UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uwziąć się

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uwezmę się
uweźmiemy się
2 os. uweźmiesz się
uweźmiecie się
3 os. uweźmie się
uwezmą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwziąłem się
+(e)m się uwziął
uwzięłam się
+(e)m się uwzięła
uwzięłom się
+(e)m się uwzięło
uwzięliśmy się
+(e)śmy się uwzięli
uwzięłyśmy się
+(e)śmy się uwzięły
2 os. uwziąłeś się
+(e)ś się uwziął
uwzięłaś się
+(e)ś się uwzięła
uwzięłoś się
+(e)ś się uwzięło
uwzięliście się
+(e)ście się uwzięli
uwzięłyście się
+(e)ście się uwzięły
3 os. uwziął się
uwzięła się
uwzięło się
uwzięli się
uwzięły się

bezosobnik: uwzięto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uweźmijmy się
2 os. uweźmij się
uweźmijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwziąłbym się
bym się uwziął
uwzięłabym się
bym się uwzięła
uwzięłobym się
bym się uwzięło
uwzięlibyśmy się
byśmy się uwzięli
uwzięłybyśmy się
byśmy się uwzięły
2 os. uwziąłbyś się
byś się uwziął
uwzięłabyś się
byś się uwzięła
uwzięłobyś się
byś się uwzięło
uwzięlibyście się
byście się uwzięli
uwzięłybyście się
byście się uwzięły
3 os. uwziąłby się
by się uwziął
uwzięłaby się
by się uwzięła
uwzięłoby się
by się uwzięło
uwzięliby się
by się uwzięli
uwzięłyby się
by się uwzięły

bezosobnik: uwzięto by się

bezokolicznik: uwziąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwziąwszy się

gerundium: uwzięcie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uwzięcie się
uwzięcia się
D. uwzięcia się
uwzięć się
C. uwzięciu się
uwzięciom się
B. uwzięcie się
uwzięcia się
N. uwzięciem się
uwzięciami się
Ms. uwzięciu się
uwzięciach się
W. uwzięcie się
uwzięcia się

Pochodzenie

Zob. wziąć

1. na zrobienie czegoś

Definicja

podjąć decyzję o zrobieniu czegoś i z uporem dążyć do tego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zawziąć się

Połączenia

  • uwziąć się na zadawanie (pytań,...)
  • uwziąć się uczyć czegoś

Cytaty

Uwziąłem się, żeby zdobyć „Dawny ustrój i rewolucja” Tocqueville'a.

źródło: NKJP: Janina Wieczerska: Mieszkaniec pogranicza, Dziennik Bałtycki, 1998-10-30

[...] że suche i łykowate mięso torbiastych skoczków jest do niczego, ale myślę, iż będzie ono lepsze od tych chińskich przysmaków, którymi uwziął się nas karmić.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Przedstawiciele prasy [...] zamiast zajmować się istotnymi dla gminy sprawami, uwzięli się pisać o komunikacji.

źródło: NKJP: (LID): Benek jest górnikiem, Gazeta Krakowska, 2005-02-24

Jak ja mam budować autorytet rządu, skoro rządowe persony uwzięły się na osobiste stawanie w blasku telewizyjnych świateł, które pokazują ich takimi, jakimi są?

źródło: NKJP: Dorota Pilot: Telefoniczna opinia publiczna, Gazeta Wyborcza, 1992-04-16

Nie przybyłeś z posłannictwem do Karibów! - uwziął się Joki.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Biały Jaguar, 1980

Składnia

bez ograniczeń + uwziąć się +
żeby ZDANIE
bez ograniczeń + uwziąć się +
BEZOKOLICZNIK
bez ograniczeń + uwziąć się +
na CO
bez ograniczeń + uwziąć się +
MOWA WPROST

2. na kogoś

Definicja

podjąć decyzję o skrzywdzeniu lub zniszczeniu kogoś albo czegoś i z uporem dążyć do tego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zawziąć się

Połączenia

  • nauczyciel, prokurator; psychopata; los uwziął się; media; osy uwzięły się
  • uwziąć się na kolegę, na sąsiadów; na psy; na jakąś firmę, szkołę, na kościół

Cytaty

Jeśli jakiś pracownik naukowy uweźmie się na ciebie, może ci złamać życie. On może wszystko, a ty nic.

źródło: NKJP: (X): Camokiller, Dziennik Polski, 2002-06-28

[...] uwziął się na mnie i zajeżdżał drogę, jak mógł.

źródło: NKJP: (X): Przy Pedersenie jestem cienki, Dziennik Polski, 2003-10-02

Najgorsze jednak jest to, że jacyś dranie uwzięli się na nią i niszczyli co chwila.

źródło: NKJP: Krystian Szytenhelm: Dobre duchy kapliczki, Tygodnik Rybnicki, 2008-10-07

Teraz uwziął się na psy sąsiadki. Obrzuca je petardami.

źródło: NKJP: Beata Zalot: Granica okrucieństwa, Tygodnik Podhalański, nr 30, 1999

Wandale uwzięli się na lampy w parkach. [...]. W ciągu kilku tygodni zniszczyli blisko jedną trzecią zainstalowanych latarni.

źródło: NKJP: (pij): Wandale uwzięli się na lampy w parkach, Express Ilustrowany, 2002-01-14

Jest niegospodarność i trzeba z tym skończyć. Ten internat stoi wolny i pewnie będzie stał wolny. Ja nie uwziąłem się na tę szkołę, staram się myśleć racjonalnie.

źródło: NKJP: (apl): Adwersarze, Gazeta Krakowska, 2005-05-04

Składnia

bez ograniczeń + uwziąć się +
na KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj