UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zlew

Chronologizacja

1861, SJPWil

1. zlewozmywak

Definicja

miska służąca przede wszystkim do mycia pod kranem brudnych naczyń, przymocowana do ściany lub w miejsce blatu szafki i podłączona rurą odpływową do kanalizacji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zlewozmywak
hiperonimy:  sprzęt

Połączenia

  • metalowy, żeliwny; brudny, pełny, zatkany; kuchenny zlew
  • zlew i lodówka; zlewy i umywalki; wanna i zlew
  • kran, kurek nad zlewem, szafka pod zlewem
  • kran przy zlewie; naczynia w zlewie
  • wkładać coś, wylać/wylewać coś do zlewu
  • myć; leżeć w zlewie

Cytaty

Szybko wszedłem do kuchni, wstawiłem talerze do zlewu.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

Wylewa fusy po kawie do zlewu, choć wie, że ten zaraz się zapcha.

źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Popularnością cieszą się [...] zlewy metalowe - głównie te wykonane ze stali nierdzewnej.

źródło: NKJP: (EBu): Wpuszczony w blat, Dziennik Bałtycki, 2001-01-23

(...) w osiedlach robotniczych, gdzie mieszkania nie były wyposażone w łazienkę, zlew stał się elementem kuchni, w niektórych zaś kamienicach i domach żeliwne zlewy montowano także na korytarzach.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zlew
zlewy
D. zlewu
zlewów
C. zlewowi
zlewom
B. zlew
zlewy
N. zlewem
zlewami
Ms. zlewie
zlewach
W. zlewie
zlewy

2.a zlewanie

Definicja

gromadzenie płynów z wielu zbiorników w jednym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

W ramach inwestycji wybudowana została mechaniczno–biologiczna oczyszczalnia z punktem zlewu ścieków dowożonych beczkowozami, droga dojazdowa, doprowadzono linię energetyczną i wodociąg.

źródło: NKJP: (CIR): Oczyszczalnia jest gotowa, Gazeta Krakowska, 2005-08-27

Za ścieki z zakładów będzie pobierana opłata 1,92 zł, zaś za zlew nieczystości płynnych 3 zł.

źródło: NKJP: AK: Opłaty równo w górę, Gazeta Poznańska, 2002-01-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zlew
zlewy
D. zlewu
zlewów
C. zlewowi
zlewom
B. zlew
zlewy
N. zlewem
zlewami
Ms. zlewie
zlewach
W. zlewie
zlewy

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + zlew +
CZEGO

2.b miejsce zlewania

Definicja

miejsce, w którym gromadzą się płyny z różnych zbiorników

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Rzeka to zlew brudnej wody z odpadkami. Pijemy ją po odkażeniu pastylkami, ale i tak pewnie zdechniemy na dur brzuszny.

źródło: NKJP: Robert Leszczyński: Polacy w Legii Cudzoziemskiej, Gazeta Wyborcza, 1998-05-22

W miejscowości Osłonka, w zlewie rzek Szkarpawy i Nogatu, znajduje się jedna z największych w Polsce przepompowni wody.

źródło: NKJP: (cat): Zbudowana na wodzie, NTN Żuławy, 1999-12-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zlew
zlewy
D. zlewu
zlewów
C. zlewowi
zlewom
B. zlew
zlewy
N. zlewem
zlewami
Ms. zlewie
zlewach
W. zlewie
zlewy

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + zlew +
CZEGO

3. żołnierz

Definicja

środ.  pogard. 
w środowisku żołnierzy: zawodowy podoficer w wojsku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  żołnierz

Cytaty

Nie należy mówić źle o zmarłych, lecz waga sprawy tego wymaga. B. to pospolity, chamski zlew wojskowy, bez grosza wyobraźni [...].

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

[...] nie cierpiałam wojska i wreszcie sama w to wpadłam. Dla mnie wojskowy to był zawsze trep, zupak, zlew...

źródło: NKJP: Wojsko, Gazeta Wyborcza, 1994-05-20

To tak jak z moim kumplem w wojsku, co mu dwa razy zlew kazał maskę przeciwgazową zdejmować, taką miał szpetną mordę.

źródło: NKJP: Internet

Zawsze uważałem, że niektóre zlewy mają zryte berety, no cóż, jakie trepy, taka i była armia.

źródło: Internet: forum.nto.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zlew
zlewowie
ndepr
zlewy
depr
D. zlewa
zlewów
C. zlewowi
zlewom
B. zlewa
zlewów
N. zlewem
zlewami
Ms. zlewie
zlewach
W. zlewie
zlewowie
ndepr
zlewy
depr

4. ubaw

Definicja

pot. 
stan rozbawienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  beka, brecha, polewka, ubaw, zlewa, zwała

Cytaty

Tam jest totalny zlew z T. W ostatnich akapitach to już autorzy odjechali, bo pisali o T. per Kaka (dla niezorientowanych znakomity brazylijski futbolista) i wcale nie dlatego, iżby cenili jego umiejętności piłkarskie.

źródło: NKJP: Internet

[...] na trybunach wydzierał się jakiś fanatyczny kibic, krzycząc: „Petra, kocham Cię! Petra, dasz radę!”. Było to o tyle urocze, że obie zawodniczki nosiły imię Petra, więc ogólnie widownia miała niezły zlew.

źródło: Internet: blogiggiego.wordpress.com

Niezły zlew był na historii, aż dziwne, że pani nie wywaliła nas z klasy.

źródło: Internet: photoblog.pl/yengus

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zlew
zlewy
D. zlewu
zlewów
C. zlewowi
zlewom
B. zlew
zlewy
N. zlewem
zlewami
Ms. zlewie
zlewach
W. zlewie
zlewy

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + zlew +
(z KOGO/CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 31.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj