UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwolennik

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp
Inne znaczenie: 'osoba wybrana, wybraniec, uczeń, wyznawca'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwolennik
 zwolennicy
 ndepr
zwolenniki
 depr
D. zwolennika
 zwolenników
C. zwolennikowi
 zwolennikom
B. zwolennika
 zwolenników
N. zwolennikiem
 zwolennikami
Ms. zwolenniku
 zwolennikach
W. zwolenniku
 zwolennicy
 ndepr
zwolenniki
 depr

Pochodzenie

Od st.pol. zwolić 'wyratować, ocalić; wyrazić zgodę, przystać na coś', z czeskiego 'wybrać,
przeznaczyć na coś'. Kontynuuje psł. *sъ-voliti 'wyrazić swą wolę, pozwolić, zezwolić'

1. generała

Definicja

osoba, która popiera jakąś osobę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  adherent, stronnik
antonimy:  adwersarz, antagonista, oponent, przeciwnik

Połączenia

  • absolutny; aktywny; bezkrytyczny, konsekwentny, szczery, zdecydowany; wielki; fanatyczny, gorący, gorliwy, zadeklarowany, zagorzały, zażarty; umiarkowany; główny zwolennik; radykalni, zaciekli, zatwardziali; rozczarowani; liczni; dawni, dotychczasowi; ewentualni; młodzi; amerykańscy, izraelscy... zwolennicy
  • zwolennik króla, królowej; generała, premiera; Arystotelesa; Jaruzelskiego, Piłsudskiego...; Hitlera, Pinocheta...
  • zwolennik i wyznawca; zwolennicy i kontynuatorzy, zwolennicy i propagatorzy, zwolennicy i przeciwnicy, zwolennicy i sympatycy, zwolennicy i wrogowi
  • argumenty, głos, opinie, poglądy, wypowiedzi; demonstracje; liczba; część, połowa, większość; armia, grono, grupa, krąg, rzesze, siła, tłum, tysiące; obóz zwolenników
  • zwolennicy wygrali, zwyciężyli
  • szukać zwolennika
  • mieć; pozyskać, zdobywać, znaleźć/znajdować, zyskać/zyskiwać; tracić zwolennika
  • być, pozostać zwolennikiem
  • należeć do zwolenników

Cytaty

Józef Beck, [...] zaprzysięgły zwolennik Józefa Piłsudskiego z pokolenia legionistów, [...] został mianowany ministrem spraw zagranicznych [...].

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Przywiezieni do Tbilisi z prowincji fanatyczni zwolennicy prezydenta rozgromili opozycję.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: TRIUMWIROWIE, Gazeta Wyborcza, 1992-02-06

Kazimierz Bieliński, należał do zwolenników króla Augusta II, zwłaszcza od 1702 roku, kiedy to właśnie z rąk tego monarchy zaczął otrzymywać wysokie stanowiska państwowe [...].

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane : rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Po śmierci Dawida Salomon krwawo rozprawił się z Adoniaszem i jego zwolennikami.

źródło: NKJP: Witold Tyloch: Dzieje ksiąg Starego Testamentu : szkice z krytyki biblijnej, 19810

Składnia

bez ograniczeń + zwolennik +
(KOGO)
bez ograniczeń + zwolennik +
(CZYJ)

2. dialogu

Definicja

osoba, która jest przekonana o słuszności jakiejś idei, koncepcji lub jakiegoś działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  adherent, rzecznik, stronnik
antonimy:  adwersarz, oponent, przeciwnik

Połączenia

  • absolutny; aktywny; bezkrytyczny, konsekwentny, szczery, zdecydowany; wielki; fanatyczny, gorący, gorliwy, zagorzały, zażarty; umiarkowany; główny zwolennik; radykalni, zaciekli, zatwardziali; liczni; dawni, dotychczasowi; ewentualni; młodzi; amerykańscy, izraelscy... zwolennicy
  • zwolennik jakiejś idei, teorii; jakiegoś poglądu, ruchu, systemu, ustroju; jakiejś polityki; jakichś praw, reform; demokracji, faszyzmu, komunizmu, socjalizmu; monarchii, republiki; endecji; liberalizmu, realizmu, reformacji; neutralności, niepodległości, pokoju, wolności; niewolnictwa; aborcji; dialogu, kompromisu, pojednania, porozumienia, przymierza, solidarności; lustracji; zmian; rewolucji, wojny; tolerancji; czyjejś twórczości; rozmów; psychoanalizy; horrorów
  • zwolennik i wyznawca; zwolennicy i kontynuatorzy, zwolennicy i propagatorzy, zwolennicy i przeciwnicy, zwolennicy i sympatycy, zwolennicy i wrogowie
  • szukać zwolennika
  • mieć; pozyskać, zdobywać, znaleźć/znajdować, zyskać/zyskiwać; tracić zwolennika
  • należeć do zwolenników
  • walczyć ze zwolennikami

Cytaty

Jestem zdecydowanym zwolennikiem integracji Polski ze strukturami europejskimi [...].

źródło: NKJP: Kościół i wspólna Europa, Gazeta Wyborcza, 1997-04-07

Polacy są zwolennikami obecnego systemu emerytalnego, rozumieją jego zasady i nie widzą sensu zmian.

źródło: NKJP: Grzegorz Piotrowski: Zmiany w OFE - kto naprawdę ich potrzebuje? (2), Gazeta Ubezpieczeniowa, 2010-02-16

Bazyli Walicki, który studia ukończył we Francji, był typowym przedstawicielem epoki oświecenia. Należał do zwolenników reform [...].

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

Od początku podkreślałem, że nie jestem zwolennikiem lustracji, lecz autolustracji duchowieństwa.

źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008

W Senacie było mniej zwolenników wojny aniżeli w Izbie Reprezentantów.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Składnia

bez ograniczeń + zwolennik +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN