UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pokora

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pokora
pokory
D. pokory
pokór
C. pokorze
pokorom
B. pokorę
pokory
N. pokorą
pokorami
Ms. pokorze
pokorach
W. pokoro
pokory

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

psł. *pokora 'uległość, upokorzenie'

Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *pokoriti 'poniżyć, upokorzyć'

Definicja

świadomość własnych ograniczeń i słabości skłaniająca do niesprzeciwiania się życiowym koniecznościom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:  uniżenie I, uniżoność
antonimy:  pycha I, wyniosłość

Połączenia

  • duża, głęboka, należyta, niezwykła, ogromna, wielka; fałszywa, prawdziwa; chrześcijańska pokora
  • pokora człowieka, Jezusa, ucznia; ducha
  • pokora w dyskusji; wobec Boga, wobec człowieka, wobec widza; wobec władzy; wobec natury, wobec przyrody, wobec żywiołu; wobec rzeczywistości, wobec świata; wobec dzieła, wobec sztuki; wobec historii, wobec losu, wobec życia; wobec potęgi, wobec wielkości
  • pokora i cierpliwość, pokora i łagodność, pokora i miłość, pokora i odwaga, pokora i prostota, pokora i radość, pokora i skrucha, pokora i szacunek, pokora i ufność, pokora i uległość, pokora i wdzięczność; posłuszeństwo i pokora, skromność i pokora, ubóstwo i pokora
  • brak, doza, odrobina, stopień; akt, gest, postawa, przykład, wyraz, wzór, znak; lekcja, nauka, szkoła; cnota, duch; rodzaj pokory
  • pełen pokory
  • nauczyć, uczyć; nabrać, wymagać pokory
  • okazać, udawać, zachować pokorę
  • skłaniać do pokory
  • czekać, pochylić się, wrócić, wysłuchać; powiedzieć, przyznać, wyznać; przyjąć/przyjmować coś, znosić coś; odnosić się do czegoś, podchodzić do czegoś z pokorą
  • mówić o pokorze

Cytaty

Ta właśnie dobrze rozumiana pokora wobec losu pozwoliła jej przetrwać tyle lat u boku teścia despoty i bez rozpaczy znosić swą niejasną kondycję społeczną [...].

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Na treningach i meczach wykonuje mrówczą pracę. Jest przykładem skromności i pokory, które zawsze procentują.

źródło: NKJP: Tak gra lider, Dziennik Polski, 2003-04-14

Jeżeli wygnanie przynosi jakiekolwiek korzyści, to z pewnością uczy pokory. Można [...] zaryzykować twierdzenie, że wygnanie to najlepsza lekcja tej cnoty.

źródło: NKJP: Anna Kołyszko (tłum.): Stan zwany wygnaniem, Gazeta Wyborcza, 1996-08-24/1996-08-25

[...] buta i brak pokory wobec sztuki ze strony pseudotwórców, zamyka ludzi w sobie, ginie więź między nimi.

źródło: NKJP: Kiedy rodzi się pomysł na wiersz inne sprawy mogą poczekać, Tygodnik Ciechanowski, 2005-01-11

Jak wszyscy ludzie jesteśmy grzeszni i jak wszyscy ludzie uważamy, że powinniśmy się doskonalić, dlatego każdą krytykę przyjmujemy z pokorą i z uwagą.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.10.1992

Frazeologizmy

ktoś uderza w pokorę
ktoś uderzył w pokorę
Data ostatniej modyfikacji: 07.07.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj