UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gęstość

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. gęsty

1. lasu

Definicja

cecha czegoś, co jest złożone z elementów znajdujących się bardzo blisko siebie lub w pewnej odległości od siebie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • gęstość tłumu; krzaków, krzewów, lasu, zarośli; dymu, mgły; deszczu, ulewy

Cytaty

[...] przepiękny wybieg, tak, wybieg, jak dla koni, gdzie galopowaliśmy wyzwoleni z klas i ławek, w gęstość krzaków, pod drzewami, które wtedy były baobabami rosnącymi z minuty na minutę.

źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996

Pozwalało mi to przynajmniej nie słyszeć tych wszystkich wrzasków, nawoływań, pisków, śmiechów, unoszących się nad plażą, ani też nie odczuwać gęstości ludzkich ciał cisnących się jedno przy drugim jakby do jakiegoś ogromnego wodopoju.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

2. sosu

Definicja

cecha czegoś, co zawiera niewiele wody, a dużo składników stałych lub czego konsystencję się bada

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

  • gęstość sosu, zupy

Cytaty

- Niech pan spróbuje... Ryż z curry należy jeść zgodnie z naturą, dłonią można smakować, cieszyć się gęstością tej papki.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Lyl mieszała, nieco zdziwiona brunatnym kolorem i gęstością zupy. [...]. Rozlała ją do misek i siadła obok Imediaza. On spróbował pierwszy. Zakrztusił się i wypluł, co miał w ustach. - Niedobre? - spytała dziewczyna z niepokojem, zanurzając łyżkę w kleistej brei.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Nie bacząc, że jęki chorego przeszły tymczasem w wycie, nakazał, by uczniowie upuścili mu krwi, obserwując przy tym jej gęstość i kolor.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

3. zarostu

Definicja

sposób, w jaki coś porasta ciało

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • gęstość brody, brwi, czupryny, grzywy, owłosienia, włosów

Cytaty

Do usuwania włosów pod pachami używamy wosku twardego lub miękkiego, w zależności od grubości i gęstości włosów.

źródło: NKJP: Małgorzata Lorkowska: O depilacji prawie wszystko, Gazeta Wyborcza, 1998-11-20

[...] Chińscy filozofowie, którzy praktykowali sztukę czytania przyszłości z twarzy, wierzyli, że przeznaczenie kobiety determinuje kształt, kąt i gęstość brwi.

źródło: NKJP: Karolina Ruda: WBREW naturze, Glamour, 2003-08

Ellen przypomina sobie, że zanim trafiła do Heimu w Połczynie, Lebensborn zbadał wartość rasową jej i austriackiego marynarza. W specjalnej ankiecie pytali ją nawet o gęstość owłosienia. Bo im rzadsze, tym ciało bardziej aryjskie.

źródło: NKJP: Włodzimierz Nowak: Obwód głowy, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

4. materiału

Definicja

cecha czegoś, co jest złożone z ciasno splecionych włókien lub czego strukturę się bada

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Połączenia

  • gęstość materiału, splotu, tkaniny; kraty; siatki, sieci

Cytaty

Sam Edmund miał na sobie wąskie spodnie i wymiętą tunikę, która – pomijając wykonanie z badwabiu i niezwykłą gęstość splotu – całkiem dobrze pasowałaby do średniowiecznego stroju ropazyjskiego od czasów upadku Rzymu do Renesansu.

źródło: NKJP: John Ringo: Tam będą smoki, Esensja, 2005-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

5. ostrzału

Definicja

cecha czegoś, co jest złożone ze zdarzeń następujących po sobie w bardzo krótkich odstępach

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość

Połączenia

  • gęstość ognia, strzelaniny

Cytaty

Armaty, łącznie z tą najlepszą, czołgową, nie były dostatecznie precyzyjne, a kaemy, które brak precyzji nadrabiają gęstością ognia, nie potrafiły poważnie zaszkodzić ukazującym się sporadycznie kanonierom.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

6. życiorysu

Definicja

książk. 
obfitowanie w wydarzenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • gęstość życia

Cytaty

Mija równo rok od dnia, w którym przyszedł do mnie Paweł. Rok o niezwykle dużej gęstości [...].

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005

Zaniosę na przykład ten tekst do redakcji, która mnie drukuje, no i wydrukuje. Inna redakcja tekstu tego nie przyjmie, bo inna tylko innych drukuje. Każda ma swoich dobrych i złych, zbawionych i potępionych. I ma ku temu cały system argumentów, ową moralność redakcyjną, którą tylko naiwniak może potraktować jako obiektywną prawdę. Jest to jednak jedynie rozpaczliwa reakcja na ogłupiającą gęstość życia [...].

źródło: NKJP: Stefan Pastuszewski: Kawa rozruchowa, Akant, 2008-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

7. tekstu

Definicja

książk. 
stopień nasycenia trudnymi treściami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • gęstość prozy, tekstu; snów

Cytaty

Z czasem zresztą ilość i gęstość jej złych snów i przeczuć rosła, w oczywisty sposób rosła przez to ich sprawdzalność.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo i dziewięć innych opowieści

Same natomiast „Zapiski” przez ich niezwykłą gęstość myślową wyprzedzają o kilkadziesiąt lat analizę egzystencjalną.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

8. masa właściwa

Definicja

stosunek masy ciała do zajmowanej przez nie objętości w określonej temperaturze

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  masa właściwa

Połączenia

  • gęstość masy, materii

Cytaty

W czasie ładowania baterie za silnie gazują i elektrolit nie ma odpowiedniej gęstości.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

[...] badanie rozpraszania elektronów z akceleratora w Stanford dostarczyło ważnych danych o rozkładzie gęstości materii i ładunku w jądrach i nukleonach [...].

źródło: NKJP: Ewa Skrzypczak, Zygmunt Szafliński: Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych: wykłady, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gęstość
gęstości
D. gęstości
gęstości
C. gęstości
gęstościom
B. gęstość
gęstości
N. gęstością
gęstościami
Ms. gęstości
gęstościach
W. gęstości
gęstości

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

gęstość zaludnienia
Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj