UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pognać

pogonić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. gnać

1. do łazienki

Definicja

przemieścić się bardzo szybko

Warianty

  • pogonić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • pognać do biura, do domu, do łazienki
  • pognać na górę; na policję, na spotkanie
  • pognać co sił, na łeb na szyję, na oślep, na przełaj, na złamanie karku
  • pognać jak szalony

Cytaty

Nie zwlekając, pognał do apteki i już po chwili był z powrotem z paczką piramidonu.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

O wpół do piątej pognali ratownicy na Halę Gąsienicową.

źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008

Sarna pognała w swoją stronę, my pobiegliśmy dalej.

źródło: NKJP: Pasja psich zaprzęgów, Tygodnik Podhalański, 2000

[...] samochód pognał jak szalony w stronę Marszałkowskiej.

źródło: NKJP:Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognam
pognamy
2 os. pognasz
pognacie
3 os. pogna
pognają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałem
+(e)m pognał
pognałam
+(e)m pognała
pognałom
+(e)m pognało
pognaliśmy
+(e)śmy pognali
pognałyśmy
+(e)śmy pognały
2 os. pognałeś
+(e)ś pognał
pognałaś
+(e)ś pognała
pognałoś
+(e)ś pognało
pognaliście
+(e)ście pognali
pognałyście
+(e)ście pognały
3 os. pognał
pognała
pognało
pognali
pognały

bezosobnik: pognano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognajmy
2 os. pognaj
pognajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałbym
bym pognał
pognałabym
bym pognała
pognałobym
bym pognało
pognalibyśmy
byśmy pognali
pognałybyśmy
byśmy pognały
2 os. pognałbyś
byś pognał
pognałabyś
byś pognała
pognałobyś
byś pognało
pognalibyście
byście pognali
pognałybyście
byście pognały
3 os. pognałby
by pognał
pognałaby
by pognała
pognałoby
by pognało
pognaliby
by pognali
pognałyby
by pognały

bezosobnik: pognano by

bezokolicznik: pognać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pognawszy

gerundium: pognanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pognanie
pognania
D. pognania
pognań
C. pognaniu
pognaniom
B. pognanie
pognania
N. pognaniem
pognaniami
Ms. pognaniu
pognaniach
W. pognanie
pognania

odpowiednik aspektowy: gnać

Składnia

bez ograniczeń + pognać +
DOKĄD

2. bydło na pastwisko

Definicja

sprawić, że ludzie, zwierzęta lub obiekty przemieszczają się w określonym kierunku

Warianty

  • pogonić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

  • wiatr pognał
  • pognać konie, krowy; chmury

Cytaty

Porywisty wiatr pognał chmury na wschód jak zły pies stado baranów.

źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951

[...] rebelianci w wojskowych drelichach i gumowych butach pognali go razem z innymi dziećmi do buszu za wsią.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

Pewnego dnia, gdy młodszy pognał konie na pastwisko, podbiegł ku niemu starszy i rzucił kamieniem [...].

źródło: NKJP: Andrzej Siwiński: Polna mogiła pod Borownem, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2004-04-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognam
pognamy
2 os. pognasz
pognacie
3 os. pogna
pognają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałem
+(e)m pognał
pognałam
+(e)m pognała
pognałom
+(e)m pognało
pognaliśmy
+(e)śmy pognali
pognałyśmy
+(e)śmy pognały
2 os. pognałeś
+(e)ś pognał
pognałaś
+(e)ś pognała
pognałoś
+(e)ś pognało
pognaliście
+(e)ście pognali
pognałyście
+(e)ście pognały
3 os. pognał
pognała
pognało
pognali
pognały

bezosobnik: pognano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognajmy
2 os. pognaj
pognajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałbym
bym pognał
pognałabym
bym pognała
pognałobym
bym pognało
pognalibyśmy
byśmy pognali
pognałybyśmy
byśmy pognały
2 os. pognałbyś
byś pognał
pognałabyś
byś pognała
pognałobyś
byś pognało
pognalibyście
byście pognali
pognałybyście
byście pognały
3 os. pognałby
by pognał
pognałaby
by pognała
pognałoby
by pognało
pognaliby
by pognali
pognałyby
by pognały

bezosobnik: pognano by

bezokolicznik: pognać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pognawszy

gerundium: pognanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pognanie
pognania
D. pognania
pognań
C. pognaniu
pognaniom
B. pognanie
pognania
N. pognaniem
pognaniami
Ms. pognaniu
pognaniach
W. pognanie
pognania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pognany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pognany
pognany
pognany
pognane
pognana
D. pognanego
pognanego
pognanego
pognanego
pognanej
C. pognanemu
pognanemu
pognanemu
pognanemu
pognanej
B. pognanego
pognanego
pognany
pognane
pognaną
N. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
pognaną
Ms. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
pognanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pognani
pognani
pognane
pognane
D. pognanych
pognanych
pognanych
pognanych
C. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
B. pognanych
pognanych
pognanych
pognane
N. pognanymi
pognanymi
pognanymi
pognanymi
Ms. pognanych
pognanych
pognanych
pognanych

odpowiednik aspektowy: gnać

Składnia

bez ograniczeń + pognać +
KOGO/CO + (DOKĄD)

3. kogoś do roboty

Definicja

zmusić jakąś osobę do określonego działania

Warianty

  • pogonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • pognać do roboty

Cytaty

Jeśliby która w nocy zasłabła, nic jej to nie pomoże. Ściągną ją z kojki za nogi i pognają do roboty.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Raz pognali nas do odwalania śniegu bez rękawic, też za karę.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognam
pognamy
2 os. pognasz
pognacie
3 os. pogna
pognają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałem
+(e)m pognał
pognałam
+(e)m pognała
pognałom
+(e)m pognało
pognaliśmy
+(e)śmy pognali
pognałyśmy
+(e)śmy pognały
2 os. pognałeś
+(e)ś pognał
pognałaś
+(e)ś pognała
pognałoś
+(e)ś pognało
pognaliście
+(e)ście pognali
pognałyście
+(e)ście pognały
3 os. pognał
pognała
pognało
pognali
pognały

bezosobnik: pognano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pognajmy
2 os. pognaj
pognajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pognałbym
bym pognał
pognałabym
bym pognała
pognałobym
bym pognało
pognalibyśmy
byśmy pognali
pognałybyśmy
byśmy pognały
2 os. pognałbyś
byś pognał
pognałabyś
byś pognała
pognałobyś
byś pognało
pognalibyście
byście pognali
pognałybyście
byście pognały
3 os. pognałby
by pognał
pognałaby
by pognała
pognałoby
by pognało
pognaliby
by pognali
pognałyby
by pognały

bezosobnik: pognano by

bezokolicznik: pognać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pognawszy

gerundium: pognanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pognanie
pognania
D. pognania
pognań
C. pognaniu
pognaniom
B. pognanie
pognania
N. pognaniem
pognaniami
Ms. pognaniu
pognaniach
W. pognanie
pognania

imiesłów przymiotnikowy bierny: pognany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pognany
pognany
pognany
pognane
pognana
D. pognanego
pognanego
pognanego
pognanego
pognanej
C. pognanemu
pognanemu
pognanemu
pognanemu
pognanej
B. pognanego
pognanego
pognany
pognane
pognaną
N. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
pognaną
Ms. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
pognanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pognani
pognani
pognane
pognane
D. pognanych
pognanych
pognanych
pognanych
C. pognanym
pognanym
pognanym
pognanym
B. pognanych
pognanych
pognanych
pognane
N. pognanymi
pognanymi
pognanymi
pognanymi
Ms. pognanych
pognanych
pognanych
pognanych

odpowiednik aspektowy: gnać

Składnia

Rzosobowy + pognać +
KOGO + do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj