |
odpowiednik aspektowy: ostygnąć
Pochodzenie
Zob. stygnąć
1. woda
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ostudzać się, studzić się, stygnąć | |
| antonimy: | nagrzewać się |
Cytaty
|
Mama zajmuje się sobą i ciążą oraz szykuje dla swoich chłopaków jedzenie. Wieczorem, gdy powietrze ostyga, wychodzi na spacer z mężem i psem. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008 |
|
|
Cieszę się, że nie ma tu tak długich przerw między tańcami. Wtedy organizm ostyga i trzeba się na nowo rozgrzewać. źródło: NKJP: (J.D.): Wirujące pary, Dziennik Bałtycki, 2000-02-28 |
|
|
Nie pozwalamy im wysiadywać w takich warunkach młodych, bo mogą się przestraszyć ciągnika, maszyny albo lecącego samolotu i nie wrócić na gniazdo. Jajo wtedy ostyga i małe nie mają szansy się wykluć. źródło: NKJP: (cir): Ukłoni się albo kopnie, Gazeta Krakowska, 2001-10-02 |
2.a w zapale
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stygnąć |
Cytaty
|
Gdy ktoś ostyga w gorliwości, lęka się nawet małego trudu i szuka skwapliwie zewnętrznej pociechy. źródło: Internet: nk.pl |
|
|
Toczył wtedy w myśli z nieobecnym przyjazne, mądre rozmowy, dzielił się z nim duszą swoją. Lecz gdy syn nadszedł, Ab-Ram ostygał i pragnąc, by chłopiec jak najprędzej odszedł, zgadzał się na wszystko, czego tamten żądał. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
Składnia
|
+ | ostygać | + |
(w CZYM)
|
2.b zapał
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | stygnąć, wystudzać się, wystygać |
Cytaty
|
Francuscy i angielscy robotnicy na wiecach i w petycjach domagali się wielokrotnie przyjścia Polsce z pomocą zbrojną, im bardziej zaś ostygał polonofilizm klas posiadających, tym gorliwiej wyznawały go szerokie masy. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
|
Teraz ta zła przeszłość powoli odchodzi w zapomnienie, na Litwie ostygają nastroje nacjonalistyczne, rozbudzone w latach 30., i staramy się wspólnie nawiązywać do dobrych tradycji. źródło: NKJP: Między Wilnem a Krakowem, Dziennik Polski, 2003-07-25 |