UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

potomek

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

ogsł. *potomъkъ 'ten, który jest po kimś, następuje w czasie po kimś'

Forma słowiańska od prasłowiańskiego wyrażenia przyimkowego *po tomь 'po tym, potem, później'; zob. potem

1. dziecko

Definicja

dziecko w stosunku do swoich rodziców

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dzieciaczyna, dzieciaczysko, dziecisko, dziecko, latorośl
hiperonimy:  krewny I

Połączenia

  • męski; najmłodszy, najstarszy; pierwszy; upragniony potomek
  • narodziny, przyjście na świat; wychowanie potomka
  • pragnąć; oczekiwać, spodziewać się; dochować się, doczekać się potomka

Cytaty

Pani Ewa była już na tyle doświadczoną matką, żeby dosyć szybko zorientować się, że najmłodszy potomek rozwija się znacznie gorzej niż dwaj starsi synowie.

źródło: NKJP: A.Fidrysiak: Cud codziennie przeżywany, Tygodnik Ciechanowski, 2008-04-01

Podczas tych towarzyskich zasiedzeń byłem przekazywany z rąk do rąk, z kolana na kolano, ojciec nie mógł się mną nacieszyć przed innymi, byłem bowiem potomkiem, w dodatku męskim, prawowitym spadkobiercą, kontynuacją wymierającej linii genealogicznej.

źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

W jego armii służyli teraz synowie śmiałków, którymi dowodził przed laty. Ci zaś z dzisiejszych żołnierzy, którzy dochowali się potomków, już teraz wychowywali ich na wojowników przyszłej armii komendanta.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Na pewno nie będzie kłopotów ze znalezieniem chętnych do dożywiania: już teraz wielu rodziców wyrażało gotowość opłacania obiadów dla swoich potomków.

źródło: NKJP: (WALD): Najpierw był komitet, Dziennik Polski, 2001-02-03

Najstarszy potomek państwa Sadowskich to 14-letni Mateusz. [...] O trzy lata młodszy syn, Rafał jest uczniem SP w Witosławiu.

źródło: NKJP: MB: Witamy na świecie, Nakielski Czas, 2004-01-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. potomek
potomkowie
ndepr
potomki
depr
D. potomka
potomków
C. potomkowi
potomkom
B. potomka
potomków
N. potomkiem
potomkami
Ms. potomku
potomkach
W. potomku
potomkowie
ndepr
potomki
depr

Składnia

bez ograniczeń + potomek +
CZYJ
bez ograniczeń + potomek +
KOGO

2. następca w rodzinie

Definicja

każdy członek rodziny w stosunku do swego przodka, często w prostej linii: wnuk w stosunku do dziadków, prawnuk w stosunku do pradziadków itd.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  latorośl, zstępny
antonimy:  przodek
hiperonimy:  krewny I

Połączenia

  • męski; daleki; ostatni; nieodrodny; prawowity; duchowy potomek
  • potomek rodu, rodziny
  • potomek w prostej linii
  • zjazd potomków

Cytaty

Na tę uroczystość zaproszono marszałka woj. mazowieckiego Adama Struzika, miejscowych parlamentarzystów, przedstawicieli władz powiatowych, miejskich i gminnych. Specjalnym gościem był potomek ordynatów Krasińskich (z linii radziejowickiej) Piotr Krasiński.

źródło: NKJP: R.Marut: Nowe oblicze Opinogóry, Tygodnik Ciechanowski, 2006-07-03

Do tych żeglarzy przyjeżdżali koledzy, jednym z nich był Książę, autentyczny potomek magnackiej rodziny, nosił nazwisko jednego z bohaterów Trylogii i istotnie był rudy jak jego przodkowie.

źródło: NKJP: Wojciech Stamm: Czarna matka, 2008

Ostatni w linii prostej potomek Konfucjusza uciekł na Tajwan w 1948.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Światowidz, 2001

W Biblii Jahwe - Bóg Izraela - okazał się Bogiem zwycięskim, wojownikiem skutecznym, który spełnił obietnicę daną Abrahamowi [...] i który doprowadził zwycięsko jego potomków do Ziemi Obiecanej.

źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007

Postawił w Bieńkowicach kuźnię, a jego potomkowie podtrzymywali rodzinny fach. W ósmym pokoleniu tradycje rodzinne uratował Wilibald Socha, dziś wciąż aktywny kowal z 50-letnim stażem.

źródło: NKJP: (waw): Kowal co się zowie, Nowiny Raciborskie, 2006-08-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. potomek
potomkowie
ndepr
potomki
depr
D. potomka
potomków
C. potomkowi
potomkom
B. potomka
potomków
N. potomkiem
potomkami
Ms. potomku
potomkach
W. potomku
potomkowie
ndepr
potomki
depr

Składnia

bez ograniczeń + potomek +
CZYJ
bez ograniczeń + potomek +
KOGO

Frazeologizmy

ktoś spodziewa się dziecka
ktoś spodziewa się potomka
ktoś oczekuje potomka
Data ostatniej modyfikacji: 11.01.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj