UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urazić

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *uraziti, *uražǫ 'uderzyć; skaleczyć, zranić przez uderzenie'; 'dotknąć, zrobić przykrość'

Zob. razić

1. stopę

Definicja

dotykiem lub uderzeniem wywołać ból w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • urazić brzuch, nogę, ramię, rękę, stopę
  • urazić o kamień, skały

Cytaty

- Tak trzeba - powtórzyła [...], zsiadając ostrożnie, by nie urazić zgiętego w temblaku ramienia.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001

Zmartwiałem, nie tylko z powodu urażonego barku. Czyżby młodzieńcze misteria odprawiane w ruinach dworzyszcza Piotra Własta zostały przez kogoś odkryte?

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Wioletta podniosła się i Grzegorz wydał z siebie krótki okrzyk. Kobieta uraziła go w nogę. - Weź latarkę - jęknął do Zawickiego. - Co z tobą? - Chyba się połamałem - wyjaśnił.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urażę
urazimy
2 os. urazisz
urazicie
3 os. urazi
urażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraziłem
+(e)m uraził
uraziłam
+(e)m uraziła
uraziłom
+(e)m uraziło
uraziliśmy
+(e)śmy urazili
uraziłyśmy
+(e)śmy uraziły
2 os. uraziłeś
+(e)ś uraził
uraziłaś
+(e)ś uraziła
uraziłoś
+(e)ś uraziło
uraziliście
+(e)ście urazili
uraziłyście
+(e)ście uraziły
3 os. uraził
uraziła
uraziło
urazili
uraziły

bezosobnik: urażono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uraźmy
2 os. uraź
uraźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraziłbym
bym uraził
uraziłabym
bym uraziła
uraziłobym
bym uraziło
urazilibyśmy
byśmy urazili
uraziłybyśmy
byśmy uraziły
2 os. uraziłbyś
byś uraził
uraziłabyś
byś uraziła
uraziłobyś
byś uraziło
urazilibyście
byście urazili
uraziłybyście
byście uraziły
3 os. uraziłby
by uraził
uraziłaby
by uraziła
uraziłoby
by uraziło
uraziliby
by urazili
uraziłyby
by uraziły

bezosobnik: urażono by

bezokolicznik: urazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uraziwszy

gerundium: urażenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urażenie
urażenia
D. urażenia
urażeń
C. urażeniu
urażeniom
B. urażenie
urażenia
N. urażeniem
urażeniami
Ms. urażeniu
urażeniach
W. urażenie
urażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: urażony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. urażony
urażony
urażony
urażone
urażona
D. urażonego
urażonego
urażonego
urażonego
urażonej
C. urażonemu
urażonemu
urażonemu
urażonemu
urażonej
B. urażonego
urażonego
urażony
urażone
urażoną
N. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
urażoną
Ms. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
urażonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. urażeni
urażeni
urażone
urażone
D. urażonych
urażonych
urażonych
urażonych
C. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
B. urażonych
urażonych
urażonych
urażone
N. urażonymi
urażonymi
urażonymi
urażonymi
Ms. urażonych
urażonych
urażonych
urażonych

odpowiednik aspektowy: urażać

Składnia

bez ograniczeń + urazić +
KOGO/CO + (o CO| w CO)

2. ambicję

Definicja

zlekceważywszy czyjeś uczucia, sprawić komuś przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dotknąć, drasnąć, zadrasnąć, zranić

Połączenia

  • urazić ludzi, przyjaciela; czyjąś ambicję, dumę, godność, czyjeś uczucia
  • urazić krytyką, żartami

Cytaty

Ciekawość walczyła w niej z nieśmiałością i obawą, że oto zaraz [...] będzie chciał od niej usłyszeć cokolwiek na temat tego, co namalował, a ona nie będzie potrafiła odpowiedzieć, bo przecież nie zna się na tym zupełnie. Albo też - nie daj Bóg - urazi go czymś, co powie może niepotrzebnie lub nie tak, jak powinna.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

- Nie chciałbym urazić pańskiej dumy. Ale... - Nie urazi pan! - Profesor, prędko. - Ale chciałbym prosić pana o zaszczyt pożyczenia panu wyżej wymienionej kwoty.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1997

Byłam niemiła dla Mistle, pomyślała. Uraziłam ją. Muszę ją jakoś przeprosić.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. urażę
urazimy
2 os. urazisz
urazicie
3 os. urazi
urażą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraziłem
+(e)m uraził
uraziłam
+(e)m uraziła
uraziłom
+(e)m uraziło
uraziliśmy
+(e)śmy urazili
uraziłyśmy
+(e)śmy uraziły
2 os. uraziłeś
+(e)ś uraził
uraziłaś
+(e)ś uraziła
uraziłoś
+(e)ś uraziło
uraziliście
+(e)ście urazili
uraziłyście
+(e)ście uraziły
3 os. uraził
uraziła
uraziło
urazili
uraziły

bezosobnik: urażono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uraźmy
2 os. uraź
uraźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uraziłbym
bym uraził
uraziłabym
bym uraziła
uraziłobym
bym uraziło
urazilibyśmy
byśmy urazili
uraziłybyśmy
byśmy uraziły
2 os. uraziłbyś
byś uraził
uraziłabyś
byś uraziła
uraziłobyś
byś uraziło
urazilibyście
byście urazili
uraziłybyście
byście uraziły
3 os. uraziłby
by uraził
uraziłaby
by uraziła
uraziłoby
by uraziło
uraziliby
by urazili
uraziłyby
by uraziły

bezosobnik: urażono by

bezokolicznik: urazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uraziwszy

gerundium: urażenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. urażenie
urażenia
D. urażenia
urażeń
C. urażeniu
urażeniom
B. urażenie
urażenia
N. urażeniem
urażeniami
Ms. urażeniu
urażeniach
W. urażenie
urażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: urażony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. urażony
urażony
urażony
urażone
urażona
D. urażonego
urażonego
urażonego
urażonego
urażonej
C. urażonemu
urażonemu
urażonemu
urażonemu
urażonej
B. urażonego
urażonego
urażony
urażone
urażoną
N. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
urażoną
Ms. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
urażonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. urażeni
urażeni
urażone
urażone
D. urażonych
urażonych
urażonych
urażonych
C. urażonym
urażonym
urażonym
urażonym
B. urażonych
urażonych
urażonych
urażone
N. urażonymi
urażonymi
urażonymi
urażonymi
Ms. urażonych
urażonych
urażonych
urażonych

odpowiednik aspektowy: urażać

Składnia

bez ograniczeń + urazić +
KOGO/CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj