UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przewód

Chronologizacja

1181, Leszek Bednarczuk, Początki i pogranicza polszczyzny, 2018
Inne znaczenie: 'powinność przewożenia rzeczy panującego i urzędników'

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego przewodzić; zob. wodzić

1. elektryczny

Definicja

drut, w którym może płynąć prąd od źródła do urządzenia odbierającego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

Połączenia

  • 3-żyłowy, 4-metrowy, 80-żyłowy, czterożyłowy, czterometrowy, długi; elektryczny, telefoniczny; aluminiowy, metalowy, miedziany; dwukierunkowy, goły przewód; cienkie przewody; przewód energetyczny, fazowy, telekomunikacyjny, tramwajowy; drutowy, światłowodowy; instalacyjny, izolacyjny; przewody kolejowe; elektroenergetyczne
  • przewód alarmu, generatora, linii energetycznej, telefonicznej, sieci (elektrycznej, trakcyjne), trakcji; przewody obwodów (telekomunikacyjnych), zasilania
  • przewód do transmisji danych
  • przewody pod napięciem; przewody z wtykami
  • przewody na słupach
  • przewód i przełącznik; przewody i gniazdka, przewody i kable; przewody oraz osprzęt
  • przewód łączy coś z czymś
  • kraść, odciąć/odcinać, podłączyć, uszkodzić, wyrwać przewód; pozrywać, przeciąć/przecinać, przegryźć, skraść, ukraść, zerwać/zrywać przewody; zwarcie przewodu
  • runąć, spaść na przewód; zaczepić, zahaczyć o przewód

Cytaty

[...] nieznany sprawca włamał się do budynku nastawni PKP w Samostrzelu. Stąd skradł elektryczny przewód czterożyłowy.

źródło: NKJP: (MN): Ukradł przewód elektryczny, Nakielski Czas, 2003-05-21

Z opuszczonych budynków mleczarni i POM wynieśli wszystko, co dało się spieniężyć. Obcięli nawet przewody na słupach.

źródło: NKJP: Wioletta Wojtkowiak: Wszystko idzie na złom, Echo Dnia, 2007-02-03

Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami służącymi ochronie przeciwpożarowej powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej [...].

źródło: NKJP: Dz.U. z 2002r. Nr 75, poz. 690

Wichura, która zrywała przewody, pozbawiła prądu na prawie dziesięć godzin kilkaset domów w miejscowościach: Boleń, Bosutów, Dziekanowice i w części Bibic.

źródło: NKJP: Rozszczepione przez piorun, Dziennik Polski, 2001-07-18

Czasza balonu zahaczyła o przewody energetyczne i spłonęła. Rannych pilotów przewieziono do szpitala w Giżycku.

źródło: NKJP: (jp): Balon nad Pasłękiem, 2004, prasa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przewód
przewody
D. przewodu
przewodów
C. przewodowi
przewodom
B. przewód
przewody
N. przewodem
przewodami
Ms. przewodzie
przewodach
W. przewodzie
przewody

2. kominowy

Definicja

urządzenie w kształcie rury, którym płynąć mogą płyny lub gazy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Połączenia

  • wentylacyjny; giętki, gumowy, murowany, stalowy; niedrożny, niesprawny, nieszczelny, uszkodzony; pionowy przewód; hydrauliczne, kanalizacyjne, komunikacyjne, samochodowe; azbestowo-cementowe, metalowe; czynne, nieczynne; poziome przewody; przewód benzynowy, ciśnieniowy, dymny, dymowy, gazowy, grzejny, grzewczy, hamulcowy, kominowy, ociepleniowy, oponowy, prysznicowy, spalinowy, wodociągowy; odpływowy, odprowadzający coś; przewody ciepłownicze, gazociągowe, kanałowe, klimatyzacyjne, kolektorowe, kominiarskie; podpodłogowe
  • przewód instalacji (ciepłej wody, gazowej...), ogrzewania elektrycznego, podłogowego, sieci rozdzielczej ciepła, gazów..., wentylacji, zapalników; lufy
  • przewody z blachy, z cegieł, z materiałów nieprzewodzących prąd, z metali, z nanorurek, z tworzyw sztucznych
  • przewód między kuchenką a butlą; przewód z zaworem, ze złączką
  • przewody na dachu
  • przewód lub reduktor; przewody i kanały (dymowe, spalinowe...), przewody i rury, przewody i urządzenia (gazowe, instalacyjne...); przewody lub studzienki; przewody oraz kominy; kotły i przewody, rurociągi i przewody
  • izolacja, konstrukcja, obudowa, przekrój, średnica, wylot; korozja, nieszczelność, szczelność, wada; przegląd, remont przewodu; awaria, sieć przewodów
  • nieszczelność, powietrze, sadza w przewodzie
  • przewód łączy coś z czymś
  • uszkodzić przewód; zasypać przewody; czyszczenie przewodu
  • zanieczyszczenia z przewodów
  • montować coś na przewodzie

Cytaty

Strażacy brali udział w akcji oddymiania poddasza budynku wielorodzinnego. Przyczyną zdarzenia był nieszczelny przewód kominowy.

źródło: NKJP: (ST): Oddymianie poddasza, Nakielski Czas, 2006-03-08

Przewody wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny mieć przekrój poprzeczny wynikający z obliczeń dla przewidywanych przepływów powietrza oraz konstrukcję przystosowaną do maksymalnego ciśnienia w instalacji [...].

źródło: NKJP: Dz.U. z 2002r. Nr 75, poz. 690

W autach będzie montowana dodatkowa osłona rury wydechowej. Stara konstrukcja może powodować uszkodzenie przewodu hamulcowego.

źródło: NKJP: Samochody, Magazyn nr 43 dodatek do Gazety Wyborczej , 1993-12-23

Konieczne jest usuwanie zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych - palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym co najmniej dwa razy w roku [...].

źródło: NKJP: Tragedia w Żegocinie, Dziennik Polski, 2003-12-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przewód
przewody
D. przewodu
przewodów
C. przewodowi
przewodom
B. przewód
przewody
N. przewodem
przewodami
Ms. przewodzie
przewodach
W. przewodzie
przewody

3. pokarmowy

Definicja

med. 
narząd wewnętrzny w organizmie ludzkim, zwierzęcym lub roślinnym przenoszący różnego rodzaju substancje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kanał

Połączenia

  • długi, główny; przetrwały, zewnętrzny przewód; przewód mleczny, mlekowy, oddechowy, pokarmowy, słuchowy, trawienny, wytryskowy, żółciowy; esowaty, maciczny, moczowy, nosowy, tętniczy, trzustkowy, wątrobowy, żylny; prążkowany, żółtkowy; przewody mlekonośne, płciowe, wydalnicze, wydechowe; międzypłacikowe, śródpłacikowe
  • śluzówka i przewód pokarmowy, trzustka i przewód pokarmowy
  • nabłonek, odcinek, śluzówka; choroba, drożność, operacja, pasożyty, schorzenia, wady; zawartość przewodu oddechowego, pokarmowego...
  • flora, pasożyty, krwawiące żylaki z przewodu pokarmowego
  • kłopoty, problemy z przewodem pokarmowym
  • wrzód, żelazo w przewodzie pokarmowym
  • wchłaniać coś; krwawienie z przewodu pokarmowego
  • działanie na przewód pokarmowy

Cytaty

Choroby przewodu pokarmowego i wątroby: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna, przewlekłe aktywne zapalenie wątroby [...].

źródło: NKJP: Marek Pawlikowski: Leczenie hormonami i pochodnymi hormonów, 1988

Zmiany te polegają na tym, że nabłonek przewodów mlekonośnych tworzy uwypuklenia, które w postaci pasm wnikają do przegród łącznotkankowych.

źródło: NKJP: Jan Kuryszko, Jan Zarzycki: Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka, 1995

[...] alkohol jest bardzo łatwo wchłaniany z przewodu pokarmowego - we krwi można go wykryć już po 5-10 minutach.

źródło: NKJP: Na kaca nie ma mocnych, Dziennik Polski, 2001-11-10

W niestrawionych, poskręcanych liściach wiły się jeszcze żywe nicienie. Liście usuwały je mechanicznie, dosłownie wymiatając pasożyty z przewodu pokarmowego.

źródło: NKJP: Katarzyna Filipek: Receptury brane z natury, 2003, prasa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przewód
przewody
D. przewodu
przewodów
C. przewodowi
przewodom
B. przewód
przewody
N. przewodem
przewodami
Ms. przewodzie
przewodach
W. przewodzie
przewody

4. sądowy

Definicja

ustalony formalnie zespół działań, które prowadzą do osiągnięcia skutku prawnego lub intelektualnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • akademicki, instruktorski; długi, otwarty przewód; przewód beatyfikacyjny, doktorski, habilitacyjny, profesorski, kandydacki, kanonizacyjny, kwalifikacyjny; dowodowy, procesowy, sądowy, śledczy; myślowy
  • przewód na stopień akademicki, naukowy, dra nauk
  • akta, promotor przewodu
  • promotor, recenzent w przewodzie
  • otwierać/otworzyć, przeprowadzić, przerwać, rozpocząć, wszcząć, wznowić, zamknąć przewód

Cytaty

Gdy sąd zamknął przewód sądowy i wysłuchał stron, okazało się, że w komputerze nie można otworzyć pliku z protokołem rozprawy.

źródło: NKJP: (pok): Wyroku nie ma, Echo Dnia, 2004-09-21

Promotorem w przewodzie doktorskim oraz jednym z recenzentów rozprawy doktorskiej lub habilitacyjnej może być również osoba będąca pracownikiem zagranicznej szkoły wyższej lub instytucji naukowej [...].

źródło: NKJP: Dz.U. z 2003r. Nr 65, poz. 595

Przewód beatyfikacyjny przerwano. Niejasna śmierć odbierała Mariannie aureolę męczeństwa.

źródło: NKJP: Grażyna Borkowska: Historia Marianny K., Wysokie Obcasy nr 7 dodatek do Gazety Wyborczej nr 112, 1999-05-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przewód
przewody
D. przewodu
przewodów
C. przewodowi
przewodom
B. przewód
przewody
N. przewodem
przewodami
Ms. przewodzie
przewodach
W. przewodzie
przewody
Data ostatniej modyfikacji: 24.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj