UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

abstrakcja

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
Inne znaczenie: 'oderwanie się od rzeczywistości'

Pochodzenie

łac. abstractiō 'odjęcie, oderwanie'

1. coś niezrozumiałego

Definicja

książk. 
coś, co trudno zrozumieć lub uznać za realne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • całkowita, czysta, kompletna, zupełna; niezrozumiała, odległa abstrakcja
  • opowiadać, wygłaszać abstrakcje
  • być, wydawać się abstrakcją

Cytaty

Dla zwykłego, schorowanego pacjenta pojęcie limitu czy dopłaty ponad limit jest czystą abstrakcją.

źródło: NKJP: Joanna Bar: Jubileusz Izby Aptekarskiej, Gazeta Częstochowska, 2001-01-18

Nie odróżniano więc tu prawa od bieżących zarządzeń władz [...], a same pojęcia niezawisłego sądu czy praw człowieka były niezrozumiałymi abstrakcjami z innej planety.

źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrakcja
abstrakcje
D. abstrakcji
abstrakcji
neut
abstrakcyj
char
C. abstrakcji
abstrakcjom
B. abstrakcję
abstrakcje
N. abstrakcją
abstrakcjami
Ms. abstrakcji
abstrakcjach
W. abstrakcjo
abstrakcje

2.a czynność

Definicja

tworzenie pojęć ogólnych na drodze wyodrębniania istotnych cech jakiejś grupy obiektów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • abstrakcja i uogólnienie
  • czynność, proces abstrakcji
  • dokonać, przeprowadzić/przeprowadzać abstrakcję
  • na drodze abstrakcji

Cytaty

[...] prawo natury było dla Domata właściwie sprowadzonym w procesie abstrakcji do podstawowych zasad prawem rzymskim.

źródło: NKJP: Wojciech Dajczak: Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, 2009

Abstrakcja polega na tym, że mówiąc o jakimś przedmiotach określonego typu, pomijamy ich cechy przypadkowe, cechy indywidualne każdego z nich [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrakcja
abstrakcje
D. abstrakcji
abstrakcji
neut
abstrakcyj
char
C. abstrakcji
abstrakcjom
B. abstrakcję
abstrakcje
N. abstrakcją
abstrakcjami
Ms. abstrakcji
abstrakcjach
W. abstrakcjo
abstrakcje

Inne uwagi

Zwykle lp

2.b rezultat

Definicja

pojęcie powstałe w wyniku abstrakcji (czynności)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • abstrakcje filozoficzne, fizyczne, matematyczne
  • od konkretu do abstrakcji
  • tworzyć abstrakcje

Cytaty

Nieskończoność to matematyczna abstrakcja i pewna umowa, nie wierzę, że jest [...] do osiągnięcia w przyrodzie [...].

źródło: NKJP: Internet

Wypełnienie naukowych i pseudonaukowych abstrakcji konkretną fabułą, zlokalizowaną na realnym, przeżywającym brutalne przemiany Śląsku, ujawnia oderwanie owych teorii od realnego życia, które umyka wszelkim próbom systematycznego opisu.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Huta Utopia, Polityka, 2008-03-29

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrakcja
abstrakcje
D. abstrakcji
abstrakcji
neut
abstrakcyj
char
C. abstrakcji
abstrakcjom
B. abstrakcję
abstrakcje
N. abstrakcją
abstrakcjami
Ms. abstrakcji
abstrakcjach
W. abstrakcjo
abstrakcje

3. obraz

Definicja

dzieło sztuki stanowiące kompozycję linii, plam lub brył

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Połączenia

  • barwne, kolorowe abstrakcje
  • abstrakcje i pejzaże, abstrakcje i portrety
  • wystawa abstrakcji
  • abstrakcja wisi gdzieś
  • malować, tworzyć abstrakcje

Cytaty

Jeśli faktycznie mają w windach kamery, to jutro nagranie znajdę w Internecie – myślała pogodnie Ewa, podciągając kołdrę i kontemplując dość obrzydliwą abstrakcję na ścianie.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Maluję abstrakcje. Robię to jednak dla przyjemności, żadnego obrazu jeszcze nie sprzedałem.

źródło: NKJP: Tenis. Przy okrągłym stole z Thomasem Musterem, Gazeta Wyborcza, 1995-11-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. abstrakcja
abstrakcje
D. abstrakcji
abstrakcji
neut
abstrakcyj
char
C. abstrakcji
abstrakcjom
B. abstrakcję
abstrakcje
N. abstrakcją
abstrakcjami
Ms. abstrakcji
abstrakcjach
W. abstrakcjo
abstrakcje
Data ostatniej modyfikacji: 24.02.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj