UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pewnikiem

Chronologizacja

Zob. pewny

Odmiana

część mowy: partykuła

Pochodzenie

Zob. pewny

Definicja

daw. 
nadawca mówi, że nie wie, czy tak jest, ale wie coś, co wiedząc, ma podstawy do tego, by powiedzieć to o tym, o czym mowa

Kategoria znaczeniowa

wyrażenie epistemiczne – wykładnik oceny prawdziwości sądu

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  najpewniej, najprawdopodobniej, pewnie II, pewno, prawdopodobnie II, z pewnością

Cytaty

Mnie i Baśkę pewnikiem wniesiono do domu, bo nie przypominam sobie, bym wchodził po schodach, nie pamiętam też nabożeństwa witania się z Brysiem.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Pisząc o propozycji określenia zarobków, chciałem się dowiedzieć, na kogo nas stać i dziwi mnie to, że żadne ugrupowanie, żaden kandydat się nie oburzył, tylko oburzył się pan Stanisław, który pewnikiem chce się komuś podlizać i robi to tak głośno, że aż słychać mlaskanie.

źródło: NKJP: Jan Jangas: Zdaniem Jangasa: Uderz w stół: Czas Ostrzeszowski nr 200638, 2006

Klient, widzę, w rajtuzach, z gwiazdą, konno... Bogaty, znaczy. I hojny pewnikiem.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

WODZIREJ - Dalej! Teraz go dostaniemy.
POPYCHACZ - Pewnikiem, pewnikiem.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3 (Lis aspirant 1978, Lis filozof 1977, Polowanie na lisa 1977, Serenada 1977, Garbus 1975, Emigranci 1974), 1974

Składnia

pewnikiem _
w Zd. twierdz.
ograniczenia zakresu użycia:
nie: w Zd. optat.
nie: z czasownikami epistemicznymi w 1. os.
nie: z predykatami uczuć i stanów psychicznych w 1. os.
nie: z partykułami implikującymi wiedzę lub niewiedzę mówiącego
szyk: zmienny: neutralna antepozycja
Data ostatniej modyfikacji: 25.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj