UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

precyzyjny

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Pochodny od precyzja

1.a człowiek

Definicja

taki, którego działania charakteryzują się dbałością o każdy szczegół

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dokładny, staranny

Połączenia

  • precyzyjny człowiek; umysł
  • precyzyjny w słowach

Cytaty

Doświadczenie prawnicze sprawia, że jest precyzyjny w słowach i aż męcząco dokładny.

źródło: NKJP: Ministrowie..., Gazeta Wyborcza, 1992-07-13

Dziwne, kiedy rozmawiamy po francusku, jesteś precyzyjny, kiedy przechodzimy na polski, robisz się mętny.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza, 1997

Była konkretna i wymagająca. Miała ścisły, precyzyjny umysł.

źródło: NKJP: Rafael z Wandą w tle, Dziennik Polski, 2003-09-12

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
D. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnej
C. precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnej
B. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjną
N. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjną
Ms. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnej
W. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne
D. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
C. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
B. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjne
N. precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
Ms. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
W. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejsza
D. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszej
C. precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszej
B. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejszą
N. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszą
Ms. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjniejsi
precyzyjniejsi
precyzyjniejsze
precyzyjniejsze
D. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
C. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
B. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejsze
N. precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
Ms. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych

1.b pomiar

Definicja

nacechowany dbałością o każdy szczegół

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dokładny, skrupulatny, staranny
sprzeczne:  nieprecyzyjny
hiperonimy:  rzetelny

Połączenia

  • precyzyjny rysunek; pomiar; harmonogram, plan, program, projekt; atak, cios, lob, ruch, strzał; zabieg; podział czegoś, rozdział czegoś; precyzyjna mapa, ustawa; konstrukcja; akcja, centra, główka, zagrywka; ocena, prognoza; analiza, czynność, kontrola, obróbka, obserwacja, operacja, praca, regulacja czegoś, robota; metoda; dokładność; precyzyjne cięcie; dośrodkowanie, podanie, trafienie, uderzenie, zagranie; ujęcie czegoś; precyzyjne badania; obliczenia, szacunki, wyliczenia
  • precyzyjny i dokładny; mocny i precyzyjny, silny i precyzyjny, szybki i precyzyjny, żmudny i precyzyjny
  • precyzyjne opracowanie czegoś, przygotowanie czegoś, wykonanie czegoś; działanie, myślenie, planowanie czegoś, rozegranie czegoś, rozgraniczenie czegoś, rozpoznanie czegoś, sterowanie czymś, ustalenie czegoś, wskazanie czegoś
  • absolutnie, bardzo, niesłychanie, niezwykle, szczególnie precyzyjny

Cytaty

Na podstawie pomiarów po raz pierwszy zostanie wykonana precyzyjna mapa geodezyjna zamku, bez której nie można prowadzić dalszych prac rekonstrukcyjnych.

źródło: NKJP: Mapa na kliszy, Dziennik Polski, 2003-07-26

Te sprawy ­ i jeszcze wiele innych wymagają bardzo dokładnego i precyzyjnego zbadania.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.03.1994

Do najprecyzyjniejszych w całym okresie dziejów Ziemi należą rekonstrukcje filogenezy planktonowych trylobitów Olenidae z późnego kambru Skandynawii [...].

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 2003

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
D. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnej
C. precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnej
B. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjną
N. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjną
Ms. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnej
W. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne
D. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
C. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
B. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjne
N. precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
Ms. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
W. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejsza
D. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszej
C. precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszej
B. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejszą
N. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszą
Ms. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjniejsi
precyzyjniejsi
precyzyjniejsze
precyzyjniejsze
D. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
C. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
B. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejsze
N. precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
Ms. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych

2. aparat

Definicja

działający bardzo dokładnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dokładny
sprzeczne:  nieprecyzyjny
hiperonimy:  sprawny

Połączenia

  • precyzyjny aparat, instrument, mechanizm, przyrząd, sprzęt, zegar; precyzyjna aparatura, broń, maszyna; precyzyjne narzędzie, urządzenie
  • precyzyjny i skomplikowany
  • bardzo precyzyjny

Cytaty

Operacje mózgu możliwe są dzięki precyzyjnej aparaturze elektronicznej [...].

źródło: NKJP: Grażyna Murawska: Co za ulga, znowu śnię!, Gazeta Wyborcza, 1994-12-12

Podkreślił, że precyzyjna broń [...] pozwala razić wybrane cele unikając strat wśród ludności cywilnej i niszczenia infrastruktury przydatnej po zakończeniu konfliktu.

źródło: NKJP: /PAP/: Tego nam brakowało, Echo Dnia, 2004-11-17

Ponieważ antyczni budowniczowie nie dysponowali precyzyjnymi przyrządami mierniczymi, obie grupy pracujących spotkały się w jednym punkcie, lecz na różnej wysokości.

źródło: NKJP: Tajemnice Partenonu, Dziennik Polski, 2000-11-23

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
D. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnej
C. precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnej
B. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjną
N. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjną
Ms. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnej
W. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne
D. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
C. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
B. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjne
N. precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
Ms. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
W. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejsza
D. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszej
C. precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszej
B. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejszą
N. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszą
Ms. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjniejsi
precyzyjniejsi
precyzyjniejsze
precyzyjniejsze
D. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
C. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
B. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejsze
N. precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
Ms. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych

3. język

Definicja

określony lub wyrażony w sposób jasny, konkretny i uporządkowany, przez co nie budzi żadnych wątpliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ścisły
antonimy:  nieostry
sprzeczne:  nieprecyzyjny, nieścisły

Połączenia

  • precyzyjny język, opis, termin, zapis; precyzyjna definicja, nazwa, terminologia; odpowiedź, wypowiedź; data, liczba; informacja, wiedza; diagnoza; formuła; precyzyjne pytanie, sformułowanie; prawo, rozwiązanie, stanowisko; precyzyjne dane; kryteria, procedury, przepisy, reguły, warunki, wytyczne, zasady; granice
  • wystarczająco precyzyjny
  • precyzyjny i dokładny, precyzyjny i jednoznaczny, precyzyjny i szczegółowy, precyzyjny i wyczerpujący, precyzyjny i zrozumiały; czytelny i precyzyjny, jasny i precyzyjny, konkretny i precyzyjny, logiczny i precyzyjny, przejrzysty i precyzyjny, ścisły i precyzyjny
  • precyzyjne formułowanie czegoś, określenie czegoś, pisanie czegoś, sformułowanie czegoś, wyjaśnienie czegoś, zdefiniowanie czegoś; zadawanie pytań
  • bardzo, szczególnie, wyjątkowo; dostatecznie; mało precyzyjny

Cytaty

Bardzo trudno podać precyzyjną definicję banku inwestycyjnego, dlatego często definiuje się tę instytucję podając zakres oferowanych przez nią usług.

źródło: NKJP: Małgorzata Janicka: Wpływ procesów prywatyzacyjnych na rozwój rynku kapitałowego w Polsce: lata 1990-1996, 2000

Kraj ten nalega, by w Kopenhadze przedstawić mu precyzyjną datę rozpoczęcia negocjacji członkowskich.

źródło: NKJP: Najtwardszy kandydat, Dziennik Polski, 2002-12-13

AWS jest obecnie ugrupowaniem trudnym do precyzyjnego opisania. Jego formuła jeszcze nie ukształtowała się w sposób ostateczny.

źródło: NKJP: Aleksander Hall: Będą kłopoty? Owszem, Gazeta Wyborcza, 1997-11-17

Obecny projekt jest nieco precyzyjniejszy w sformułowaniach, co jednak nie znaczy, że w trakcie jego realizacji nie będą potrzebne dodatkowe uściślenia [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.11.1992

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
D. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnej
C. precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnej
B. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjną
N. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjną
Ms. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnej
W. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne
D. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
C. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
B. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjne
N. precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
Ms. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
W. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejsza
D. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszej
C. precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszemu
precyzyjniejszej
B. precyzyjniejszego
precyzyjniejszego
precyzyjniejszy
precyzyjniejsze
precyzyjniejszą
N. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszą
Ms. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjniejsi
precyzyjniejsi
precyzyjniejsze
precyzyjniejsze
D. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
C. precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
precyzyjniejszym
B. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejsze
N. precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
precyzyjniejszymi
Ms. precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych
precyzyjniejszych

4. przemysł

Definicja

techn. 
związany z produkcją skomplikowanych i bardzo dokładnie działających urządzeń, narzędzi lub części

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł rodzaje przemysłu

Połączenia

  • szlifierz, tokarz; przemysł precyzyjny; obrabiarka precyzyjna

Cytaty

Czy wolą mieć np. protezę, wytwór przemysłu precyzyjnego, którą na noc trzeba odkręcać i kłaść koło łóżka, czy też cudzą, ale jednak ludzką rękę - żyjący twór natury?

źródło: NKJP: Artur Włodarski: Transplantacje, Gazeta Wyborcza, 1999-02-05

A byłem cenionym i nagradzanym ślusarzem precyzyjnym, zarabiałem więcej niż służby mundurowe.

źródło: NKJP: Rafał Adamski: Wszyscy nas oszukali, Echo Dnia, 2007-02-15

W obrabiarkach precyzyjnych, przeznaczonych do obróbki wykańczającej, zastosowanie układu automatycznego nadzoru z uwagi na odkształcenia cieplne wydaje się nieodzowne.

źródło: NKJP: Jan Kosmol: Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem, 1995

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
D. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjnej
C. precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnemu
precyzyjnej
B. precyzyjnego
precyzyjnego
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjną
N. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjną
Ms. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnej
W. precyzyjny
precyzyjny
precyzyjny
precyzyjne
precyzyjna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne
D. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
C. precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
precyzyjnym
B. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjne
N. precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
precyzyjnymi
Ms. precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
precyzyjnych
W. precyzyjni
precyzyjni
precyzyjne
precyzyjne

Frazeologizmy

latanie precyzyjne
mechanik precyzyjny
mechanika precyzyjna
Data ostatniej modyfikacji: 13.12.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj