UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zagrać

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. grać

1. w piłkę

Definicja

wziąć udział w jakiejś grze

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

badmintonista, hokeista, szachista, szczypiornista, tenisista, zespół zagrał; drużyna, reprezentacja jakiegoś kraju; Cracovia, Polonia zagrała; Zagłębie zagrało; biało-czerwoni, gospodarze, koszykarze, piłkarze, siatkarze, zawodnicy zagrali; dzieci zagrały
zagrać baraż, dwumecz, !?mecz, partię szachów, rewanż, sparing, tie-breaka
zagrać na komputerze; na giełdzie, na wyścigach; na boisku, na korcie, na stadionie; na wyjeździe; na bramce, na jakiejś pozycji
zagrać o awans, o finał, o pierwsze (drugie, trzecie...) miejsce, o medal, o miejsce na podium, o mistrzostwo, o puchar, o zwycięstwo
zagrać przeciwko jakiejś drużynie, przeciwko Wiśle
zagrać w bilard, w chińczyka, w domino, w grę planszową, w karty, w kometkę, w koszykówkę, w kręgle, w piłkę, w ping-ponga, w rugby, w ruletkę, w siatkówkę, w snookera, w tenisa, w warcaby; w totolotka; w finale, w półfinale, w turnieju; w ataku, w obronie, w pomocy; w deblu, w singlu
zagrać z kolegami, z przeciwnikiem, z przyjaciółmi, z rywalami, z komputerem
zagrać agresywnie, brawurowo, dobrze, fatalnie, odważnie, ofensywnie, rewelacyjnie, słabo, taktycznie, znakomicie; towarzysko
zagrać i wygrać, zagrać i zwyciężyć

Cytaty

	Jeśli już zdecydujemy się na narciarski wyjazd, powinniśmy wcześniej trochę o siebie zadbać, pobiegać w parku, zagrać z przyjaciółmi w koszykówkę, pochodzić na siłownię. źródło: KWSJP: Narty 2006, Polityka, 2005
	- Panie Kajetanie - zaczął - proszę darować śmiałość - ale czy [...] nie moglibyśmy zagrać paru partii? Zawsze marzyłem o takim przeciwniku jak pan. źródło: KWSJP: Maciej Wojtyszko: Bromba i inni, 1993
	Chińczyk jest jedną z najpopularniejszych gier planszowych. Teraz można w tę grę zagrać na komputerze. źródło: Internet
	Cieszę się, że młodzież mogła zagrać na świetnie przygotowanych kortach - podkreśla Henryk Swoboda z TKKF. źródło: NKJP: ma.w: Zamkowa gościła mistrzów, Nowiny Raciborskie, 2005-09-20
	24 września szczęście dopisało jednemu z mieszkańców Tarnobrzega. Mężczyzna zagrał w Dużego Lotka i ...trafił szóstkę. źródło: NKJP: GRAB: Szóstka w Tarnobrzegu, Sztafeta, 2003, nr 40

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

	+	zagrać	+	w CO + z KIM \| przeciw KOMU + (o CO)
Rz_osobowy; _pl	+	zagrać	+	w CO
Rz_osobowy	+	zagrać	+	CO

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu zagrać mecz

2. w hokeju

Definicja

uderzyć lub rzucić piłkę albo krążek w zamierzonym kierunku lub do określonego zawodnika

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać, podać, strzelić, zgrać

Połączenia

bramkarz, hokeista, napastnik, obrońca, piłkarz, zawodnik zagrał
zagrać krążek, piłkę
zagrać głową, nogą, piętą, ręką
zagrać do napastnika, do partnerów, do własnego bramkarza, do zawodnika; do przodu, do środka, do tyłu
zagrać na aut, na linię końcową boiska, na napastnika, na obrońcę, na (lewe, prawe) skrzydło
zagrać wzdłuż bramki, wzdłuż linii
zagrać z bekhendu, z forhendu, z rzutu karnego, z rzutu rożnego, z rogu, z woleja; z kilku metrów, ze środka pola
zagrać dokładnie, miękko, mocno, niecelnie, niefortunnie, nieprzepisowo, precyzyjnie, ryzykownie, źle

Cytaty

Mecz dostarczył sporo emocji. Zaczęło się od małego kiksa Marcina K[...], który zagrał piłkę głową do swojego bramkarza.

źródło: NKJP: Grupa zachodnia, Dziennik Polski, 2001-05-07

Polski hokeista po indywidualnej akcji dokładnie zagrał krążek do partnera.

źródło: NKJP: Asysta Czerkawskiego, wygrana Oliwy, Dziennik Polski, 1998-10-31

Pierwszego gola goście zdobyli po zagraniu R.S[...] do P[...].

źródło: NKJP: Klasa okręgowa, Krosno, Dziennik Polski, 2001-10-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: zagrywać

Składnia

Rz_osobowy

zagrać

CO + (CZYM) + do KOGO

3. w teatrze, w filmie

Definicja

odtworzyć jakąś postać w spektaklu lub filmie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać, wcielić się

Połączenia

aktor, amator, dubler zagrał coś
zagrać jakąś postać, (drugorzędną, główną, pierwszą w życiu) rolę, scenę; Hamleta, Makbeta, Otella
zagrać dla publiczności, dla widzów
zagrać na premierze; na scenie jakiegoś teatru
zagrać przed publicznością; przed kamerą
zagrać u czyjegoś boku, u Hoffmana, u Kawalerowicza, u Wajdy, u Zanussiego
zagrać w epizodzie, w filmie, w przedstawieniu, w reklamie, w serialu, w spektaklu
zagrać za minimalną gażę
zagrać genialnie, poprawnie, przejmująco, rewelacyjnie, sugestywnie, tradycyjnie, znakomicie, żywiołowo

Cytaty

	Igor Lipiński wystąpi w tej sztuce w roli ucznia mistrza Ignacego […]. Zagra też prawdopodobnie samego Paderewskiego w starszym wieku. źródło: KWSJP: Igor... Paderewski, Dziennik Polski, 2004-01-17
	Główną rolę zagrał u Krzysztofa Kieślowskiego w Dekalogu I, gdzie wcielił się w postać naukowca, racjonalisty i ateisty, który zbytnio zaufał możliwościom współczesnej nauki. źródło: Internet
	Młodzi aktorzy wspaniale zagrali na scenie w Jarocińskim Domu Kultury, zachwycając swym występem jury, które również w tym roku składało się z wybitnych i doświadczonych aktorów, reżyserów i pedagogów. źródło: NKJP: mm: Kabaret „Horrorek” znowu pierwszy, Czas Ostrzeszowski, 2006
	Zagrać w filmie to szczyt wszystkich moich pragnień – zdradza, czerwieniąc się, 15-letnia Iwona, jedna z uczestniczek castingu. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Szansa na wyjście z cienia, Nowiny Raciborskie, 2003-03-05
	Brawurowo zagrana rola Zofii przyniosła amerykańskiej aktorce Meryl Streep drugiego Oscara w jej karierze. źródło: NKJP: Paweł Gzyl: Z karabinem i flaszką, Dziennik Polski, 2002-02-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_osobowy

zagrać

KOGO/CO + (GDZIE)

4. film, sztukę

Definicja

wystawić sztukę lub wyświetlić film

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać

Połączenia

teatr zagrał; kino zagrało
zagrać film, przedstawienie, sztukę

Cytaty

	„Puszkę Pandory” przed paru laty zagrało Studio [...]. Teraz „Demona ziemi” prezentują Rozmaitości [...]. źródło: KWSJP: Teatr z Krakowa i z Monachium, Perspektywy, 1980, nr 14
	Publiczność nagrodziła owacjami na stojąco występ ponad stu młodych artystów: aktorów, tancerzy, chóru i muzyków. Wykonawcy [...] zagrali przedstawienie jeszcze dwukrotnie następnego dnia. źródło: NKJP: Beata Mońka: Młodzi ludzie szukali swojego Betlejem, Tygodnik Rybnicki, 2008-01-08
	Kino Bałtyk zagra premierowo polską komedię [...] „Nie kłam kochanie”. źródło: NKJP: Zapowiedzi kulturalne, Nowiny Raciborskie, 2008-03-25
	W namiocie cyrkowym rozstawionym w Starym Korycie Warty teatr zagrał „Romea i Julię” na szekspirowskiej scenie z pustym proscenium i zabudowanymi piętrowo kulisami. źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Teatr w ciągłej podróży, Gazeta Wyborcza, 1994-07-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

zagrać

5. na skrzypcach

Definicja

wykonać utwór muzyczny na instrumencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać, wygrać

Połączenia

duet, basista, gitarzysta, hejnalista, kwartet, perkusista, pianista, trębacz, zespół zagrał; kapela, orkiestra zagrała; trio zagrało; muzycy zagrali
zagrać gamę, hymn, jazz, koncert, marsza, jakąś melodię, recital, utwór, walca; Bacha, Beethovena, Chopina, Mozarta
zagrać na fujarce, na gitarze, na kontrabasie, na organach, na pianinie, na saksofonie, na skrzypcach, na trąbce; na ludową (góralską, jazzową, włoską...) nutę; coś na bis; na weselu, na pogrzebie
zagrać w sali koncertowej; w duecie, w zespole
zagrać z playbacku; z orkiestrą; z wigorem
zagrać brawurowo, cicho, głośno, spokojnie, wesoło, wolno, żywo; solo; z głowy, ze słuchu
zagrać i zaśpiewać, zagrać i zatańczyć

Cytaty

	Z towarzyszeniem orkiestry koncert B-dur Karola Kurpińskiego zagrał na klarnecie Jan Kupczyński. źródło: KWSJP: Klarnet – jego miłość, Arsenał Gorzowski, 1998, nr 7/8
	Chick Corea wystąpi […] w Filharmonii Warszawskiej. Tym razem przyjedzie bez zespołu. Swoje największe przeboje zagra solo na fortepianie. źródło: NKJP: (MicroWay): Kalejdoskop, Metropol, 2001, nr 12
	Najpierw przez kilka godzin w różnych miejscach Rynku Głównego zespoły zagrają jazz tradycyjny, potem barwny, muzyczny korowód spod Bramy Floriańskiej uda się na Rynek. źródło: NKJP: Jazzowy lipiec, Dziennik Polski, 2003-06-23
	Nakłonił [...] młodą wokalistkę do zagrania na skrzypcach skomponowanych przez siebie melodii. źródło: KWSJP: Królowie popu, Ozon, 2005, nr 14
	W Polsce panuje obecnie moda na nowocześnie zaaranżowaną i zagraną muzykę folk. źródło: NKJP: Słowiańska dusza, Dziennik Polski, 2001-09-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_osobowy

zagrać

CO + (na CZYM)

6. z płyty

Definicja

odtworzyć utwór muzyczny za pomocą urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać

Połączenia

didżej zagrał; rozgłośnia zagrała; radio zagrało
zagrać hit, kawałek, piosenkę, przebój
zagrać coś w radiu
zagrać coś z kasety, z płyty, z taśmy

Cytaty

	W Starym Oleśnie 12 didżejów zagra 2 maja podczas Energy Night 2006. źródło: KWSJP: Majówka z rozrywką, Nowa Trybuna Opolska, 2006
	Czy każdy DJ zagra taką muzykę, o jaką poprosimy? źródło: Internet
	W radiu zagrano piosenkę pt. „Wspaniałych rodziców mam” [...]. źródło: NKJP: W noclegowni, Dziennik Polski, 2001-02-03
	W radiu zagrali jakiś kawałek Arctic Monkeys i zaraz zrobiło mi się smętnie. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

zagrać

CO + (z CZEGO)

7. katarynka, świerszcz

Definicja

zabrzmieć lub wydać dźwięk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

saksofon zagrał; muzyka, pozytywka, trąbka zagrała; dzwony, fanfary, fujarki, kobzy, organy, skrzypce, surmy, trąby; karabiny, świerszcze zagrały
zagrać cicho, dźwięcznie, głośno, pięknie, rzewnie

Cytaty

	Znowu zagrała muzyka, gwar dworskich rozmów w tle szemrał, lecz powoli wszystko cichło. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005
	W ciemności rozległ się najpierw dźwięk gitary [...], następnie zagrały klawisze [...]. źródło: NKJP: Klasa gwiazdy, Dziennik Polski, 2000-03-30
	Zagrały fanfary i ostatnia, skrzętnie skrywana tajemnica wieczoru przestała być tajemnicą. Triumfatorem IV Plebiscytu został M[...] K[...]. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2000-11-27
	Zagrał cicho zapuszczany mercedes. źródło: KWSJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957
	W dwupokojowym mieszkaniu na parterze zagrały rury nad zlewem. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

zagrać

(CO)

8. o władzę

Definicja

postąpić w jakiś sposób, dążąc do osiągnięcia własnych celów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

zagrać na ambicji, na emocjach, na nastrojach, na sentymentach, na uczuciach
zagrać o władzę, o wpływy
zagrać czysto, fair, nie fair, nieczysto, nieuczciwie, ostro, populistycznie, twardo, uczciwie, va banque
pokerowe zagranie; zagranie psychologiczne

Cytaty

	Była to wtedy kobieta [...] miła, inteligentna i czuła. Nikt nie mógł przypuszczać, że to dziewczę zagra niedługo va banque o tron i władzę, zadusi męża, a później zmieni oblicze Europy. źródło: KWSJP: Ludwik Hieronim Morstin: Z niejednej szuflady, 1967
	Jak myślisz, [...] chyba w taki właśnie sposób będą o naszym spotkaniu opowiadać bajarze, gdy sto lat przeminie? Ja myślę, że właśnie tak. Tyle że zapewne podbarwią opowieść, uderzą w czułe struny, zagrają na emocjach. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992
	Oczekiwali dalszego ciągu inteligentnych, absurdalnych dialogów, czyli [...] drugiego „Rejsu”, tym razem już nie lat 90., ale XXI w. Na tych uczuciach zagrał dystrybutor filmu [...], reklamując obraz jako kultowy, taki, który trzeba zobaczyć kilka razy. źródło: NKJP: Aneta Kyzioł: Mumiowisko, Polityka, 2006-06-10
	Litwa, podobnie jak Polska, została wywołana do tablicy przez polityków rosyjskich, którzy na 10 miesięcy przed wprowadzeniem wiz dla swoich rodaków zagrali na patriotycznej nucie. - Nie możemy zgodzić się na wizy, bo to narusza naszą godność. źródło: NKJP: Marek Berowski: Korytarz i sentymenty, Dziennik Polski, 2002-09-20
	Poszedłem na długi spacer, aby przemyśleć strategię i taktykę. Zagram uczciwie. Żadnych faryzejskich sztuczek, wyznań, omdleń, szlachetnych czynów, podstępnych aneksji. źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_osobowy	+	zagrać	+	o CO
Rz_osobowy	+	zagrać	+	na CZYM
Rz_osobowy	+	zagrać	+	JAK

9. głupiego

Definicja

zachować się nienaturalnie, udając kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać, udać

Połączenia

zagrać twardziela, wariata; opanowanie, pretensję, spokój, zaskoczenie; komedię

Cytaty

	Od kiedy niepoczytalność zaczęła uwalniać od kary, stała się też atrakcyjna dla zdrowych przestępców. [...] Tysiące z nich próbują zagrać wariata, potem cudownie ozdrowieć w szpitalu psychiatrycznym i wyjść na wolność. źródło: NKJP: Jan Dziadul: Na wariata, Polityka, 2001-03-24
	Podział ról - dobry i zły - następuje przed rozpoczęciem rozmów. [...] Jeden może zagrać twardziela nieskłonnego do żadnych kompromisów; drugi zaś - spokojnego, ugodowego wręcz biznesmena, który troszczy się także o innych. źródło: NKJP: Robert Rządca, Paweł Wujec: Mikroszkółka negocjacji, Gazeta Wybrocza, 1996-12-20
	Nie czuję się Rosjanką, jestem Estonką a nazwisko mam skandynawskie. Nawet nie spytałeś... - Spojrzała na niego spod jasnych rzęs i po raz pierwszy, rezygnując z naturalności, zagrała pretensję. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
	A gdybym zagrał komedię i rzucił się przed tobą kolana?... Byłabyś mi wdzięczna... za wzbogacenie twej roli? źródło: MKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_osobowy

zagrać

KOGO/CO

10. emocje

Definicja

o emocjach: uzewnętrznić się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

emocje, uczucia zagrały w kimś
coś zagrało w czyimś głosie, w czyichś oczach

Cytaty

Andrzej odprowadził mnie do przedpokoju, pocałował na do widzenia, pocałunek się przeciągnął i w nim znów zagrały żądze.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 2003

Jest pan unieruchomiony w gorsecie. To wszystko. Wyjdzie pan z tego – w głosie Mühlhausa zagrała nuta wesołości.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Po krótkotrwałym ochłodzeniu atmosfery na warszawskim parkiecie w inwestorach znów zagrały emocje.

źródło: NKJP: Powrót byków, Dziennik Polski, 2003-07-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_nieżywotny

zagrać

w KIM

11. ambicja

Definicja

wpłynąć na czyjeś postępowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

ambicja, duma zagrała w kimś; jakieś czynniki, względy zagrały

Cytaty

	W Poznaniu - jak wiadomo - zagrało wiele czynników. Doszedł tam do głosu i ludowy gniew, i elementy walki politycznej, i wreszcie zwykła zbrodnia. źródło: KWSJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998
	Kiedy wreszcie zniknął sam Związek Radziecki, w Europie powstało coś, czego od dawna nie widzieliśmy - polityczny chaos. [...] Zagrały nacjonalizmy. źródło: Wojna wielkanocna, Dziennik Polski, 1999-04-09
	Trudno powiedzieć, czy uznał golfa za obiecujący biznes, czy też zagrała urażona ambicja. W końcu z gracza został konkurentem. źródło: KWSJP: Grupa trzymająca kije, Polityka, 2005
	Niezbędność nowego tłumaczenia słabo do mnie dociera; jeśli były błędy, należało je wyeliminować; być może jednak zagrały względy, których mój prosty umysł nie jest w stanie pojąć. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

Składnia

Rz_nieżywotny

zagrać

12. barwami

Definicja

książk.

przybrać na chwilę inny kolor

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zamigotać

Połączenia

zagrać barwami, kolorami

Cytaty

Uniesione w górę szklanki zagrały barwą najpiękniejszych na świecie kamieni.

źródło: NKJP: AK: Dzisiaj soki, Dziennik Polski, 2001-03-03

Uwidoczniło się sklepienie usiane złotymi gwiazdami, rozjarzyły się witraże, zagrały kolorami kolumny.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_nieżywotny

zagrać

CZYM

13. pasować

Definicja

pot.

zostać dopasowanym do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

barwy, kolory, rzeczy, ubrania zagrały ze sobą
coś doskonale, świetnie zagrało z czymś

Cytaty

	Dobiega końca remont XVII-wiecznego kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych w Nowym Brzesku. [...] - Najważniejsze, że zagrały kolory - mówi proboszcz, ks. prałat Witold Sobierajski. - Barwa gzymsów jest ciemniejsza w górnej części, bo musiała być dopasowana do koloru dachu - a dach jest teraz ciemnobrązowy. źródło: NKJP: Zagrały kolory, Dziennik Polski, 2001-06-04
	Postawiła na jasne, pozytywne kolory, które doskonale ze sobą zagrały. źródło: Internet
	Pasek rewelacyjny, doskonale zagrał z klasyczną spódnicą. W okularach bardzo Ci do twarzy. źródło: Internet
	Masz, dziewczyno, oko do łączenia ciuchów. Zagrał na Tobie ten zestaw, a to chyba najlepsze, co może spotkać kobietę – widać, że Ty i Twoje ubrania nawzajem bardzo się lubicie. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_nieżywotny

zagrać

z CZYM

14. pika

Definicja

wyłożyć jakąś kartę na stół

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odegrać, wyjść

Połączenia

zagrać asa, blotkę, figurę, kiera, pika, trefla
zagrać w blotkę, w pika
zagrać z kiera

Cytaty

	Nie miał pan zatrzymania treflowego i po jakimś dość przyjaznym wiście zagrał pan właśnie trefla. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Nikt nie miał wątpliwości, że gdyby W. wyrzucił damę karo, N. wyrzuciłby ze stołu pika, a nie karo, i zagrał w blotkę karo. źródło: Internet
	Po wiście w króla trefl S[...] wzięła lewę asem, zgrała asa pik i zagrała dziewiątkę kier, którą przepuściła na stole. źródło: NKJP: Julian Klukowski: Brydż, Gazeta Wyborcza, 1992-11-27
	Rozgrywający [...] powinien [...] przebić jednego kiera w ręce i dopiero teraz zagrać asa i króla pik. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiedniki aspektowe: grać , zagrywać

Składnia

Rz_osobowy	+	zagrać	+	CO
Rz_osobowy	+	zagrać	+	w CO

15. w piki

Definicja

przyjąć jakiś kolor za atutowy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

zagrać kara, kiery, piki, trefle
zagrać w kara, w kiery, w piki, w trefle; w kolor

Cytaty

W brydżu mamy dwie możliwości: zagrać w kolor albo bez atu.

źródło: Internet

Aby zagrać końcówkę w trefle lub kara, niezbędne jest 25 punktów.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zagram	zagramy
2 os.	zagrasz	zagracie
3 os.	zagra	zagrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałem +(e)m zagrał	zagrałam +(e)m zagrała	zagrałom +(e)m zagrało	zagraliśmy +(e)śmy zagrali	zagrałyśmy +(e)śmy zagrały
2 os.	zagrałeś +(e)ś zagrał	zagrałaś +(e)ś zagrała	zagrałoś +(e)ś zagrało	zagraliście +(e)ście zagrali	zagrałyście +(e)ście zagrały
3 os.	zagrał	zagrała	zagrało	zagrali	zagrały

bezosobnik: zagrano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zagrajmy
2 os.	zagraj	zagrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zagrałbym bym zagrał	zagrałabym bym zagrała	zagrałobym bym zagrało	zagralibyśmy byśmy zagrali	zagrałybyśmy byśmy zagrały
2 os.	zagrałbyś byś zagrał	zagrałabyś byś zagrała	zagrałobyś byś zagrało	zagralibyście byście zagrali	zagrałybyście byście zagrały
3 os.	zagrałby by zagrał	zagrałaby by zagrała	zagrałoby by zagrało	zagraliby by zagrali	zagrałyby by zagrały

bezosobnik: zagrano by

bezokolicznik: zagrać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zagrawszy

gerundium: zagranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zagranie	zagrania
D.	zagrania	zagrań
C.	zagraniu	zagraniom
B.	zagranie	zagrania
N.	zagraniem	zagraniami
Ms.	zagraniu	zagraniach
W.	zagranie	zagrania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zagrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zagrany	zagrany	zagrany	zagrane	zagrana
D.	zagranego	zagranego	zagranego	zagranego	zagranej
C.	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranemu	zagranej
B.	zagranego	zagranego	zagrany	zagrane	zagraną
N.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagraną
Ms.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym	zagranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zagrani	zagrani	zagrane	zagrane
D.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych
C.	zagranym	zagranym	zagranym	zagranym
B.	zagranych	zagranych	zagranych	zagrane
N.	zagranymi	zagranymi	zagranymi	zagranymi
Ms.	zagranych	zagranych	zagranych	zagranych

odpowiednik aspektowy: grać

Składnia

Rz_osobowy	+	zagrać	+	CO
Rz_osobowy	+	zagrać	+	w CO

Frazeologizmy

coś w duszy zagrało komuś
ktoś tańczy, jak mu ktoś zagra
ktoś tańczy tak, jak ktoś zagra
ktoś zagrał jak z nut
ktoś zagrał kartą
ktoś zagrał kartę
ktoś zagrał na zwłokę
ktoś zagrał na czas
ktoś zagrał na cztery ręce
ktoś zagrał na nosie komuś
ktoś zagrał na strunie
ktoś zagrał na zwłokę
ktoś zagrał na czas
ktoś zagrał pierwsze skrzypce
ktoś zagrał w ciemno
ktoś zagrał w gumę
ktoś zagrał w klasy
ktoś zagrał w otwarte karty
ktoś zagrał z ręki
ktoś zatańczył, jak mu ktoś zagrał
ktoś zatańczył tak, jak mu ktoś zagrał
ktoś/coś zadziałał/zadziałało na nerwy komuś
wszystko zagrało

Data ostatniej modyfikacji: 24.01.2014