UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zakotwiczać

Chronologizacja

1950, SJPDor

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zakotwiczam
zakotwiczamy
2 os. zakotwiczasz
zakotwiczacie
3 os. zakotwicza
zakotwiczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zakotwiczałem
+(e)m zakotwiczał
zakotwiczałam
+(e)m zakotwiczała
zakotwiczałom
+(e)m zakotwiczało
zakotwiczaliśmy
+(e)śmy zakotwiczali
zakotwiczałyśmy
+(e)śmy zakotwiczały
2 os. zakotwiczałeś
+(e)ś zakotwiczał
zakotwiczałaś
+(e)ś zakotwiczała
zakotwiczałoś
+(e)ś zakotwiczało
zakotwiczaliście
+(e)ście zakotwiczali
zakotwiczałyście
+(e)ście zakotwiczały
3 os. zakotwiczał
zakotwiczała
zakotwiczało
zakotwiczali
zakotwiczały

bezosobnik: zakotwiczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zakotwiczał
będę zakotwiczać
będę zakotwiczała
będę zakotwiczać
będę zakotwiczało
będę zakotwiczać
będziemy zakotwiczali
będziemy zakotwiczać
będziemy zakotwiczały
będziemy zakotwiczać
2 os. będziesz zakotwiczał
będziesz zakotwiczać
będziesz zakotwiczała
będziesz zakotwiczać
będziesz zakotwiczało
będziesz zakotwiczać
będziecie zakotwiczali
będziecie zakotwiczać
będziecie zakotwiczały
będziecie zakotwiczać
3 os. będzie zakotwiczał
będzie zakotwiczać
będzie zakotwiczała
będzie zakotwiczać
będzie zakotwiczało
będzie zakotwiczać
będą zakotwiczali
będą zakotwiczać
będą zakotwiczały
będą zakotwiczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zakotwiczajmy
2 os. zakotwiczaj
zakotwiczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zakotwiczałbym
bym zakotwiczał
zakotwiczałabym
bym zakotwiczała
zakotwiczałobym
bym zakotwiczało
zakotwiczalibyśmy
byśmy zakotwiczali
zakotwiczałybyśmy
byśmy zakotwiczały
2 os. zakotwiczałbyś
byś zakotwiczał
zakotwiczałabyś
byś zakotwiczała
zakotwiczałobyś
byś zakotwiczało
zakotwiczalibyście
byście zakotwiczali
zakotwiczałybyście
byście zakotwiczały
3 os. zakotwiczałby
by zakotwiczał
zakotwiczałaby
by zakotwiczała
zakotwiczałoby
by zakotwiczało
zakotwiczaliby
by zakotwiczali
zakotwiczałyby
by zakotwiczały

bezosobnik: zakotwiczano by

bezokolicznik: zakotwiczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zakotwiczając

gerundium: zakotwiczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zakotwiczanie
zakotwiczania
D. zakotwiczania
zakotwiczań
C. zakotwiczaniu
zakotwiczaniom
B. zakotwiczanie
zakotwiczania
N. zakotwiczaniem
zakotwiczaniami
Ms. zakotwiczaniu
zakotwiczaniach
W. zakotwiczanie
zakotwiczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zakotwiczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zakotwiczający
zakotwiczający
zakotwiczający
zakotwiczające
zakotwiczająca
D. zakotwiczającego
zakotwiczającego
zakotwiczającego
zakotwiczającego
zakotwiczającej
C. zakotwiczającemu
zakotwiczającemu
zakotwiczającemu
zakotwiczającemu
zakotwiczającej
B. zakotwiczającego
zakotwiczającego
zakotwiczający
zakotwiczające
zakotwiczającą
N. zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającą
Ms. zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zakotwiczający
zakotwiczający
zakotwiczające
zakotwiczające
D. zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczających
C. zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
zakotwiczającym
B. zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczające
N. zakotwiczającymi
zakotwiczającymi
zakotwiczającymi
zakotwiczającymi
Ms. zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczających
zakotwiczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakotwiczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zakotwiczany
zakotwiczany
zakotwiczany
zakotwiczane
zakotwiczana
D. zakotwiczanego
zakotwiczanego
zakotwiczanego
zakotwiczanego
zakotwiczanej
C. zakotwiczanemu
zakotwiczanemu
zakotwiczanemu
zakotwiczanemu
zakotwiczanej
B. zakotwiczanego
zakotwiczanego
zakotwiczany
zakotwiczane
zakotwiczaną
N. zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczaną
Ms. zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zakotwiczani
zakotwiczani
zakotwiczane
zakotwiczane
D. zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczanych
C. zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
zakotwiczanym
B. zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczane
N. zakotwiczanymi
zakotwiczanymi
zakotwiczanymi
zakotwiczanymi
Ms. zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczanych
zakotwiczanych

odpowiednik aspektowy: zakotwiczyć

1.a statek

Definicja

spuszczać kotwicę, która zagłębiając się w dno, zatrzymuje obiekt pływający

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kotwiczyć, ktoś staje na kotwicy, ktoś zarzuca kotwicę
hiperonimy:  zatrzymywać

Cytaty

Wkrótce dopływają do pięknej i żyznej równiny Genezaret, na południe od Kafarnaum. Zakotwiczają łódź i wychodzą na brzeg.

źródło: Internet: Władca, który panuje nad siłami natury (wol.jw.org/pl)

[...] kto [...] zatrzymuje lub zakotwicza statek poza miejscem do tego przeznaczonym – podlega karze pieniężnej do wysokości nieprzekraczającej dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej za rok poprzedzający,

źródło: Internet: Mirosław Wincenciak: Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, 2008 (books.google.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zakotwiczać +
CO + (GDZIE)

1.b o statku

Definicja

stawać w miejscu dzięki opuszczeniu kotwicy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  coś staje na kotwicy, coś zarzuca kotwicę, kotwiczyć
hiperonimy:  zatrzymywać się

Cytaty

Na pokładzie można się opalać, oprócz widoków obserwować także duże mewy krążące w górze i wypatrywać delfiny. Po około dwóch godzinach rejsu statek zakotwicza i rozpoczyna się czas na wodne szaleństwo.

źródło: Internet: Wspomnienia z Wietrznej Wyspy (ways.pl)

Po zapadnięciu zmroku łódź zakotwicza, a noclegi, o których decyduje kapitan, odbywają się w okolicy brzegu.

źródło: Internet: Wycieczka (dahabeya-travel.com)

Współdziałanie polega m.in. na: wzajemnym przekazywaniu informacji dotyczących przypadków, gdy statek przyjmuje na pokład lub wysadza osoby wbrew obowiązującym przepisom lub dokonuje załadunku lub wyładunku towarów poza miejscami do tego wyznaczonymi, statek opuszcza port bez kontroli [...], statek zakotwicza poza miejscem do tego przeznaczonym.

źródło: Internet: Rozporządzenie Rady Ministrów z 2 marca 2017 r. w sprawie współdziałania Służby Celno-Skarbowej i Straży Granicznej w zakresie zadań wykonywanych przez jednostki pływające Krajowej Administracji Skarbowej Poz. 508 (gazetaprawna.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zakotwiczać +
(GDZIE)

2. w murze

Definicja

przytwierdzać w sposób uniemożliwiający przesunięcie się lub obrócenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przymocowywać

Cytaty

- Wykonawcy wskazano, by obłożył teraz korzenie drzew urodzajną ziemią, z dodatkiem nawozów i hydrożelu. W tym miejscu, gdzie ogrodzenie będzie biegło blisko drzew, ma też zastosować tzw. mostek, czyli przejście ogrodzenia nad ziemią, bez zakotwiczania go w ziemi [...].

źródło: NKJP: (MM): Przycięte przez wykop, Dziennik Polski, 2005-09-17

Pierwsze drzwi pojazdu będą wyposażone w specjalną windę z barierką, sterować nią będzie mógł albo kierowca, albo sam niepełnosprawny. W środku znajdują się 2 miejsca do zakotwiczania wózków.

źródło: NKJP: Piotrek Flader: Wywiad z rzecznikiem straży miejskiej we Wrocławiu, p.Jerzym Sywenskim, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1993-12-01

Składnia

bez ograniczeń + zakotwiczać +
CO + (GDZIE)

3. w tradycji

Definicja

książk. 
powodować, żeby coś zostało z czymś trwale związane i stało się jego częścią

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zakorzeniać

Połączenia

  • zakotwiczać w kulturze, w tradycji

Cytaty

Zabytek nie może się wyróżniać na tle nowej architektury, musi do niej pasować witalnością, harmonizować się ze szkłem i stalą. Musi być poddany sterylizacji, trzeba mu usunąć wszystko, co go zakotwicza w jego własnej epoce, odebrać tożsamość, uczynić zeń ładną wydmuszkę bez ducha.

źródło: NKJP: Internet

Sądzę, że uchwała, o której dzisiaj dyskutujemy, sprzyja dojrzewaniu instytucji i wartości budujących i zakotwiczających w polskim społeczeństwie gospodarkę rynkową.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.09.1998

Składnia

bez ograniczeń + zakotwiczać +
CO + (w CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj