UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

hak

Chronologizacja

1388, SStp

1. metalowy

Definicja

metalowy pręt zakrzywiony z jednej strony, na którym można coś zawiesić lub zaczepić

Pochodzenie

śr.-w.-niem. hâke, hâken

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • metalowy, stalowy, żelazny; zardzewiały; rzeźniczy hak; hak chirurgiczny, holowniczy
  • hak do rynien, do samochodu, do wędki; do operacji, do wyrywania zębów; do wieszania, do zawieszania czegoś; do ciągnięcia przyczepy
  • mocować, wbić, zaczepić gdzieś hak
  • odczepić, zdjąć coś z haka
  • założyć coś na hak
  • powiesić, wisieć, zawiesić na haku

Cytaty

Pojazd miał hak holowniczy, a moc silnika pozwala na ciągnięcie przyczep kempingowych.

źródło: NKJP: Wawrzyniec Rozenberg: Wygodna terenówka, Dziennik Bałtycki, 2001-02-21

Rano obmyje twarz w misce, ogoli się przed zawieszonym na haku przełamanym lusterkiem i postanowi jeszcze raz przeczytać notatki [...].

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009

Za pomocą takich wiertarek alpiniści mocują haki , do nich karabinki, a w karabinkach umieszczają linę, dzięki której mogą wspinać się wyżej i wyżej.

źródło: NKJP: Krzysztof J. Szmidt: Elementarz twórczego życia czyli o sposobach twórczego myślenia i działania, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hak
haki
D. haka
haków
C. hakowi
hakom
B. hak
haki
N. hakiem
hakami
Ms. haku
hakach
W. haku
haki

2. w boksie

Definicja

cios zadany ręką zgiętą w łokciu z dołu

Pochodzenie

Przenośne użycie wyrazu hak w zn. 'metalowy pręt zakrzywiony z jednej strony'.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • paraliżujący, potężny, silny; lewy, prawy hak
  • dostać, trafić hakiem

Cytaty

Do końca starcia zostały 24 sekundy, kiedy prowadzący wysoko na punkty olbrzym dostał potężny prawy hak prosto w szczękę.

źródło: NKJP: Radosław Leniarski: BOKS, Gazeta Wyborcza, 1997-02-03

Wojtek walczył zdecydowanie i raz po raz zginał rywala lewymi hakami w wątrobę.

źródło: NKJP: Bartłomiej Czekański: To masakra!, Gazeta Wrocławska, 2001-05-28

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hak
haki
D. haka
haków
C. hakowi
hakom
B. hak
haki
N. hakiem
hakami
Ms. haku
hakach
W. haku
haki

3. na polityka

Definicja

pot. 
kompromitująca kogoś, nie znana szerzej informacja, którą można wykorzystać w działaniach przeciwko danej osobie albo do jej szantażowania

Pochodzenie

Przenośne użycie wyrazu hak w zn. 'zakrzywiony metalowy pręt, na którym można coś zaczepić lub powiesić'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • haki na ludzi, na opozycję, na polityków, na przeciwnika
  • mieć, szukać, znaleźć haka

Cytaty

Wywiadowcom gospodarczym przydają się dawne służbowe kontakty, także z czynnymi funkcjonariuszami. Za ich sprawą podczas prywatyzacji wielkich państwowych przedsiębiorstw i wówczas, gdy rozstrzygają się duże kontrakty, nagle pojawiają się na rynku haki na ludzi związanych z firmami zainteresowanymi daną prywatyzacją czy przetargiem. Walka na haki jest też nieodłącznym elementem w grze o stanowiska w spółkach z udziałem Skarbu Państwa.

źródło: NKJP: Bianka Mikołajewska: James Bond sp. z o.o.: Polityka, 2004-06-12

Mam wrażenie, że hitem najbliższych kampanii wyborczych będzie czarny PR. Obrzucanie błotem, szukanie haków na kontrkandydatów, rozpuszczanie dyskredytujących plotek – stwierdza.

źródło: NKJP: Wojciech Szymański: Zrób sobie posła: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-02-12

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. hak
haki
D. haka
haków
C. hakowi
hakom
B. hak
haki
N. hakiem
hakami
Ms. haku
hakach
W. haku
haki

Inne uwagi

W B. lp używana forma haka

Składnia

bez ograniczeń + hak +
na KOGO

Frazeologizmy

z hakiem
Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj