UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obrazić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *obraziti 'zadać cios, uderzyć, zranić, okaleczyć; ostro oddziałać na zmysły, na umysł, poruszyć, dotknąć, urazić'

Forma prasłowiańska z przedrostkiem *ob- od psł. raziti 'ciąć, siec, zadawać ciosy, uderzać; mocno oddziaływać na zmysły lub na umysł'; zob. razić

1. człowieka

Definicja

słowami lub zachowaniem urazić kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • obrazić Boga; prezydenta; buddystów; dziennikarzy

Cytaty

Nie chcąc odmową obrazić gościnnego gospodarza, zgodzili się zamieszkać w zimowym domku.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Ojciec Pio odczuwa synowski lęk wobec Boga. Wolałby być rozdarty na tysiąc kawałków i umrzeć, niż obrazić Go grzechem.

źródło: NKJP: Ks. Wojciech Zyzak: Kontemplacja Ojca Pio, Głos Ojca Pio, 2000

Przez chwilę zastanawiam się, czy pokazując im te zdjęcia, nie obrażę ich w jakiś sposób.

źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010

Liczyłem, że artykuł mój, choć obrazi mnóstwo ludzi, to jednak skłoni ich do refleksji, pobudzi do myślenia i rzeczowego zastanowienia się nad sytuacją [...].

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obrażę
obrazimy
2 os. obrazisz
obrazicie
3 os. obrazi
obrażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obraziłem
+(e)m obraził
obraziłam
+(e)m obraziła
obraziłom
+(e)m obraziło
obraziliśmy
+(e)śmy obrazili
obraziłyśmy
+(e)śmy obraziły
2 os. obraziłeś
+(e)ś obraził
obraziłaś
+(e)ś obraziła
obraziłoś
+(e)ś obraziło
obraziliście
+(e)ście obrazili
obraziłyście
+(e)ście obraziły
3 os. obraził
obraziła
obraziło
obrazili
obraziły

bezosobnik: obrażono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obraźmy
2 os. obraź
obraźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obraziłbym
bym obraził
obraziłabym
bym obraziła
obraziłobym
bym obraziło
obrazilibyśmy
byśmy obrazili
obraziłybyśmy
byśmy obraziły
2 os. obraziłbyś
byś obraził
obraziłabyś
byś obraziła
obraziłobyś
byś obraziło
obrazilibyście
byście obrazili
obraziłybyście
byście obraziły
3 os. obraziłby
by obraził
obraziłaby
by obraziła
obraziłoby
by obraziło
obraziliby
by obrazili
obraziłyby
by obraziły

bezosobnik: obrażono by

bezokolicznik: obrazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obraziwszy

gerundium: obrażenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obrażenie
obrażenia
D. obrażenia
obrażeń
C. obrażeniu
obrażeniom
B. obrażenie
obrażenia
N. obrażeniem
obrażeniami
Ms. obrażeniu
obrażeniach
W. obrażenie
obrażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obrażony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obrażony
obrażony
obrażony
obrażone
obrażona
D. obrażonego
obrażonego
obrażonego
obrażonego
obrażonej
C. obrażonemu
obrażonemu
obrażonemu
obrażonemu
obrażonej
B. obrażonego
obrażonego
obrażony
obrażone
obrażoną
N. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażoną
Ms. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obrażeni
obrażeni
obrażone
obrażone
D. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażonych
C. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
B. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażone
N. obrażonymi
obrażonymi
obrażonymi
obrażonymi
Ms. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażonych

odpowiednik aspektowy: obrażać

Składnia

bez ograniczeń + obrazić +
KOGO + (CZYM)

2. czyjeś uczucia

Definicja

powiedziawszy coś lub zachowawszy się w jakiś sposób, zakwestionować czyjeś uczucia, jakieś normy lub wartości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • obrazić czyjąś pamięć, czyjeś uczucia

Cytaty

[...] zakłócili mszę św. w krakowskim kościele Franciszkanów oraz swym zachowaniem obrazili uczucia osób wierzących.

źródło: NKJP: W duchu św. Franciszka, Dziennik Polski, 2002-09-21

Za pieniądze swoich podatników Brytyjczycy chronią życie pisarza, który zdaniem islamskich kapłanów obraził pamięć Proroka [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Relikty minionej epoki, Polityka, 2002-01-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obrażę
obrazimy
2 os. obrazisz
obrazicie
3 os. obrazi
obrażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obraziłem
+(e)m obraził
obraziłam
+(e)m obraziła
obraziłom
+(e)m obraziło
obraziliśmy
+(e)śmy obrazili
obraziłyśmy
+(e)śmy obraziły
2 os. obraziłeś
+(e)ś obraził
obraziłaś
+(e)ś obraziła
obraziłoś
+(e)ś obraziło
obraziliście
+(e)ście obrazili
obraziłyście
+(e)ście obraziły
3 os. obraził
obraziła
obraziło
obrazili
obraziły

bezosobnik: obrażono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obraźmy
2 os. obraź
obraźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obraziłbym
bym obraził
obraziłabym
bym obraziła
obraziłobym
bym obraziło
obrazilibyśmy
byśmy obrazili
obraziłybyśmy
byśmy obraziły
2 os. obraziłbyś
byś obraził
obraziłabyś
byś obraziła
obraziłobyś
byś obraziło
obrazilibyście
byście obrazili
obraziłybyście
byście obraziły
3 os. obraziłby
by obraził
obraziłaby
by obraziła
obraziłoby
by obraziło
obraziliby
by obrazili
obraziłyby
by obraziły

bezosobnik: obrażono by

bezokolicznik: obrazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obraziwszy

gerundium: obrażenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obrażenie
obrażenia
D. obrażenia
obrażeń
C. obrażeniu
obrażeniom
B. obrażenie
obrażenia
N. obrażeniem
obrażeniami
Ms. obrażeniu
obrażeniach
W. obrażenie
obrażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obrażony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obrażony
obrażony
obrażony
obrażone
obrażona
D. obrażonego
obrażonego
obrażonego
obrażonego
obrażonej
C. obrażonemu
obrażonemu
obrażonemu
obrażonemu
obrażonej
B. obrażonego
obrażonego
obrażony
obrażone
obrażoną
N. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażoną
Ms. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obrażeni
obrażeni
obrażone
obrażone
D. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażonych
C. obrażonym
obrażonym
obrażonym
obrażonym
B. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażone
N. obrażonymi
obrażonymi
obrażonymi
obrażonymi
Ms. obrażonych
obrażonych
obrażonych
obrażonych

odpowiednik aspektowy: obrażać

Składnia

bez ograniczeń + obrazić +
CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 30.09.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj