UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niedaleko I

II

przysłówek

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN: nie daleko, SJPXVII, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Zob. daleki

1. mieszkać

Definicja

tak, że odległość między określonym punktem w czasie lub przestrzeni a tym, o którym mowa, nie jest duża

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  blisko I, opodal I, w pobliżu I
antonimy:  daleko I

Połączenia

  • niedaleko do granicy, do stacji; do egzaminów, do matury, do świąt, do wiosny
  • mieszkać, stać niedaleko
  • niedaleko stąd; gdzieś niedaleko

Cytaty

Do mnie stąd jest całkiem niedaleko.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Za murem, niedaleko, zagwizdała lokomotywa, a potem słychać było dudnienie pociągu.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990

Gdzieś niedaleko sucho szumiał ogień. [...] Ciepło buzującego ognia otulało mnie tchnieniem przyjaznym, jakbym przygarnął nasze psisko, kudłatego Rozboja.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Osiedle leżało niedaleko, zaledwie siedem kilometrów drogi przez miasto, ale dotarcie tam teraz nie było proste.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

- A wy chcecie wydrukować i dać tej ciemnocie Pismo Święte? [...] Żeby każdy mógł je czytać i po swojemu interpretować? Chcielibyście, by do tego doszło?
- Wcale nie muszę chcieć - odrzekł spokojnie Gutenberg. - Bo do tego już doszło. Całkiem niedaleko stąd. W Czechach.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 1992

Otworzył oczy, lecz spojrzenie miał puste. - Już niedaleko do zmierzchu - odezwał się.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga II,2002

Składnia

bez ograniczeń + niedaleko +
do KOGO/CZEGO

2. do nadużycia

Definicja

tak, że niedużo brakuje, by można było powiedzieć, że zachodzi stan rzeczy, o którym mowa

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • niedaleko do nadużyć, do bankructwa, do sukcesu

Cytaty

Według Poerksena takie właśnie „plastikowe słowa” [...] niczego nie wyjaśniają, a używane w przemówieniach polityków czy różnego typu ekspertów stwarzają nowe utopie. Stąd już niedaleko do świata opisywanego przez George’a Orwella.

źródło: NKJP: Maja Wolny: Plamy na języku, Polityka, 2000-09-09

Jeżeli jednak, w pogoni za uznaniem swojej grupy zawodowej [...] przemilczy on (a stąd już bardzo niedaleko do „naginania” danych do hipotezy roboczej) potknięcia i niedociągnięcia warsztatowe [...], to wówczas jego postępowanie należy uznać za niegodne postawy badacza.

źródło: NKJP: Jerzy Brzeziński: Metodologia badań psychologicznych, 1997

Złe jej [miednicy] ustawienie pogłębia krzywizny kręgosłupa. A stąd już niedaleko do zwyrodnień, bólów, gorszego samopoczucia, przykurczów mięśni.

źródło: NKJP: Magdalena Rusakiewicz: Szpilki? To już nie problem, Dziennik Bałtycki,2007-05-19

[...] niedaleko nam również do pozycji lidera, jeśli chodzi o wartość aktywów.

źródło: NKJP: Bożena M. Dołęgowska-Wysocka: Naszym szefem jest klient, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2010-04-20

Składnia

bez ograniczeń + niedaleko +
(KOMU/CZEMU) + do CZEGO

Przysłowia

Niedaleko pada jabłko od jabłoni
Data ostatniej modyfikacji: 17.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN