UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

popod

Chronologizacja

Zob. po i pod

Odmiana

część mowy: przyimek

Pochodzenie

Połączenie przyimków po i pod; zob. po. pod

1. popod drzewem

Definicja

książk.

w takim miejscu, że jeśli coś będzie spadać z miejsca, o którym wiemy, w to miejsce, to nie jest tak, że uderzy w kogoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, a nie uderzy w kogoś/coś, i nie jest tak, że jeśli ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś by spadł/spadło

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pod
	konwersy:	nad, ponad

Cytaty

[...] kawalątka kory, które napotykałem popod pniami, przywodziły na myśl jego ręce.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1967

Paru chłopaków przesuwało się przykucniętych popod chałupami i strzelali gdzieś przed siebie.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Składnia

popod KIM / CZYM Rz. _konkr.
szyk: stały: antepozycja

2. popod kamienie

Definicja

książk.

w takie miejsce,że jeśli coś będzie spadać z miejsca, o którym wiemy, w to miejsce, to nie jest tak, że uderzy w kogoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, a nie uderzy w kogoś/coś, i nie jest tak, że jeśli ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś by spadł/spadło

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pod
	antonimy:	ponad, ponade, spod
	konwersy:	nad

Cytaty

Kolejne zespoły wysyłałem w głąb ziemi, ratownicy zjeżdżali po linach w strugach wodospadów, pełzali popod rumowiska kamieni, przez błotniste przełazy, obdarowani, błogosławieni tym darem podświadomej wdzięczności, że było im dane ratować czyjeś życie [...].

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Podróż, 2005

Koło drugiej zjechaliśmy w bok od szosy popod kilka pinii i zabraliśmy się do obiadu, wyciągnięci na suchej trawie w cieniu.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem, 1957

Składnia

popod KOGO / CO Rz. _konkr. w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego
szyk: stały: antepozycja

3. popod lasem

Definicja

książk.

w takim miejscu, że potrzeba bardzo mało czasu, żeby znaleźć się tam, gdzie znajduje się coś, i jeśli patrzy się na owo coś, to nie widać, co jest za tym czymś

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pod
	(quasi)synonimy:	nieopodal II, opodal II, w pobliżu II

Cytaty

	Wydawało mu się, że czarniawymi liniami obrysowany, niewyraźny obryw, który widzi popod czerwonym słońcem, jest górną krawędzią wąwozu, do którego ma zejść, ale nie tutaj, dopiero znacznie wyżej, od północy. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964
	Jeszcze przed zachodem słońca zdążamy ku miastu popod czerwonymi skałami wspaniałym tarasem Rupe Atenea, z którego rozciąga się jeszcze rozleglejszy widok niż z hotelu. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Wenecja i inne szkice, 2008
	W latach sześćdziesiątych Józef Kolowca pisał: W Dolinie Kasprowej Niżniej, popod ścianami Gładkiego Jaworzyńskiego, które rumowiskiem skalnym i wielkimi głazami zasypały potok, tak że miejscami prawie uniemożliwiły dostęp do dolinki Starych Szałasisk, jakimś trafem natury zachowała się maleńka polanka pokryta bujną roślinnością. źródło: NKJP: Jolanta Flach: Na Hali Kasprowej, Tygodnik Podhalański, 1967
	Przy tak zwanym Grzybie, czyli solankowym źródle, na którym postawiono budowlę w kształcie grzyba, z kapelusza którego spadała wkoło solanka do położonego niżej basenu, na tarasie wybudowanym dokoła tego wszystkiego siedzieli kuracjusze na ustawionych tam popod kaskadą ławkach, chłonąc powietrze bogate w ozon, jod czy coś w tym rodzaju. źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jakskrawość, 2006

Składnia

popod KIM / CZYM Rz. _{konkr. nieżyw.} oznaczający obiekt znacznie wyższy niż ktoś / coś, o kim / czym mowa
szyk: stały: antepozycja

4. popod zamek

Definicja

książk.

w takie miejsce, że potrzeba bardzo mało czasu, żeby znaleźć się tam, gdzie znajduje się coś, i jeśli patrzy się na owo coś, to nie widać, co jest za tym czymś

Kategoria znaczeniowa

wykładnik lokalizacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pod
	antonimy:	spod

Cytaty

- Matko Najsłodsza... idę ja od jeziora popod zamek, a tu coś nagle jęknęło...

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Za to całą jezdnię zawaliły nieprzeliczone szeregi czarnych wojskowych aut. Od Politechniki, popod kościół św. Marii Magdaleny, przez całą ulicę Potockiego, aż do poczty.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Składnia

popod KOGO / CO Rz. _{konkr. nieżyw.} oznaczający obiekt znacznie wyższy niż ktoś / coś, o kim / czym mowa w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego
szyk: stały: antepozycja

Data ostatniej modyfikacji: 27.12.2018