UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zmniejszyć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Od: mniejszy < psł. *mьnjьjь, *mьnjьši, *mьnje 'mniejszy, mniejsza, mniejsze'

Definicja

spowodować, że rozmiar, zakres, liczebność, intensywność czegoś lub odstęp między jakimiś obiektami staną się mniejsze

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • zmniejszyć apetyt, bezrobocie, dotacje, konsumpcję, koszty, lęk, liczbę czegoś, masę, napięcie, prędkość, rozdzielczość, skutki uboczne, sprawność, wrogość, wydatki, wymiary
  • zmniejszyć do minimum
  • zmniejszyć o połowę, o ileś procent
  • zmniejszyć nieco, trochę, znacznie

Cytaty

Blackbird zwolnił nieco, położył się na lewe skrzydło i zmniejszył wysokość.

źródło: KWSJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996

W czterdziestym pierwszym był pod Moskwą. I tak jak dziś zmniejszyli im przydział chleba.

źródło: KWSJP: Rudolf Jasik: Martwi nie śpiewają, 1961

Od początku rozumiała, że nie ma na podorędziu żadnego kojącego plasterka, który zmniejszyłby ból córki, ani cudownej różdżki, która odmieniłaby sytuację.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998

[...] z początkiem 2005 r. ulga podatkowa ma zostać zmniejszona o połowę, a po kilku latach zupełnie zlikwidowana.

źródło: NKJP: Izabela Chmielewska: Zabawa dla cierpliwych, Dziennik Bałtycki, 2004-10-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmniejszę
zmniejszymy
2 os. zmniejszysz
zmniejszycie
3 os. zmniejszy
zmniejszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmniejszyłem
+(e)m zmniejszył
zmniejszyłam
+(e)m zmniejszyła
zmniejszyłom
+(e)m zmniejszyło
zmniejszyliśmy
+(e)śmy zmniejszyli
zmniejszyłyśmy
+(e)śmy zmniejszyły
2 os. zmniejszyłeś
+(e)ś zmniejszył
zmniejszyłaś
+(e)ś zmniejszyła
zmniejszyłoś
+(e)ś zmniejszyło
zmniejszyliście
+(e)ście zmniejszyli
zmniejszyłyście
+(e)ście zmniejszyły
3 os. zmniejszył
zmniejszyła
zmniejszyło
zmniejszyli
zmniejszyły

bezosobnik: zmniejszono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zmniejszmy
2 os. zmniejsz
zmniejszcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zmniejszyłbym
bym zmniejszył
zmniejszyłabym
bym zmniejszyła
zmniejszyłobym
bym zmniejszyło
zmniejszylibyśmy
byśmy zmniejszyli
zmniejszyłybyśmy
byśmy zmniejszyły
2 os. zmniejszyłbyś
byś zmniejszył
zmniejszyłabyś
byś zmniejszyła
zmniejszyłobyś
byś zmniejszyło
zmniejszylibyście
byście zmniejszyli
zmniejszyłybyście
byście zmniejszyły
3 os. zmniejszyłby
by zmniejszył
zmniejszyłaby
by zmniejszyła
zmniejszyłoby
by zmniejszyło
zmniejszyliby
by zmniejszyli
zmniejszyłyby
by zmniejszyły

bezosobnik: zmniejszono by

bezokolicznik: zmniejszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmniejszywszy

gerundium: zmniejszenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zmniejszenie
zmniejszenia
D. zmniejszenia
zmniejszeń
C. zmniejszeniu
zmniejszeniom
B. zmniejszenie
zmniejszenia
N. zmniejszeniem
zmniejszeniami
Ms. zmniejszeniu
zmniejszeniach
W. zmniejszenie
zmniejszenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zmniejszony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zmniejszony
zmniejszony
zmniejszony
zmniejszone
zmniejszona
D. zmniejszonego
zmniejszonego
zmniejszonego
zmniejszonego
zmniejszonej
C. zmniejszonemu
zmniejszonemu
zmniejszonemu
zmniejszonemu
zmniejszonej
B. zmniejszonego
zmniejszonego
zmniejszony
zmniejszone
zmniejszoną
N. zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszoną
Ms. zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zmniejszeni
zmniejszeni
zmniejszone
zmniejszone
D. zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszonych
C. zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
zmniejszonym
B. zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszone
N. zmniejszonymi
zmniejszonymi
zmniejszonymi
zmniejszonymi
Ms. zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszonych
zmniejszonych

odpowiednik aspektowy: zmniejszać

Składnia

bez ograniczeń + zmniejszyć +
CO + (o CO)
Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj