UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nieodpowiedzialny

Chronologizacja

SJPWar: (inne znaczenie), SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. powiedzieć

1.a człowiek

Definicja

taki, który nie zastanawia się nad skutkami swego postępowania i dlatego nie można na nim polegać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  odpowiedzialny
hiperonimy:  nierozsądny

Połączenia

  • nieodpowiedzialny człowiek, facet, mężczyzna; kierowca, ojciec, partner, polityk, właściciel; rząd; nieodpowiedzialna dziewczyna, kobieta, osoba; babcia, matka; nieodpowiedzialni mieszkańcy, rodzice, turyści
  • nieodpowiedzialny za swoje czyny
  • nieodpowiedzialny i niekompetentny, głupi i nieodpowiedzialny, niepoważny i nieodpowiedzialny
  • absolutnie, bardzo, całkowicie, kompletnie, skrajnie, wyjątkowo, zupełnie nieodpowiedzialny

Cytaty

Jesteś kompletnie nieodpowiedzialny. Dwa razy cię prosiłam, żebyś podjął te pieniądze z poczty, a ty po prostu zapomniałeś!

źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 2005

Jako wyjątkowo nieodpowiedzialnych i lekkomyślnych określili austriaccy ratownicy górscy trzech młodych Czechów, którzy wspinali się na szczyt Grossglockner.

źródło: NKJP: Krótko, Dziennik Polski, 2002-12-19

Robin Williams jest tu wielkim dzieckiem, człowiekiem niepoważnym i nieodpowiedzialnym. Jego straszliwie poważna żona [...] ma jednak dość życiowej beztroski [...].

źródło: NKJP: Paweł Mossakowski: Z kina, Gazeta Wyborcza, 1994-02-10

Prawie dwa promile alkoholu miała kobieta, która ze swym małym dzieckiem wyszła na spacer do koneckiego parku. [...]Funkcjonariusze zajęli się nieodpowiedzialną matką.

źródło: NKJP: Marzena Kądziela: Dziecko w fontannie, mama była pijana, Echo Dnia, 2007-03-13

Człowiek upodabniał się do wygłodzonego zwierzęcia, stawał się zupełnie nieodpowiedzialny za swoje czyny.

źródło: NKJP: Anna Pawełczyńska: Wartości a przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, 1995

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialna
D. nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnej
C. nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnej
B. nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialną
N. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialną
Ms. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnej
W. nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialne
D. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
C. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
B. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialne
N. nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
Ms. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
W. nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialne

Składnia

bez ograniczeń + nieodpowiedzialny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

1.b zachowanie

Definicja

świadczący o tym, że ktoś nie zastanawia się nad skutkami swego postępowania i dlatego nie można na nim polegać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  odpowiedzialny
hiperonimy:  nierozsądny

Połączenia

  • nieodpowiedzialny atak, eksperyment, krok, wybryk, żart; pomysł; nieodpowiedzialna demagogia, działalność, gra, polityka, zabawa; decyzja, obietnica, wypowiedź; nieodpowiedzialne stanowisko, wystąpienie, zagranie; nieodpowiedzialne słowa
  • politycznie nieodpowiedzialny
  • nieodpowiedzialny i szkodliwy, głupi i nieodpowiedzialny, niepoważny i nieodpowiedzialny
  • nieodpowiedzialne działanie, postępowanie, zachowanie
  • absolutnie, bardzo, całkowicie, kompletnie, skrajnie, wyjątkowo, wysoce, zupełnie nieodpowiedzialny

Cytaty

Jeżeli jednak następstwem nieodpowiedzialnego zachowania się sprawcy było spowodowanie pożaru, odpowie on także za przestępstwo z kodeksu karnego.

źródło: NKJP: Nic nie daje, a grozi karą, Dziennik Polski, 2003-04-04

[...] jest to plan nieodpowiedzialny politycznie, bo pod wpływem jego realizacji grozi odwrócenie się społeczeństwa od kierunku przemian.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: To już nie będzie aksamit, Gazeta Wyborcza, 1993-09-11/1993-09-12

Nie wiadomo jak pocisk się tu znalazł. [...] Zdaniem strażników pozostawienie go w odkrytym miejscu było bardzo nieodpowiedzialne. Każdy mógł go znaleźć.

źródło: NKJP: Pocisk nad rzeką, Nowiny Raciborskie, 2003-01-22

Pozwolenie, aby przejeżdżały tędy kilkudziesięciotonowe TIR-y, było pomysłem zupełnie nieodpowiedzialnym, gdyż ulica ta zdecydowanie nie jest przystosowana do takich obciążeń.

źródło: NKJP: Przemysław Chechelski: Jedną zrobili, drugą zburzyli, Echo Dnia, 2004-10-29

Mamy przecież złe doświadczenia z przeszłości z wprowadzania nieodpowiedzialnych eksperymentów, w tym w sferze oświaty, które pociągnęły za sobą fatalne skutki.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.06.1994

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialna
D. nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnej
C. nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnemu
nieodpowiedzialnej
B. nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialnego
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialną
N. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialną
Ms. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnej
W. nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialny
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialne
D. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
C. nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
nieodpowiedzialnym
B. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialne
N. nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
nieodpowiedzialnymi
Ms. nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
nieodpowiedzialnych
W. nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialni
nieodpowiedzialne
nieodpowiedzialne

Składnia

bez ograniczeń + nieodpowiedzialny + bez ograniczeń
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj