UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

otrząsać

Chronologizacja

1534, SPXVI

Pochodzenie

Zob. trząść

1. włosy

Definicja

poruszać energicznie, pozbawiając wilgoci lub zanieczyszczeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  czyścić, suszyć

Połączenia

  • otrząsać buty, ręce, włosy
  • otrząsać z błota, z kurzu, z wody

Cytaty

Brodacz z niedowierzaniem zanurzył dłoń w wodzie, a potem otrząsał mokre palce.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego, 2005

Wyszedł wreszcie, ostrożnie stawiając łapki i otrząsając je, jakby dotykał czegoś mokrego i nad wyraz nieprzyjemnego.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Skrzypią drzwi, dzwoni dzwonek, ja otrząsam mokre włosy, siadam przy barze, wolno sączę słodkie, białe bordeaux z wąskiego kieliszka.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007

Z kieszeni na piersiach wyjmuje okulary, otrząsa i wkłada na nos.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. otrząsam
otrząsamy
2 os. otrząsasz
otrząsacie
3 os. otrząsa
otrząsają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. otrząsałem
+(e)m otrząsał
otrząsałam
+(e)m otrząsała
otrząsałom
+(e)m otrząsało
otrząsaliśmy
+(e)śmy otrząsali
otrząsałyśmy
+(e)śmy otrząsały
2 os. otrząsałeś
+(e)ś otrząsał
otrząsałaś
+(e)ś otrząsała
otrząsałoś
+(e)ś otrząsało
otrząsaliście
+(e)ście otrząsali
otrząsałyście
+(e)ście otrząsały
3 os. otrząsał
otrząsała
otrząsało
otrząsali
otrząsały

bezosobnik: otrząsano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę otrząsał
będę otrząsać
będę otrząsała
będę otrząsać
będę otrząsało
będę otrząsać
będziemy otrząsali
będziemy otrząsać
będziemy otrząsały
będziemy otrząsać
2 os. będziesz otrząsał
będziesz otrząsać
będziesz otrząsała
będziesz otrząsać
będziesz otrząsało
będziesz otrząsać
będziecie otrząsali
będziecie otrząsać
będziecie otrząsały
będziecie otrząsać
3 os. będzie otrząsał
będzie otrząsać
będzie otrząsała
będzie otrząsać
będzie otrząsało
będzie otrząsać
będą otrząsali
będą otrząsać
będą otrząsały
będą otrząsać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. otrząsajmy
2 os. otrząsaj
otrząsajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. otrząsałbym
bym otrząsał
otrząsałabym
bym otrząsała
otrząsałobym
bym otrząsało
otrząsalibyśmy
byśmy otrząsali
otrząsałybyśmy
byśmy otrząsały
2 os. otrząsałbyś
byś otrząsał
otrząsałabyś
byś otrząsała
otrząsałobyś
byś otrząsało
otrząsalibyście
byście otrząsali
otrząsałybyście
byście otrząsały
3 os. otrząsałby
by otrząsał
otrząsałaby
by otrząsała
otrząsałoby
by otrząsało
otrząsaliby
by otrząsali
otrząsałyby
by otrząsały

bezosobnik: otrząsano by

bezokolicznik: otrząsać

imiesłów przysłówkowy współczesny: otrząsając

gerundium: otrząsanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. otrząsanie
otrząsania
D. otrząsania
otrząsań
C. otrząsaniu
otrząsaniom
B. otrząsanie
otrząsania
N. otrząsaniem
otrząsaniami
Ms. otrząsaniu
otrząsaniach
W. otrząsanie
otrząsania

imiesłów przymiotnikowy czynny: otrząsający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. otrząsający
otrząsający
otrząsający
otrząsające
otrząsająca
D. otrząsającego
otrząsającego
otrząsającego
otrząsającego
otrząsającej
C. otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającej
B. otrząsającego
otrząsającego
otrząsający
otrząsające
otrząsającą
N. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającą
Ms. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. otrząsający
otrząsający
otrząsające
otrząsające
D. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsających
C. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
B. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsające
N. otrząsającymi
otrząsającymi
otrząsającymi
otrząsającymi
Ms. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsających

imiesłów przymiotnikowy bierny: otrząsany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. otrząsany
otrząsany
otrząsany
otrząsane
otrząsana
D. otrząsanego
otrząsanego
otrząsanego
otrząsanego
otrząsanej
C. otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanej
B. otrząsanego
otrząsanego
otrząsany
otrząsane
otrząsaną
N. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsaną
Ms. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. otrząsani
otrząsani
otrząsane
otrząsane
D. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
C. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
B. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsane
N. otrząsanymi
otrząsanymi
otrząsanymi
otrząsanymi
Ms. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych

odpowiednik aspektowy: otrząsnąć

Składnia

bez ograniczeń + otrząsać +
CO + (z CZEGO)

2. pył

Definicja

energicznymi ruchami zrzucać z ciała, odzieży lub osłony

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  strząsać
hiperonimy:  zrzucać

Połączenia

  • otrząsać błoto, kurz, piasek, popiół, śnieg, wodę
  • otrząsać z butów, z czapki, z papierosa, z parasolki

Cytaty

– Posłuchajcie mnie, Smolorz – Mock otrząsał śnieg z płaszcza – przestańcie pić i śledźcie dalej von Hagenstahla.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Białe rybitwy ulatywały nad wodą i pomiaukując jak koty zderzały się z własnym odbiciem, otrząsały krople i machały skrzydłami zawiedzione, że woda jest tylko wodą, a nie przestworzem pełnym światła.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. otrząsam
otrząsamy
2 os. otrząsasz
otrząsacie
3 os. otrząsa
otrząsają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. otrząsałem
+(e)m otrząsał
otrząsałam
+(e)m otrząsała
otrząsałom
+(e)m otrząsało
otrząsaliśmy
+(e)śmy otrząsali
otrząsałyśmy
+(e)śmy otrząsały
2 os. otrząsałeś
+(e)ś otrząsał
otrząsałaś
+(e)ś otrząsała
otrząsałoś
+(e)ś otrząsało
otrząsaliście
+(e)ście otrząsali
otrząsałyście
+(e)ście otrząsały
3 os. otrząsał
otrząsała
otrząsało
otrząsali
otrząsały

bezosobnik: otrząsano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę otrząsał
będę otrząsać
będę otrząsała
będę otrząsać
będę otrząsało
będę otrząsać
będziemy otrząsali
będziemy otrząsać
będziemy otrząsały
będziemy otrząsać
2 os. będziesz otrząsał
będziesz otrząsać
będziesz otrząsała
będziesz otrząsać
będziesz otrząsało
będziesz otrząsać
będziecie otrząsali
będziecie otrząsać
będziecie otrząsały
będziecie otrząsać
3 os. będzie otrząsał
będzie otrząsać
będzie otrząsała
będzie otrząsać
będzie otrząsało
będzie otrząsać
będą otrząsali
będą otrząsać
będą otrząsały
będą otrząsać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. otrząsajmy
2 os. otrząsaj
otrząsajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. otrząsałbym
bym otrząsał
otrząsałabym
bym otrząsała
otrząsałobym
bym otrząsało
otrząsalibyśmy
byśmy otrząsali
otrząsałybyśmy
byśmy otrząsały
2 os. otrząsałbyś
byś otrząsał
otrząsałabyś
byś otrząsała
otrząsałobyś
byś otrząsało
otrząsalibyście
byście otrząsali
otrząsałybyście
byście otrząsały
3 os. otrząsałby
by otrząsał
otrząsałaby
by otrząsała
otrząsałoby
by otrząsało
otrząsaliby
by otrząsali
otrząsałyby
by otrząsały

bezosobnik: otrząsano by

bezokolicznik: otrząsać

imiesłów przysłówkowy współczesny: otrząsając

gerundium: otrząsanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. otrząsanie
otrząsania
D. otrząsania
otrząsań
C. otrząsaniu
otrząsaniom
B. otrząsanie
otrząsania
N. otrząsaniem
otrząsaniami
Ms. otrząsaniu
otrząsaniach
W. otrząsanie
otrząsania

imiesłów przymiotnikowy czynny: otrząsający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. otrząsający
otrząsający
otrząsający
otrząsające
otrząsająca
D. otrząsającego
otrząsającego
otrząsającego
otrząsającego
otrząsającej
C. otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającemu
otrząsającej
B. otrząsającego
otrząsającego
otrząsający
otrząsające
otrząsającą
N. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającą
Ms. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. otrząsający
otrząsający
otrząsające
otrząsające
D. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsających
C. otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
otrząsającym
B. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsające
N. otrząsającymi
otrząsającymi
otrząsającymi
otrząsającymi
Ms. otrząsających
otrząsających
otrząsających
otrząsających

imiesłów przymiotnikowy bierny: otrząsany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. otrząsany
otrząsany
otrząsany
otrząsane
otrząsana
D. otrząsanego
otrząsanego
otrząsanego
otrząsanego
otrząsanej
C. otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanemu
otrząsanej
B. otrząsanego
otrząsanego
otrząsany
otrząsane
otrząsaną
N. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsaną
Ms. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. otrząsani
otrząsani
otrząsane
otrząsane
D. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
C. otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
otrząsanym
B. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsane
N. otrząsanymi
otrząsanymi
otrząsanymi
otrząsanymi
Ms. otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych
otrząsanych

odpowiednik aspektowy: otrząsnąć

Składnia

bez ograniczeń + otrząsać +
CO + (z CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 15.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj