UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozwiązać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozwiążę się
rozwiążemy się
2 os. rozwiążesz się
rozwiążecie się
3 os. rozwiąże się
rozwiążą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozwiązałem się
+(e)m się rozwiązał
rozwiązałam się
+(e)m się rozwiązała
rozwiązałom się
+(e)m się rozwiązało
rozwiązaliśmy się
+(e)śmy się rozwiązali
rozwiązałyśmy się
+(e)śmy się rozwiązały
2 os. rozwiązałeś się
+(e)ś się rozwiązał
rozwiązałaś się
+(e)ś się rozwiązała
rozwiązałoś się
+(e)ś się rozwiązało
rozwiązaliście się
+(e)ście się rozwiązali
rozwiązałyście się
+(e)ście się rozwiązały
3 os. rozwiązał się
rozwiązała się
rozwiązało się
rozwiązali się
rozwiązały się

bezosobnik: rozwiązano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozwiążmy się
2 os. rozwiąż się
rozwiążcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozwiązałbym się
bym się rozwiązał
rozwiązałabym się
bym się rozwiązała
rozwiązałobym się
bym się rozwiązało
rozwiązalibyśmy się
byśmy się rozwiązali
rozwiązałybyśmy się
byśmy się rozwiązały
2 os. rozwiązałbyś się
byś się rozwiązał
rozwiązałabyś się
byś się rozwiązała
rozwiązałobyś się
byś się rozwiązało
rozwiązalibyście się
byście się rozwiązali
rozwiązałybyście się
byście się rozwiązały
3 os. rozwiązałby się
by się rozwiązał
rozwiązałaby się
by się rozwiązała
rozwiązałoby się
by się rozwiązało
rozwiązaliby się
by się rozwiązali
rozwiązałyby się
by się rozwiązały

bezosobnik: rozwiązano by się

bezokolicznik: rozwiązać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

rozwiązawszy się

gerundium: rozwiązanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozwiązanie się
rozwiązania się
D. rozwiązania się
rozwiązań się
C. rozwiązaniu się
rozwiązaniom się
B. rozwiązanie się
rozwiązania się
N. rozwiązaniem się
rozwiązaniami się
Ms. rozwiązaniu się
rozwiązaniach się
W. rozwiązanie się
rozwiązania się

odpowiednik aspektowy: rozwiązywać się

Pochodzenie

Zob. wiązać

1. o sznurku

Definicja

przestać być zawiązanym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Była w białym, jedwabnym szlafroku; ściskający go pasek rozwiązał się, jedwab spłynął po jeszcze bielszym ciele kobiety.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Cały teatr grzmiał od braw, to była zupełnie entuzjastyczna owacja, wszyscy stali, drugi akt nie mógł się zacząć, wszyscy na scenie byli szczęśliwi, ojciec na pewno także, my naturalnie też, ja siedząc tak blisko sceny zobaczyłam, że ojcu rozwiązało się sznurowadło.

źródło: NKJP: Monika Żeromska: Na zawsze nie wiem..., Gazeta Wyborcza, 1993-03-13

Tasiemki koszuli znów się rozwiązały, dwie były urwane.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

2. o paczce

Definicja

otworzyć się na skutek rozluźnienia się sznurka

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Jeden z nich potknął się i upadł, zawiniątko rozwiązało się i zobaczyłam, że były w nim same klejnoty;

źródło: Internet: doclecture.net

3. o więźniu

Definicja

uwolnić się z krępujących więzów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Cytaty

Przypięci pętlami do haka, zwisając na szczebelkach sznurowych drabinek, zwanych ławeczkami, muszą rozwiązać się z oplotu liny, przeciągnąć ją, aby nie pozostawał na niej żaden węzeł, to samo zrobić z drugą, połączyć je i zamocować jeden koniec do haka, a drugi opuścić w dół, patrząc, czy sięga tam, gdzie chcą zjechać.

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

Składnia

bez ograniczeń + rozwiązać się +
(z CZEGO)

4. o zadaniu

Definicja

ujawnić swoje rozwiązanie

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Miała rozwiązać się wielka tajemnica.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

- Rosja to wielkie państwo i trzeba się z nią liczyć, tym bardziej że postanowiliśmy troszeczkę przyspieszyć reformy - mówił Jelcyn na wtorkowej konferencji prasowej na Kremlu. Znów jednak nie wyjaśnił, na czym to „przyspieszenie” ma polegać. Być może zagadka rozwiąże się podczas rozpoczynającej się wkrótce jesiennej sesji Dumy.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Jelcyn po powrocie z Ameryki, Gazeta Wyborcza, 1994-10-05

5. o problemie

Definicja

przestać sprawiać kłopot

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • problem rozwiązał się (sam); sprawa rozwiązała się (sama)

Cytaty

Tak bardzo liczyłam, że ten problem rozwiąże się sam. W jakiś cudowny sposób zniknie albo okaże się pomyłką lekarską.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

Martwię się o ubezpieczonych, ale wierzę, że w ciągu tych trzech miesięcy sytuacja rozwiąże się na tyle, że to nasze wspólne zmartwienie będzie bezpodstawne.

źródło: NKJP: Zrywają kontrakty, Gazeta Lubuska, 2005

Jeśli sprawa nie rozwiąże się za porozumieniem stron - mama może wnieść powództwo cywilne o rozwód z jego winy.

źródło: NKJP: Internet

6. o instytucji

Definicja

przestać istnieć na mocy urzędowej decyzji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

  • Sejm rozwiązał się; PZPR rozwiązała się

Cytaty

Spółka Steinkellera nie zebrała potrzebnych kapitałów i rozwiązała się, a budowę wykończył rząd.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Choć Armia Krajowa rozwiązała się jeszcze przed kapitulacją Niemiec, większość jej członków nie zdała broni i pozostawała ze sobą w kontakcie;

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

W sierpniu Komitet Doradczy rozwiązał się na znak protestu przeciwko lekceważeniu jego postulatów przez prezydenta.

źródło: NKJP: Lesław Maleszka: Pochwała oszustwa, Gazeta Wyborcza, 1997-09-18

- Widzicie - mówił - mój dawny, państwowy zakład pracy rozwiązał się, nie istnieje.

źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Miniatury polskie, Gazeta Wyborcza, 1994-09-09

7. o umowie

Definicja

urzęd. 
przestać prawnie obowiązywać między ludźmi albo ludźmi i instytucjami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • umowa rozwiązała się

Cytaty

W związku z tym, że umowa rozwiązałaby się po upływie trzeciego miesiąca ciąży to z mocy artykułu 177 par. 3 kp, ulega ona przedłużeniu do dnia porodu.

źródło: NKJP: (EK): Spodziewam się dziecka, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-07-15

Nie ulegało bowiem żadnej wątpliwości, że łączący strony stosunek pracy rozwiązał się z dniem 30 kwietnia 2001 r. na mocy porozumienia stron, co zresztą pozwany sam przyznał w innym procesie prowadzonym wcześniej pomiędzy stronami.

źródło: NKJP: Bogumiła Hrapkowicz: Ugoda w sądzie, Trybuna Śląska, 2002-01-08

Frazeologizmy

język rozwiązał się komuś
worek z kimś/czymś rozwiązał się
Data ostatniej modyfikacji: 17.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj