UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szybkość

Chronologizacja

1745, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. szybki

1. biegu

Definicja

tempo, w jakim coś się odbywa

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • cechować się, odznaczać się szybkością

Cytaty

Mężczyzna chce go chwycić pod uszy. Tak należy walczyć z psami. Chwycić za sierść, gdy lecą w górę, obrócić, cisnąć na ziemię i przygnieść. Tak to powinien zrobić. Ale jest pijany i powolny, zawsze zresztą brakowało mu szybkości.

źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Startował w wadze papierowej. Jego atutem była szybkość, którą pokonywał przeciwników.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szybkość
szybkości
D. szybkości
szybkości
C. szybkości
szybkościom
B. szybkość
szybkości
N. szybkością
szybkościami
Ms. szybkości
szybkościach
W. szybkości
szybkości

Inne uwagi

Zwykle lp

2. decyzji

Definicja

następowanie w krótkim czasie po czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • szybkość kary; decyzji, odpowiedzi, reakcji

Cytaty

Skoro po wprowadzeniu sądów 24-godzinnych podejrzani będą tak szybko sądzeni i skazywani na kary więzienia, to gdzie będą odsiadki i w jakim terminie? Bo nie szybkość kary a jej nieuchronność jest czynnikiem odstraszającym, a o tym chyba minister zapomniał.

źródło: NKJP: Twoja Trybuna, Trybuna, 2006

Dzisiaj opowiadał barwnie o działalności szpitala, o wypadkach, kiedy życie ludzkie zależało od szybkości decyzji, energii i poświęcenia jego pracowników.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szybkość
szybkości
D. szybkości
szybkości
C. szybkości
szybkościom
B. szybkość
szybkości
N. szybkością
szybkościami
Ms. szybkości
szybkościach
W. szybkości
szybkości

Inne uwagi

Zwykle lp

3. 50 km na godzinę

Definicja

wartość charakteryzująca ruch ciała, mierzona stosunkiem drogi do czasu, w którym ciało tę drogę pokonuje

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  prędkość

Połączenia

  • olbrzymia, szalona, wielka, zawrotna; nadmierna szybkość
  • szybkość pociągu, samochodu, samolotu, statku; szybkość dwudziestu, stu... kilometrów na godzinę, mil na godzinę; sześciu, dziesięciu... węzłów
  • kontrola, pomiar szybkości
  • rozwinąć/rozwijać, stracić, tracić, wytracać; przekroczyć/przekraczać; zredukować szybkość

Cytaty

Mógł na przykład prowadzić prawie pięciusettonowy skład przez dłuższy czas z szybkością stu kilometrów na godzinę i nie przeszkadzały mu w tym nawet dwustopniowe wzniesienia

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Każdy meldunek milicji o przekroczeniu szybkości pociągnie za sobą oczywiście punkty karne.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Terenówka ryknęła, a drobny żwir spod jej kół zastukał po szybie opla. Obaj ruszyli pełną szybkością. Pater dodał gazu.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Po ubiegłorocznej katastrofie w Reptowie koło Szczecina ustalono, że przy większych szybkościach pociągów i zwiększonych drganiach w starych polskich zwrotnicach mogą zawodzić rygle.

źródło: NKJP: Stefan Gawlikowski: 15.10 do nagłej śmierci, Gazeta Wyborcza data, 1998-10-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szybkość
szybkości
D. szybkości
szybkości
C. szybkości
szybkościom
B. szybkość
szybkości
N. szybkością
szybkościami
Ms. szybkości
szybkościach
W. szybkości
szybkości
Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj