UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ofensywa

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. offensive

fr. offensive

niem. Offensive

z łac. offensō 'uderzam, biję'

1.a atak zbrojny

Definicja

intensywny atak zbrojny na wojska przeciwnika przeprowadzony na znacznym odcinku frontu

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

antonimy:  defensywa
hiperonimy:  atak

Połączenia

  • bośniacka, rosyjska, serbska...; kolejna, nowa, ostatnia; styczniowa, wiosenna; nieudana, udana, zwycięska; wielka ofensywa; ofensywa lądowa, morska, powietrzna
  • ofensywa Japończyków, Niemców, Rosjan...; sił lądowych, partyzanckich, rządowych; wojsk angielskich, austriackich, sowieckich...; Armii Czerwonej
  • ofensywa przeciw Albańczykom, Niemcom, Palestyńczykom...; przeciwko rebeliantom, przeciwko separatystom
  • ofensywa na Kabul, na Stalingrad, na Warszawę..., na Francję, na Rosję, na Ukrainę...; na pozycje bośniackie, chorwackie, serbskie...
  • ofensywa na froncie bałkańskim, południowym, wschodnim...; na wschodzie, na zachodzie
  • plan ofensywy
  • ofensywa trwała (długo, przez wiele miesięcy)
  • rozpocząć, zakończyć; powstrzymać ofensywę
  • przejść/przechodzić, przystąpić do ofensywy

Cytaty

2 maja 1915 r. pod Gorlicami rozpoczęła się wielka ofensywa wojsk państw centralnych przeciwko armii rosyjskiej.

źródło: NKJP: Cmentarze z I wojny światowej w powiecie gorlickim, Dziennik Polski, 2002-07-29

[...] gen. Anders nie oczekiwał szybkiej ofensywy lądowej aliantów z zachodu [...].

źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993

W ubiegłym tygodniu Ormianie podjęli ofensywę na azerskie wioski, położone na zachód i południe od Karabachu.

źródło: NKJP: Wojna o Karabach, gra o Zakaukazie, Gazeta Wyborcza, 1993-04-07

[...] zaraz po ofensywie styczniowej 1945 roku zjawiłem się na ruinach Warszawy [...].

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Wojna na froncie wschodnim zaczęła się od dwóch ofensyw rosyjskich: znad Niemna i Narwi na Prusy Wschodnie oraz z Wołynia i Podola na Galicję.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy

Składnia

bez ograniczeń + ofensywa +
(KOGO) + (przeciw/przeciwko KOMU | na CO)
bez ograniczeń + ofensywa +
(JAKA)

1.b atakujące wojska

Definicja

wojska dokonujące ofensywy - ataku zbrojnego

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia

Połączenia

  • dowódca ofensywy
  • ofensywa dotarła gdzieś, ruszyła; zdobyła coś

Cytaty

Miejscowi najstarsi mieszkańcy twierdzą, że okopy [...] budowali Austriacy w pierwszym okresie I wojny światowej, obawiając się, że aż tu podejdzie rosyjska ofensywa.

źródło: NKJP: (KS): Wojenna przeszłość Żeleźnicy, Dziennik Polski, 2001-08-17

Druga linia bośniackiej ofensywy zdobyła [...] Kulen Vakuf, Kljuc i Bosanską Krupę.

źródło: NKJP: Zatrzymają się na Terazjie?, Gazeta Wyborcza, 1995-09-18

Turcy nie ukrywają, że w ich państwie nie ma miejsca dla Greków. Po inwazji na północy zostało ich tylko 12,3 tys., głównie na półwyspie Karpas, dokąd nie dotarła turecka ofensywa.

źródło: NKJP: Robert Stefanicki: Zagranica, Gazeta Wyborcza, 1997-10-30

Na jesieni 1944 r. ofensywa radziecka wkroczyła na teren Prus [...].

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy

2. zorganizowane działania

Definicja

intensywne, zorganizowane działania zmierzające do osiągnięcia pewnych celów

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  batalia

Połączenia

  • ofensywa dyplomatyczna, ideologiczna, polityczna, propagandowa; medialna, prasowa
  • ofensywa na rzecz liberalizacji, na rzecz przejęcia czegoś
  • ofensywa przeciw bezrobociu; przeciwko korupcji
  • rozpocząć ofensywę
  • przejść/przechodzić, przystąpić do ofensywy

Cytaty

Wiedziałem, że finalizuję proces, w który zaangażowane były wszystkie rządy po 1989 r. i wszystkie parlamenty poprzednich kadencji. Przyniosła efekty ofensywa dyplomatyczna Polski, którą prowadziliśmy szczególnie intensywnie w ostatnich tygodniach.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 31. posiedzenia Senatu RP w dniu 18 grudnia 2002 r

Jednak Bruksela [...] przechodzi do ofensywy na rzecz wspólnej waluty.

źródło: NKJP: Małgorzata Alterman: Europejska kampania na rzecz wspólnej waluty, Gazeta Wyborcza, 1996-01-24

W najlepszym razie jest to nieskoordynowana praca w pojedynkę, podczas gdy nam czas jest rozpocząć generalną ofensywę przeciw ciemnocie [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Michalski: Działalność stowarzyszenia chrześcijańsko-narodowego nauczycielstwa szkół powszechnych 1921-1939, 2001

Funkcjonowała praktycznie przez cały okres PRL-u, nabierając szczególnego znaczenia w czasach kryzysów, przełomów i ofensyw ideologicznych [...].

źródło: NKJP: Tadeusz Drewnowski: Próba scalenia: obiegi, wzorce, style: literatura polska 1944-1989, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy

Składnia

bez ograniczeń + ofensywa +
(na rzecz CZEGO | przeciw/przeciwko CZEMU)
bez ograniczeń + ofensywa +
(JAKA)

3. rozprzestrzenianie się

Definicja

rozprzestrzenianie się jakiegoś zjawiska, postrzegane jako negatywne

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • ofensywa faszyzmu, fundamentalizmu; zła

Cytaty

W poniedziałek WHO oświadczyła, że tak szybka ofensywa wirusa ptasiej grypy „nie ma precedensu w historii”.

źródło: NKJP: Poważne ostrzeżenie, Dziennik Polski, 2004-01-28

Katolicyzm polski bronił się przed ofensywą sekularyzacji nie tym, że się zmieniał (jak na Zachodzie), lecz tym, że się nie zmieniał.

źródło: NKJP: Jerzy Holzer: Komunizm jako chłodnia, Gazeta Wyborcza, 1996-06-15

Rok 1937 był rokiem dalszych sukcesów Hitlera i dalszej ofensywy faszyzmu.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

[...] z ironią przypatrywałem się ustawicznej pogoni za pieniądzem, a w tym okresie oznaczało to m.in. coraz wyraźniejsze schlebianie łatwym gustom, ofensywę dyskoteki jako prymitywnego w sumie „zabawowiska” [...]

źródło: NKJP: Roman Radoszewski: Czesław Niemen: kiedy się dziwić przestanę...: monografia artystyczna, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy

Składnia

bez ograniczeń + ofensywa +
CZEGO

4.a w sporcie

Definicja

energiczna próba pokonania przeciwnika podczas rywalizacji sportowej

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  akcja, atak, szarża, szturm
antonimy:  obrona

Połączenia

  • ofensywa piłkarzy, zawodników; Cracovii, Legii, Wisły...
  • ofensywa na bramkę
  • ofensywa trwała (w drugiej połowie, w drugiej tercji)
  • przejść/przechodzić, przystąpić do ofensywy
  • postawić na ofensywę

Cytaty

[...] ofensywa od początku meczu daje przynajmniej szansę na zaskoczenie rywali [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Kawa: Jedyna taktyka - atak, Dziennik Polski, 2003-10-07

[...] są dobrze przygotowani kondycyjnie, potrafią grać technicznie i nie boją się ryzykować w ofensywie.

źródło: NKJP: (sem): Mocne płuca Czechów, Nowiny Raciborskie, 2002-07-24

[...] po zmianie stron do ofensywy przeszli goście.

źródło: NKJP: V liga Krosno - Jarosław, Dziennik Polski, 2001-06-04

Łukasz Majewski (43/773) - najskuteczniejszy zawodnik zespołu. Gdy miał swój dzień, trudny do zatrzymania w ataku. Skuteczną ofensywę łączył z dobrą obroną.

źródło: NKJP: Sławomir Monik: Zaprzeczyli regułom, Echo Dnia, 2004-05-31

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy

Składnia

bez ograniczeń + ofensywa +
(KOGO) + (na CO)

4.b zawodnicy

Definicja

część drużyny sportowej, której zadaniem jest ofensywa - próba pokonania przeciwnika

Wymowa

[ofęsywa] lub [ofensywa]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  atak, napad
antonimy:  defensywa, obrona

Połączenia

  • dobra, słaba ofensywa
  • (kluczowy, najaktywniejszy) zawodnik w ofensywie
  • ograć ofensywę
  • grać w ofensywie

Cytaty

Szóstą porażkę z rzędu zanotowali Wizards, ulegając Minnesocie 88-105. Świetnie spisywała się ofensywa Minnesoty, osiągając 52-procentową skuteczność.

źródło: NKJP: (ACHI): Koniec dobrej passy, Dziennik Polski, 2000-12-09

Krzynówek, Szymkowiak i Sobolewski... świetna ofensywa.

źródło: NKJP: Internet

Być może wpływ na słabą postawę ich ofensywy miało wykluczenie z gry Jodłowskiego, który po kilku minutach doznał kontuzji i musiał opuścić boisko.

źródło: NKJP: V liga bielska, Dziennik Polski - 2000-05-18

Bożena Sęktas. Po Dudzie „druga siła” zespołu w ofensywie. Nie zawsze skuteczna, ale waleczności nie można jej odmówić.

źródło: NKJP: Paweł Kotwica: Niezły sezon, ale chyba ostatni, Echo Dnia, 2006-05-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ofensywa
ofensywy
D. ofensywy
ofensyw
C. ofensywie
ofensywom
B. ofensywę
ofensywy
N. ofensywą
ofensywami
Ms. ofensywie
ofensywach
W. ofensywo
ofensywy
Data ostatniej modyfikacji: 27.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj