UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

krawędź

Chronologizacja

1806, Bańk
XV w., Bor

Pochodzenie

Od: psł. *kravati 'krajać'

1. urwiska

Definicja

miejsce, w którym stykają się dwie sąsiadujące powierzchnie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rant, sztorc

Połączenia

  • dolna, górna krawędź; ostre; naostrzone, stępione krawędzie (nart)
  • krawędź kieliszka, naczynia, noża, szklanki; łóżka, stołu, umywalki, wanny; chodnika, szosy; dachu; studni; urwiska; krawędzie nart
  • uderzyć w krawędź czegoś
  • siedzieć, stać, wisieć, zawisnąć na krawędzi czegoś; stąpać po krawędzi czegoś

Cytaty

Samochód wychylił się z czerni asfaltu, jechał teraz równolegle ze mną. Odskoczyłam od krawędzi chodnika, przylgnęłam do ściany.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Z przerażeniem pomyślał, że jego twarz niebezpiecznie szybko zbliża się do białej ceramiki. Nasadą nosa wyrżnął o krawędź umywalki.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Przeskakiwał po dwa stopnie na raz, wchodził na balustrady i balansował na ich wąskich krawędziach tanecznym krokiem.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. krawędź
krawędzie
D. krawędzi
krawędzi
C. krawędzi
krawędziom
B. krawędź
krawędzie
N. krawędzią
krawędziami
Ms. krawędzi
krawędziach
W. krawędzi
krawędzie

Składnia

bez ograniczeń + krawędź +
CZEGO

2. bankructwa

Definicja

książk. 
sytuacja, w której ktoś lub coś jest bardzo bliskie osiągnięcia niekorzystnego stanu, nazwanego następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skraj

Połączenia

  • krawędź bankructwa, katastrofy, nędzy, ryzyka; wytrzymałości (psychicznej)
  • dojść/dochodzić, doprowadzić kogoś, dotrzeć do krawędzi czegoś
  • balansować, znaleźć się na krawędzi czegoś

Cytaty

„Bezpieczny” państwowy system zabezpieczeń społecznych w Polsce zbliża się do krawędzi bankructwa.

źródło: NKJP: Witold Gadomski: Bezpieczna bieda czy ryzykowne bogactwo, Gazeta Wyborcza, 1997-11-24

Jeżdżą bardzo szybko, na krawędzi wytrzymałości silników.

źródło: NKJP: (JAR): Szaleńcze jazdy w gruchotach, Gazeta Wrocławska, 2001-06-12

Jeśli bowiem nakłady na edukację w najlepszym razie mają wzrosnąć o 0,05 PKB - w efekcie będą one na poziomie przyjętym w innych krajach jako krawędź nędzy oświatowej [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.11.1999

To zwycięstwo sprawiło, że legionowianie nie wypadli z gry o utrzymanie w szeregach trzecioligowców, choć na 7 kolejek przed zakończeniem rozgrywek nadal niebezpiecznie balansują nad krawędzią degradacji.

źródło: NKJP: (jb): Wigry Suwałki - Legionovia 3-1, Legionovia - Polonia L.W. 1-0 Zostali w grze o utrzymanie, Mazowieckie To i Owo, 2002-05-13

[...] wykorzystał ratunkowe procedury medyczne, by przytępić jego zmysły i cofnąć go znad krawędzi szaleństwa, po czym zaaplikował środki uspokajające i terapię dźwiękami.

źródło: NKJP: Konrad Wągrowski: Księżyc Buntowników, Esensja, 2006-10

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. krawędź
krawędzie
D. krawędzi
krawędzi
C. krawędzi
krawędziom
B. krawędź
krawędzie
N. krawędzią
krawędziami
Ms. krawędzi
krawędziach
W. krawędzi
krawędzie

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + krawędź +
CZEGO

Frazeologizmy

krawędź przepaści
krawędź tnąca
krawędź skrawająca
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj