UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

śnieg

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

1. opady

Definicja

spadające z chmury kryształki lodu o kształcie gwiazdek

Pochodzenie

psł. *sněgъ

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  opad

Połączenia

  • intensywny, obfity, wielki; drobny, gęsty; mokry, wilgotny; pierwszy; spadający śnieg
  • śnieg z deszczem
  • śnieg w styczniu, w zimie
  • śnieg i deszcz, śnieg i grad, śnieg i mgła, śnieg i mróz, śnieg i wiatr, śnieg i zamiecie
  • brak; opady; kryształki, płatki, płaty; chmura, tumany śniegu
  • ferie bez śniegu
  • nadzieja na śnieg
  • deszcz ze śniegiem
  • śnieg pada, prószy, sypie, wali, zacina; przysypał coś, spadł, zasypał coś; śniegu brakuje, zabrakło; napadało
  • doczekać się śniegu
  • sypnąć, zawiewać; oblepiony, obsypany, okryty, pokryty, przyprószony, przysypany, przywalony śniegiem
  • czekać na śnieg

Cytaty

[...] nocą padał śnieg, więc narciarze jeździli w świeżym puchu.

źródło: NKJP: Agata Kowalczyk: Kolejki do wyciągów, Echo Dnia, 2007-01-29

Niebo było czarne, walił śnieg z deszczem.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Świeże opady śniegu spowodowały katastrofalne wprost zagrożenie lawinowe [...].

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1999

Białe płatki śniegu padają na dworze, a w oknach domów jarzą się świeczki na choinkach...

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1995

Mock wjechał gwałtownie na zasypaną śniegiem jezdnię i wpadł w lekki poślizg.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. śnieg
śniegi
D. śniegu
śniegów
C. śniegowi
śniegom
B. śnieg
śniegi
N. śniegiem
śniegami
Ms. śniegu
śniegach
W. śniegu
śniegi

Inne uwagi

Zwykle lp

2. powłoka

Definicja

warstwa utworzona z płatków śniegu

Pochodzenie

psł. *sněgъ

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Połączenia

  • ciężki, duży, głęboki, gruby, wysoki; biały, czarny, szary; brudny, czysty; dziewiczy, stary, świeży; lekki, luźny, miękki, puszysty, stwardniały, sypki, twardy, ubity, udeptany, zbity, zlodowaciały, zmarznięty, zmrożony; rozjeżdżony, rozmiękły, roztopiony; naturalny, sztuczny śnieg
  • śniegi Syberii
  • śnieg z armatek, z lodowca
  • śnieg po kolana, po kostki, po pas
  • śnieg pod nogami; śnieg z lodem; śnieg za oknem
  • śnieg na dachach, na drogach, na gałęziach, na jezdni, na polach, na stokach, na szczytach, na ulicach; na Antarktydzie; śnieg o jakiejś grubości; śnieg w górach, w lesie; w Alpach, w Bieszczadach, w Tatrach...
  • śnieg i błoto, śnieg i firn, śnieg i gołoledź, śnieg i lawiny, śnieg i lód, śnieg i sople
  • roztopy; bryła, czapa, grudy, hałdy, kule, kupy, nawisy, pokrywa, pryzma, sterty, warstwa, zaspy, zwały; podłoże, powierzchnia; brak, ileś centymetrów, garść, masy, metr, mnóstwo, nadmiar, odrobina, pokłady, połacie, resztki, tony; granica, linia, strefa; biel; chrzęst, skrzyp; ciężar, gęstość, grubość, napór; wywóz; widok śniegu
  • bałwan, czapa, kula; woda ze śniegu
  • kontakt, walka ze śniegiem
  • krew, ślady, tropy; gry, zabawy; konkursy, sparing, trening; poślizg, skoki na śniegu; jazda, zjazd po śniegu; rzeźba w śniegu
  • pełen śniegu
  • biały od śniegu; cały w śniegu
  • śnieg leży, utrzymuje się, zalega; oblepia coś, pokrywa coś, przykrywa coś; sięga czegoś; spływa, stopniał, topi się, topnieje; chrzęści, skrzypi; spowodował coś, uniemożliwił coś, utrudnia coś
  • odgarnąć/odgarniać, sprzątać, uprzątnąć/uprzątać, usunąć/usuwać, wywozić; spychać z czegoś, zgarniać z czegoś śnieg
  • obciążony, wypełniony śniegiem
  • odbijać się od śniegu; odkopać coś, wyciągnąć coś, wydobyć coś, wydostać coś, wygrzebać coś, wykopać coś spod śniegu; wydostać się; oczyszczać coś ze śniegu
  • zakopany przez śnieg; paść, upaść, wpaść; wsiąkać; wbity w śnieg
  • leżeć, znajdować się, zniknąć; ukryty pod śniegiem; uporać się, walczyć ze śniegiem
  • bawić się, poślizgać się, skakać, ścigać się, ślizgać się, trenować; klęczeć, kłaść się, leżeć, położyć się, siadać; zamarznąć na śniegu; biegać, chodzić, jeździć, zjeżdżać po śniegu; grać, tarzać się; brnąć, grzęznąć, tonąć, ugrzęznąć, utknąć, zakopać się, zapadać się; uwięziony, zagrzebany w śniegu
  • biały jak śnieg

Cytaty

Zimą nasz mercedes ciągnął słabiutko i utykał nawet w płytkim śniegu.

źródło: NKJP: Zbigniew Raszewski: Raptularz (1965-67), 1996

Powyżej parterów nadal straszyły brudne, poobijane tynki, a na jezdni leżał brudny śnieg.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997

Podczas zimowych szkoleń czworonożni ratownicy szukają ukrytych pod śniegiem pozorantów i manekinów oraz zakopanych przedmiotów [...].

źródło: NKJP: Cygan, Bućko i reszta, Dziennik Polski, 2003-04-25

Zmęczeni byli bardzo, gdyż brnęli przez duże śniegi
bez nart.

źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995

W zimie przy wysokich śniegach dla umożliwienia zwierzynie dostępu do paśników należy oczyszczać ścieżki pługami śniegowymi.

źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. śnieg
śniegi
D. śniegu
śniegów
C. śniegowi
śniegom
B. śnieg
śniegi
N. śniegiem
śniegami
Ms. śniegu
śniegach
W. śniegu
śniegi

3. kokaina

Definicja

środ. 
w języku narkomanów: kokaina

Pochodzenie

ang. snow

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  biała dama, biały proszek, koka, kokaina
hiperonimy:  narkotyk

Cytaty

Poza intensywnymi ćwiczeniami czas spędzałem na wciąganiu kolejnych kresek śniegu, piciu piwa i oglądaniu telewizji.

źródło: Adrian Bednarek: Spowiedź diabła, 2017 (mxdoc.com)

Ty głupia gówniaro, myślisz że zjadłaś wszystkie rozumy, bo wciągasz śnieg w nos 3 lata? Też wciągałam [...], nawet dilowałam to miałam tego pod dostatkiem, sama chciałam przestać bo zobaczyłam co się ze mną dzieje [...]

źródło: Internet: .kafeteria.pl/temat-4890423-narkotyki

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. śnieg
śniegi
D. śniegu
śniegów
C. śniegowi
śniegom
B. śnieg
śniegi
N. śniegiem
śniegami
Ms. śniegu
śniegach
W. śniegu
śniegi

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

człowiek śniegu
wieczny śnieg
wieloletni śnieg
zeszłoroczny śnieg
Data ostatniej modyfikacji: 28.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj