UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nabierać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. brać I

1. wody do kubka

Definicja

brać, zgarniając coś na coś, w coś lub do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

czerpać

Połączenia

nabierać wody/wodę, zupy/zupę; siana
nabierać do butelki, kubka; nabrać z wiadra, ze studni
nabierać na dłoń; łyżkę, widły; w dłoń, garść

Cytaty

	Kwieciński w błyskawicznym tempie wypił kawę. Zaczął nabierać na łyżeczkę mokre fusy i rozmazywać je po ściankach szklanki. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Widzimy, jak dwie sąsiadki stoją na trawiastych podwórzach, nabierają wodę ze studni [...]. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1986
	Wodę z beczkowozów ludzie nabierają do wiader, garnków i plastikowych pojemników. źródło: NKJP: Romuald Piela, Skażona woda, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-06-18
	Z komina unosił się dym i ktoś nabierał wody ze strumienia do czerwonych wiader. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierany	nabierany	nabierany	nabierane	nabierana
D.	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranej
C.	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranej
B.	nabieranego	nabieranego	nabierany	nabierane	nabieraną
N.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieraną
Ms.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierani	nabierani	nabierane	nabierane
D.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych
C.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym
B.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabierane
N.	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi
Ms.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

Rz osobowy	+	nabierać	+	CZEGO + (do CZEGO/na CO/w CO)
	+	nabierać	+	CO + (do CZEGO/na CO/w CO)

2. powietrza

Definicja

wchłaniać, brać coś w siebie, napełniając się tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

nabierać oddechu, powietrza, tchu; wody

Cytaty

Hildegard usłyszała, jak Will głośno nabiera powietrza, chcąc chyba coś jeszcze dodać.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Zaczął padać drobny, gęsty deszcz, a on miał na nogach buty z pękniętymi na pół i dziurawymi podeszwami. W ułamku sekundy nabierały wody.

źródło: NKJP: Maciej Malicki: OSTATNIA [sto czternaście opowiadań o tym samym], 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierany	nabierany	nabierany	nabierane	nabierana
D.	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranej
C.	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranej
B.	nabieranego	nabieranego	nabierany	nabierane	nabieraną
N.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieraną
Ms.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierani	nabierani	nabierane	nabierane
D.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych
C.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym
B.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabierane
N.	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi
Ms.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

Rz nieżywotny

nabierać

CZEGO

3. ogłady

Definicja

nabywać daną cechę, właściwość, stan itp.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

nabierać mocy, siły; prędkości, rozpędu, szybkości, tempa; odwagi, pewności siebie; ogłady; rozgłosu; pewności, podejrzeń, przeczuć, zaufania; wprawy; znaczenia; blasku, rumieńców

Cytaty

Samochód zaczął szarpać. Silnik to przygasał, to znów nabierał mocy.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

Matka uznała, że jestem już dość duży na to, żebym zaczął nabierać ogłady towarzyskiej. Postanowiła wykosztować się i zapisała mnie na komplety tańca w klubie polskim „Ogniwo”.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierany	nabierany	nabierany	nabierane	nabierana
D.	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranej
C.	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranej
B.	nabieranego	nabieranego	nabierany	nabierane	nabieraną
N.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieraną
Ms.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierani	nabierani	nabierane	nabierane
D.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych
C.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym
B.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabierane
N.	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi
Ms.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

nabierać

CZEGO

4. ropą

Definicja

pot.

wypełniać się ropą, krwią itp.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

nabierać krwią, ropą, wodą

Cytaty

Kilka dni temu taki guzik pojawił mi się w płatku ucha, co gorsza zaczęło to, tak podejrzewam, nabierać ropą i stawać się coraz większe [...].

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

Rz nieżywotny

nabierać

CZYM

5. powiększać się

Definicja

powiększać się pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

nabierać na sile, na znaczeniu

Cytaty

(...)rekwizycje mieszkaniowe i meblowe nabierają na sile (...)

źródło: NKJP: Stefan Ernest: O wojnie wielkich Niemiec z Żydami Warszawy: 1939-1943, 2003

Konflikt Sztokholm-Kopenhaga na tle uruchomienia po awarii szwedzkiej elektrowni atomowej w Barseback na wybrzeżu Sundu, zaledwie 20 km od stolicy Danii, nabiera na sile, choć na razie jest to wojna na lepsze lub gorsze dowcipy.

źródło: NKJP: Piotr Cegielski, Szwedzko-duńska „wojna?, Gazeta Wyborcza, 1993-01-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

Rz nieżywotny

nabierać

na CZYM

6. oszukiwać

Definicja

pot.

w celu odniesienia korzyści powodować powstanie u kogoś mylnego przekonania na dany temat

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oszukiwać

Połączenia

nabierać kogoś na (babskie, prawnicze) sztuczki, gierki; na ogłoszenie prasowe, na obietnice, na oferty,
dawać się nabierać

Cytaty

Pan mnie nabiera, prawda? – Marian Rostocki zasłonił usta ręką i przysiadł na ziemi. – Te wszystkie historie... Przecież to zupełnie niemożliwe!

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

- Dlaczego my tak bezinteresownie... - głos Profesora trzeźwy, smętny - pomagamy Ameryce nabierać świat? - My? - Azbest. - Ja nie nabieram. - Gdybyś nie nabierał - Profesor - twoja żona, twoje dzieci nie chciałyby tu przyjechać. - A ty jak piszesz do kraju? - Azbest. - Nie chwalisz?

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nabieram	nabieramy
2 os.	nabierasz	nabieracie
3 os.	nabiera	nabierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałem +(e)m nabierał	nabierałam +(e)m nabierała	nabierałom +(e)m nabierało	nabieraliśmy +(e)śmy nabierali	nabierałyśmy +(e)śmy nabierały
2 os.	nabierałeś +(e)ś nabierał	nabierałaś +(e)ś nabierała	nabierałoś +(e)ś nabierało	nabieraliście +(e)ście nabierali	nabierałyście +(e)ście nabierały
3 os.	nabierał	nabierała	nabierało	nabierali	nabierały

bezosobnik: nabierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę nabierał będę nabierać	będę nabierała będę nabierać	będę nabierało będę nabierać	będziemy nabierali będziemy nabierać	będziemy nabierały będziemy nabierać
2 os.	będziesz nabierał będziesz nabierać	będziesz nabierała będziesz nabierać	będziesz nabierało będziesz nabierać	będziecie nabierali będziecie nabierać	będziecie nabierały będziecie nabierać
3 os.	będzie nabierał będzie nabierać	będzie nabierała będzie nabierać	będzie nabierało będzie nabierać	będą nabierali będą nabierać	będą nabierały będą nabierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		nabierajmy
2 os.	nabieraj	nabierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nabierałbym bym nabierał	nabierałabym bym nabierała	nabierałobym bym nabierało	nabieralibyśmy byśmy nabierali	nabierałybyśmy byśmy nabierały
2 os.	nabierałbyś byś nabierał	nabierałabyś byś nabierała	nabierałobyś byś nabierało	nabieralibyście byście nabierali	nabierałybyście byście nabierały
3 os.	nabierałby by nabierał	nabierałaby by nabierała	nabierałoby by nabierało	nabieraliby by nabierali	nabierałyby by nabierały

bezosobnik: nabierano by

bezokolicznik: nabierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: nabierając

gerundium: nabieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	nabieranie	nabierania
D.	nabierania	nabierań
C.	nabieraniu	nabieraniom
B.	nabieranie	nabierania
N.	nabieraniem	nabieraniami
Ms.	nabieraniu	nabieraniach
W.	nabieranie	nabierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: nabierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierający	nabierający	nabierający	nabierające	nabierająca
D.	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającego	nabierającej
C.	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającemu	nabierającej
B.	nabierającego	nabierającego	nabierający	nabierające	nabierającą
N.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającą
Ms.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierający	nabierający	nabierające	nabierające
D.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających
C.	nabierającym	nabierającym	nabierającym	nabierającym
B.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierające
N.	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi	nabierającymi
Ms.	nabierających	nabierających	nabierających	nabierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	nabierany	nabierany	nabierany	nabierane	nabierana
D.	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranego	nabieranej
C.	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranemu	nabieranej
B.	nabieranego	nabieranego	nabierany	nabierane	nabieraną
N.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieraną
Ms.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	nabierani	nabierani	nabierane	nabierane
D.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych
C.	nabieranym	nabieranym	nabieranym	nabieranym
B.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabierane
N.	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi	nabieranymi
Ms.	nabieranych	nabieranych	nabieranych	nabieranych

odpowiednik aspektowy: nabrać

Składnia

Rz osobowy

nabierać

KOGO + (na CO)

Frazeologizmy

coś nabiera rumieńców
coś nabiera kolorów
coś nabiera realnych kształtów
coś nabiera rumieńców
coś nabiera kolorów
ktoś łapie wiatr w żagle
ktoś nabiera wiatru w żagle
ktoś nabiera ciała
ktoś nabiera na plewy kogoś
ktoś nabiera wody w usta
ktoś/coś przybiera na wadze
ktoś/coś nabiera wagi

Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2022