UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

besztać

Chronologizacja

XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. besztam
besztamy
2 os. besztasz
besztacie
3 os. beszta
besztają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. beształem
+(e)m beształ
beształam
+(e)m beształa
beształom
+(e)m beształo
besztaliśmy
+(e)śmy besztali
beształyśmy
+(e)śmy beształy
2 os. beształeś
+(e)ś beształ
beształaś
+(e)ś beształa
beształoś
+(e)ś beształo
besztaliście
+(e)ście besztali
beształyście
+(e)ście beształy
3 os. beształ
beształa
beształo
besztali
beształy

bezosobnik: besztano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę beształ
będę besztać
będę beształa
będę besztać
będę beształo
będę besztać
będziemy besztali
będziemy besztać
będziemy beształy
będziemy besztać
2 os. będziesz beształ
będziesz besztać
będziesz beształa
będziesz besztać
będziesz beształo
będziesz besztać
będziecie besztali
będziecie besztać
będziecie beształy
będziecie besztać
3 os. będzie beształ
będzie besztać
będzie beształa
będzie besztać
będzie beształo
będzie besztać
będą besztali
będą besztać
będą beształy
będą besztać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. besztajmy
2 os. besztaj
besztajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. beształbym
bym beształ
beształabym
bym beształa
beształobym
bym beształo
besztalibyśmy
byśmy besztali
beształybyśmy
byśmy beształy
2 os. beształbyś
byś beształ
beształabyś
byś beształa
beształobyś
byś beształo
besztalibyście
byście besztali
beształybyście
byście beształy
3 os. beształby
by beształ
beształaby
by beształa
beształoby
by beształo
besztaliby
by besztali
beształyby
by beształy

bezosobnik: besztano by

bezokolicznik: besztać

imiesłów przysłówkowy współczesny: besztając

gerundium: besztanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. besztanie
besztania
D. besztania
besztań
C. besztaniu
besztaniom
B. besztanie
besztania
N. besztaniem
besztaniami
Ms. besztaniu
besztaniach
W. besztanie
besztania

imiesłów przymiotnikowy czynny: besztający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. besztający
besztający
besztający
besztające
besztająca
D. besztającego
besztającego
besztającego
besztającego
besztającej
C. besztającemu
besztającemu
besztającemu
besztającemu
besztającej
B. besztającego
besztającego
besztający
besztające
besztającą
N. besztającym
besztającym
besztającym
besztającym
besztającą
Ms. besztającym
besztającym
besztającym
besztającym
besztającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. besztający
besztający
besztające
besztające
D. besztających
besztających
besztających
besztających
C. besztającym
besztającym
besztającym
besztającym
B. besztających
besztających
besztających
besztające
N. besztającymi
besztającymi
besztającymi
besztającymi
Ms. besztających
besztających
besztających
besztających

imiesłów przymiotnikowy bierny: besztany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. besztany
besztany
besztany
besztane
besztana
D. besztanego
besztanego
besztanego
besztanego
besztanej
C. besztanemu
besztanemu
besztanemu
besztanemu
besztanej
B. besztanego
besztanego
besztany
besztane
besztaną
N. besztanym
besztanym
besztanym
besztanym
besztaną
Ms. besztanym
besztanym
besztanym
besztanym
besztanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. besztani
besztani
besztane
besztane
D. besztanych
besztanych
besztanych
besztanych
C. besztanym
besztanym
besztanym
besztanym
B. besztanych
besztanych
besztanych
besztane
N. besztanymi
besztanymi
besztanymi
besztanymi
Ms. besztanych
besztanych
besztanych
besztanych

odpowiednik aspektowy: zbesztać

Pochodzenie

ukr. béštaty

Definicja

książk. 
słowami kierowanymi do kogoś w sposób zdecydowany i niezbyt delikatny wyrażać niezadowolenie z jego niewłaściwego postępowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  łajać, objeżdżać, obtańcowywać, ochrzaniać, opieprzać, rugać, sztorcować
hiperonimy:  karcić

Połączenia

  • besztać ile wlezie
  • besztać jak ostatniego łachmytę

Cytaty

Wsiadał więc w samochód i ożywiony, przejęty jeździł z jednego punktu dowodzenia na drugi, beształ oficerów, zagrzewał pododdziały do walki.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

[...] zanosiła się swoim głębokim śmiechem, aż fryzjer podskakiwał i beształ ją, że popsuje całą fryzurę i śmiać to się może już po wszystkim, a nie teraz.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007

Kiedy wreszcie, po wielu namowach, wrócił jakiś tydzień później, nie był to ten sam Antoni. „Jak to? - mówił. - Te wszystkie tomy wierszy to nic? Tomy recenzji nic? Tomy felietonów nic? Więc można mnie tak po prostu besztać jak ostatniego łachmytę?”

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Opowieści, Gazeta Wyborcza, 1993-12-23

- Przecież to Felek Chmura - szeptały pokojówki, chichocząc i strzelając oczami. - Dla was już nie, głupie kozy - beształ je portier.

źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998

Ilekroć Waczagajew składał jakieś oświadczenia, udzielał wywiadów zagranicznym gazetom i telewizjom, nazajutrz Maschadow dzwonił do niego, besztając za niestosowną wojowniczość i nieostrożność, które w końcu sprowokują Rosję do wojny.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Składnia

bez ograniczeń + besztać +
KOGO + (za CO)
bez ograniczeń + besztać +
KOGO + że ZDANIE
bez ograniczeń + besztać +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 28.11.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj