UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pognieść

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Pochodzenie

Zob. gnieść

1. ziemniaki

Definicja

nacisnąwszy na coś lub ścisnąwszy to, spowodować, że zmieniło się to w miazgę lub rozpadło na kawałki

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozgnieść, zgnieść, zmiażdżyć

Połączenia

  • pognieść kartofle, ser, twaróg, ziemniaki
  • pognieść łyżką, tłuczkiem, wałkiem

Cytaty

Ugotowane ziemniaki zemleć lub dobrze pognieść, dodać mąkę, sól i maślankę lub kwaśne mleko.

źródło: NKJP: (ASz): Na miełość i spokojność, Gazeta Krakowska, 2004-02-14

Właśnie tam, siedząc na pożółkłej jesiennej trawie, Dimitri i Dominika jedzą po raz pierwszy pogniecione rachatłukum z foliowej torebki.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Gdy zawartość kociołka zaczęła się burzliwie gotować, dorzucił potężną garść czosnku pogniecionego trzonkiem noża na deseczce i zaprawił z wyjętej zza pazuchy buteleczki brunatnym, intensywnie pachnącym sosem.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogniotę
pognieciemy
2 os. pognieciesz
pognieciecie
3 os. pogniecie
pogniotą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogniotłem
+(e)m pogniótł
pogniotłam
+(e)m pogniotła
pogniotłom
+(e)m pogniotło
pognietliśmy
+(e)śmy pognietli
pogniotłyśmy
+(e)śmy pogniotły
2 os. pogniotłeś
+(e)ś pogniótł
pogniotłaś
+(e)ś pogniotła
pogniotłoś
+(e)ś pogniotło
pognietliście
+(e)ście pognietli
pogniotłyście
+(e)ście pogniotły
3 os. pogniótł
pogniotła
pogniotło
pognietli
pogniotły

bezosobnik: pognieciono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogniećmy
2 os. pognieć
pogniećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogniótłbym
bym pogniótł
pogniotłabym
bym pogniotła
pogniotłobym
bym pogniotło
pognietlibyśmy
byśmy pognietli
pogniotłybyśmy
byśmy pogniotły
2 os. pogniótłbyś
byś pogniótł
pogniotłabyś
byś pogniotła
pogniotłobyś
byś pogniotło
pognietlibyście
byście pognietli
pogniotłybyście
byście pogniotły
3 os. pogniótłby
by pogniótł
pogniotłaby
by pogniotła
pogniotłoby
by pogniotło
pognietliby
by pognietli
pogniotłyby
by pogniotły

bezosobnik: pognieciono by

bezokolicznik: pognieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pogniótłszy

gerundium: pogniecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pogniecenie
pogniecenia
D. pogniecenia
pognieceń
C. pognieceniu
pognieceniom
B. pogniecenie
pogniecenia
N. pognieceniem
pognieceniami
Ms. pognieceniu
pognieceniach
W. pogniecenie
pogniecenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pognieciony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pognieciony
pognieciony
pognieciony
pogniecione
pognieciona
D. pogniecionego
pogniecionego
pogniecionego
pogniecionego
pogniecionej
C. pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionej
B. pogniecionego
pogniecionego
pognieciony
pogniecione
pogniecioną
N. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecioną
Ms. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pognieceni
pognieceni
pogniecione
pogniecione
D. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
C. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
B. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecione
N. pogniecionymi
pogniecionymi
pogniecionymi
pogniecionymi
Ms. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych

odpowiednik aspektowy: gnieść

Składnia

bez ograniczeń + pognieść +
CO + (CZYM)

2. sukienkę

Definicja

ścisnąwszy coś lub nacisnąwszy na to, spowodować, że powierzchnia tego stała się nierówna i brzydka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pomiąć, wymiąć, wymiętosić

Połączenia

  • pognieść koszulę, spodnie, ubranie, zdjęcie

Cytaty

Siedział na samym brzegu łoża, starając się nie pognieść falban i koronek, i gładził swoją wnuczkę po niestarannie splecionych włosach.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Mężczyźni poruszają się niezgrabnie, sztywno, jakby się bali, że zginając kończyny, przedwcześnie pogniotą świąteczne ubrania.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dać czas grzesznikom, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1995-09-01

- Padło pytanie czy jestem katolikiem, a jak powiedziałem, że tak, to ze złością pognietli moje papiery i wyrzucili je do kosza.

źródło: NKJP: (PAP): Resort niedomówień, Dziennik Polski - Świat, 2002-04-24

Torebki można owinąć w filc lub specjalne woreczki [...], umieścić w osobnej szafce [...]. Miękkie modele wypchaj pogniecionymi gazetami, by leżąc nie traciły fasonu.

źródło: NKJP: Izabela Jabłonowska: Ubierz się w uśmiech: stylowo i modnie, 2010

Czy jest jakieś wolne, kolejna głowa na Izaurę ufryzowana wciska się w szparę w drzwiach, ale Lepka odpowiada, że nie ma, bo nie mogą się ścieśnić bez pogniecenia kreacji.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogniotę
pognieciemy
2 os. pognieciesz
pognieciecie
3 os. pogniecie
pogniotą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogniotłem
+(e)m pogniótł
pogniotłam
+(e)m pogniotła
pogniotłom
+(e)m pogniotło
pognietliśmy
+(e)śmy pognietli
pogniotłyśmy
+(e)śmy pogniotły
2 os. pogniotłeś
+(e)ś pogniótł
pogniotłaś
+(e)ś pogniotła
pogniotłoś
+(e)ś pogniotło
pognietliście
+(e)ście pognietli
pogniotłyście
+(e)ście pogniotły
3 os. pogniótł
pogniotła
pogniotło
pognietli
pogniotły

bezosobnik: pognieciono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pogniećmy
2 os. pognieć
pogniećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pogniótłbym
bym pogniótł
pogniotłabym
bym pogniotła
pogniotłobym
bym pogniotło
pognietlibyśmy
byśmy pognietli
pogniotłybyśmy
byśmy pogniotły
2 os. pogniótłbyś
byś pogniótł
pogniotłabyś
byś pogniotła
pogniotłobyś
byś pogniotło
pognietlibyście
byście pognietli
pogniotłybyście
byście pogniotły
3 os. pogniótłby
by pogniótł
pogniotłaby
by pogniotła
pogniotłoby
by pogniotło
pognietliby
by pognietli
pogniotłyby
by pogniotły

bezosobnik: pognieciono by

bezokolicznik: pognieść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pogniótłszy

gerundium: pogniecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pogniecenie
pogniecenia
D. pogniecenia
pognieceń
C. pognieceniu
pognieceniom
B. pogniecenie
pogniecenia
N. pognieceniem
pognieceniami
Ms. pognieceniu
pognieceniach
W. pogniecenie
pogniecenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: pognieciony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pognieciony
pognieciony
pognieciony
pogniecione
pognieciona
D. pogniecionego
pogniecionego
pogniecionego
pogniecionego
pogniecionej
C. pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionemu
pogniecionej
B. pogniecionego
pogniecionego
pognieciony
pogniecione
pogniecioną
N. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecioną
Ms. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pognieceni
pognieceni
pogniecione
pogniecione
D. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
C. pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
pogniecionym
B. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecione
N. pogniecionymi
pogniecionymi
pogniecionymi
pogniecionymi
Ms. pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych
pogniecionych

odpowiednik aspektowy: gnieść

Składnia

bez ograniczeń + pognieść +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 09.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj