UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

syf

Chronologizacja

1962, NKJP

Pochodzenie

Od: syfilis

1. choroba

Definicja

pot. 
syfilis (choroba )

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  franca, kiła, lues, syfek, syfilis
hiperonimy:  choroba I

Połączenia

  • mieć syfa

Cytaty

Teraz wciąż nazywa mnie dziwką, twierdzi, że pozarażam ich wszystkich syfem.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

– Jak nie możecie panowie wytrzymać, to łapcie sobie syfa. Nie mój problem, tylko wasz i bab zostawionych w kraju.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

- Co? - No miał syfa, to taka choroba, to mają prostytutki i zarażają mężczyzn. - I co? - I co? I nic. Jak się leczy, to można wyleczyć, a jak nie, to ciało zaczyna gnić i odpada.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980

Baby! Francowata słabość Dudzika. Jedna dała mu syfa w prezencie, druga okradła.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Gdzie jest droga na walne?, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syf
syfy
D. syfa
syfów
C. syfowi
syfom
B. syfa
syfy
N. syfem
syfami
Ms. syfie
syfach
W. syfie
syfy

Inne uwagi

Zwykle lp

2. pryszcz

Definicja

pot. 
widoczny na skórze pęcherzyk wypełniony ropą lub inną podobną substancją

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dioda, franca, krosta, pryszcz, wyprysk, zachciewajka

Cytaty

Z braku słońca dostałam na prawym policzku syfa. Przed okresem brzydnę.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997

Na nosie dostrzegł żółty syf. „Kiedy się to skończy!” Wycisnął z lubością, aż strzeliło w lustro.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Taka laska, słuchajcie, włosy blond, zgrabna, opalona, nie miała jednego nawet syfa, cholera. Może miała zamalowany, ale ja nie widziałam.

źródło: NKJP: Monika Pawluczuk, Katarzyna Miller: Być kobietą i nie zwariować. Opowieści psychoterapeutyczne, 2010

Idź sobie zobacz, jakie kolesie mają syfy na plecach, zwłaszcza po niektórych testosteronach. Istne kratery.

źródło: NKJP: Marek Lubaś-Harny: Oskarżam cię, Gazeta Krakowska, 2004-04-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syf
syfy
D. syfa
syfów
C. syfowi
syfom
B. syfa
syfy
N. syfem
syfami
Ms. syfie
syfach
W. syfie
syfy

3. brud

Definicja

pot. 
brud i bałagan budzący obrzydzenie mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bałagan, barłóg, kipisz, pieprznik

Połączenia

  • najgorszy, największy, ogólny syf
  • brud i syf
  • robić syf

Cytaty

– Kiedy u nich jadłem, omal się nie rozchorowałem! Z wierzchu elegancja, a w garnkach i szafkach istny syf!

źródło: NKJP: Ariana Nagórska: Dusza towarzystwa, Akant, 2010-02

W ubikacji malaria. Zarzygane, poszczane, syf nie z tej ziemi. Normalny człowiek nie skorzysta.

źródło: NKJP: Henryk Sekulski: Przebitka, 2001

Przede wszystkim na strychu zrobiła sobie melinę kuna. Wszedłem tam. Taki syf, że nie ma sensu sprzątać.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syf
syfy
D. syfu
syfów
C. syfowi
syfom
B. syf
syfy
N. syfem
syfami
Ms. syfie
syfach
W. syfie
syfy

Inne uwagi

Zwykle lp

4. coś wstrętnego

Definicja

pot. 
coś, co w odczuciu mówiącego jest brzydkie, szkodliwe i pozbawione jakiejkolwiek wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  badziew, badziewie, chłam, kiła, lichota, padaczka, szajs

Cytaty

Podobała mi się, chociaż ubierała się jak wczesna Brigitte Bardot, miała bombiaste spódnice z falbankami, groszki, cały ten syf z lat pięćdziesiątych.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich, 2008

Piliśmy to cholerne bororo. Kompletny syf. Tutejszy napój narodowy [...]. Sto razy sobie obiecywałem, że tego nie wezmę do ust...

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

A może zalegalizować narkotyki? – No co pani. Przecież to jest syf i trzeba tępić.

źródło: NKJP: Lidia Góralewicz: Gliniarze są potrzebni!, Gazeta Krakowska, 2005-02-26

Wracasz po pracy do tego syfu w falowcu i oglądasz mecze, nie patrząc nawet na swoją żonę, która się staje coraz bardziej syfiasta!

źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Dostałem stypendium, staż w Nowym Jorku, jedyną szansę, żeby się wyrwać z tego syfu.

źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007

Babcia ogląda sitcom czy telenowelę, jeden syf, trudno zidentyfikować, co akurat puszczają.

źródło: NKJP: Dawid Kornaga: Gangrena, 2005

Pączków dzieci rzeczywiście z reguły nie lubią, uwielbiają natomiast wszelkie reklamowane syfy: czipsy, ciacha.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syf
syfy
D. syfu
syfów
C. syfowi
syfom
B. syf
syfy
N. syfem
syfami
Ms. syfie
syfach
W. syfie
syfy

Inne uwagi

Zwykle lp

5. w Ludowym Wojsku Polskim

Definicja

środ.  pejorat. 
zasadnicza służba wojskowa

Noty o użyciu

Używane środowiskowo w odniesieniu do służby w Ludowym Wojsku Polskim przez żołnierzy z poboru

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna

Cytaty

Dostałem żółte papiery, potem tylko komisja wojskowa lekarska, i po zawodach. Ta komisja lekarska wojskowa była w Warszawie, musieli wojskowi lekarze potwierdzić, że się nie nadajesz do syfu.

źródło: Internet: ciekawostkihistoryczne.pl

„Właśnie dzisiaj dostałem bilet do rezerwy. [...] mnie starego w kamasze. Idę na zwolnienie, zresztą mam nadciśnienie i parę innych dolegliwości. Niech sebiksów biorą, [...] może czegoś by się nauczyli. Syf był i będzie syfem” - czytamy w jednym komentarzu.

źródło: Internet: next.gazeta.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. syf
syfy
D. syfu
syfów
C. syfowi
syfom
B. syf
syfy
N. syfem
syfami
Ms. syfie
syfach
W. syfie
syfy

Frazeologizmy

syf i malaria
syf, kiła i mogiła
syf, kiła, mogiła
syf malaria
syf i malaria
syf, kiła i mogiła
syf, kiła, mogiła
syf malaria
Data ostatniej modyfikacji: 23.10.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj