UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czyżby

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: modyfikator deklaratywności

Pochodzenie

Zob. czy, by

Definicja

mówiący w odniesieniu do tego, o czym mowa, chciałby uzyskać potwierdzenie lub zaprzeczenie treści odpowiedniego zdania, o którym na podstawie tego, co wie, byłby gotów sądzić, że jest prawdziwe

Noty o użyciu

Pytania z czyżby nie są równoznaczne z pytaniami z czy + by, np. Czyżbym się w nim zakochała? - Czyż zakochałabym się w nim?

Kategoria znaczeniowa

wykładnik niewiedzy

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  czy

Cytaty

- Czyżby Heniek czymś zahandlował? Nie wierzę. Twój stary to uczciwości chłop.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

Milczała tak długo, że B. przestraszył się: Czyżby ją nudził?

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

- Ksiądz mnie doprawdy przecenia.
- Czyżby? - tu spojrzał na mnie niebiesko, znienacka.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

Czyżbym się w nim zakochała, jeżeli jest to dla mnie aż tak ważne?

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

- O rety, jaka ciężka, czyżbyś kilka cegieł włożyła?

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć... , 2001

Składnia

czyżby _
Zd. pyt.
w Zd. z Cz. cz. przesz. lub bezosob.
aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: czyżbym, czyżbyś, czyżbyśmy, czyżbyście
szyk: stała pozycja inicjalna w zdaniu
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj