UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

między

pomiędzy

Chronologizacja

1 połowa XVI w., Bańk
XVI w., Bor
Starsza postać miedzy od XIV w.

Pochodzenie

psł. *medji

psł. *medji to skostniała forma miejscownika liczby pojedynczej rzeczownika *medja 'miedza, granica', użyta w funkcji przyimka. Samogłoska nosowa w między jest wtórna.

1. między domy

Definicja

to, o czym mowa, porusza się w przestrzeni otoczonej przez obiekty nazwane przez mówiącego

Warianty

  • pomiędzy

Kategoria znaczeniowa

wykładnik relacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

(quasi)antonimy:  spomiędzy

Cytaty

Były chwile, kiedy się nienawidzili. Henio wydymał wargi. - Gwiżdżę na ciebie, Pawełku! - mówił i odchodził między drzewa Ogrodu Saskiego, nieduży, wstrętny, z tornistrem na plecach.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990

Dokąd frunie ten kurz? Czy te okruszki ziemi, które teraz cichutko chrzęszczą mu w zębach, mogłyby ulecieć poza Żłobiska, ponad chatami, ponad drogą i rzeką i dalej aż nad dukielski rynek z niebieskawym, smutnym ratuszem i między zawiłe kontury bernardyńskich wież [...].

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

między KOGO / CO
Rz. lm. lub Rz. lp. nazywający zbiór
szyk: stały: antepozycja

2. między ludzi

Definicja

to, o czym mowa, wskazuje osoby, których dotyczy jakieś zdarzenie lub stan rzeczy

Warianty

  • pomiędzy

Cytaty

W jednym z wozów taborowych zostało trochę prasowanej kawy - przypomniał sobie. - Podzielcie ją sprawiedliwie między siebie.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

- Nie każdy musi dostać podwyżkę [...]. Instytucja może np. podzielić pieniądze tylko między najlepszych pracowników.

źródło: NKJP: Dla pracowników sfery budżetowej, Gazeta Wyborcza, 1993-08-27

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

między KOGO
Rz. lm. lub Rz. lp. nazywający zbiór
szyk: stały: antepozycja

3. między domami

Definicja

to, o czym mowa, znajduje się w przestrzeni otoczonej przez obiekty nazwane przez mówiącego

Warianty

  • pomiędzy

Kategoria znaczeniowa

wykładnik relacji przestrzennej

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  pośród, śród, wpośród

Cytaty

Przeszedł między kolorowymi plastikowymi paskami, stanowiącymi coś w rodzaju drzwi.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Po lewej stronie siedział na ławce tęgi mężczyzna z papierosem między żółtymi zębami, ubrany w dwa swetry, nałożone jeden na drugi: biały i dziurawy na różowy.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

Dzieciarnia z okolicznych domów ganiała między ludźmi, przekrzykując rozmowy.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

między KIM / CZYM
Rz. lm. lub Rz. lp. nazywający zbiór
szyk: stały: antepozycja

4. konflikt między pracownikami

Definicja

to, o czym mowa, dotyczy obiektów lub stanów rzeczy nazwanych przez mówiącego i ich związków

Warianty

  • pomiędzy

Kategoria znaczeniowa

wykładnik ustalania relacji

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  na linii, wśród

Cytaty

Internacjonalizm jako idea, czyli ponadnarodowa solidarność między ludźmi, był mi bardzo bliski, natomiast słowa kosmopolityzm nie lubiłem i nie lubię, bo w retoryce komunistycznej i nacjonalistycznej zawsze oznaczało ono wrogość wobec Żydów - „wsie jewrieje kosmopolity”.

źródło: NKJP: Adam Michnik, Józef Tischner, Jacek Żakowski: Między Panem a Plebanem, 1995

Przybysz wiedział z nauk, jakie otrzymał w szkole, że na globie panowała moda na nacjonalizm. Narody zaczęły rywalizować między sobą, a każdy z nich twierdził, że to właśnie jego język, historia i kultura są lepsze od języka, historii i kultury innych.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

Odmiana

część mowy: przyimek

Składnia

między KIM / CZYM
Rz. lm. lub Rz. lp. nazywający zbiór
szyk: stały: antepozycja

Frazeologizmy

między innymi

Przysłowia

Między ślepymi jednooki królem
Data ostatniej modyfikacji: 14.09.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj