UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przechować

Chronologizacja

1415, SStp

Pochodzenie

Zob. chować

1. dokumenty

Definicja

umieścić coś gdzieś i tam przetrzymać, chroniąc przed zniszczeniem lub zgubieniem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • przechować bagaże, biżuterię, depozyt, dokumenty, kufry, rękopisy, walizki, zboże, żywność
  • przechować do naszych czasów
  • przechować przez czas wojny
  • przechować w banku, w piwnicy
  • przechować cudem
  • zabezpieczyć i przechować
  • oddać do przechowania, na przechowanie

Cytaty

Udało im się uratować część obciągniętych skórą mebli i trochę maszyn biurowych. Dyrektor postanowił je przechować.

źródło: KWSJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy, 1992

Dojrzały miód nektarowy można przechować przez 3 lata bez uszczerbku dla jego wartości pod warunkiem zachowania temperatury 10 stopni i wilgotności względnej powietrza 60%.

źródło: KWSJP: M. P.: Przechowywanie miodu, prasa, 1997

Jednakże żaden pochód nie mógł się równać z procesją [...]. Całe miasto wyległo. Wyniesiono wszystkie wota, stare, cudem przechowane, i nowe, na które też nikt nie żałował pieniędzy.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Skąd ta walizka znalazła się w biurze Związku - nie pamiętam. Podobno przyniosła ją na przechowanie jakaś kobieta i przez parę lat nikt się po nią nie zgłosił.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowam
przechowamy
2 os. przechowasz
przechowacie
3 os. przechowa
przechowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałem
+(e)m przechował
przechowałam
+(e)m przechowała
przechowałom
+(e)m przechowało
przechowaliśmy
+(e)śmy przechowali
przechowałyśmy
+(e)śmy przechowały
2 os. przechowałeś
+(e)ś przechował
przechowałaś
+(e)ś przechowała
przechowałoś
+(e)ś przechowało
przechowaliście
+(e)ście przechowali
przechowałyście
+(e)ście przechowały
3 os. przechował
przechowała
przechowało
przechowali
przechowały

bezosobnik: przechowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowajmy
2 os. przechowaj
przechowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałbym
bym przechował
przechowałabym
bym przechowała
przechowałobym
bym przechowało
przechowalibyśmy
byśmy przechowali
przechowałybyśmy
byśmy przechowały
2 os. przechowałbyś
byś przechował
przechowałabyś
byś przechowała
przechowałobyś
byś przechowało
przechowalibyście
byście przechowali
przechowałybyście
byście przechowały
3 os. przechowałby
by przechował
przechowałaby
by przechowała
przechowałoby
by przechowało
przechowaliby
by przechowali
przechowałyby
by przechowały

bezosobnik: przechowano by

bezokolicznik: przechować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przechowawszy

gerundium: przechowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przechowanie
przechowania
D. przechowania
przechowań
C. przechowaniu
przechowaniom
B. przechowanie
przechowania
N. przechowaniem
przechowaniami
Ms. przechowaniu
przechowaniach
W. przechowanie
przechowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przechowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przechowany
przechowany
przechowany
przechowane
przechowana
D. przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanej
C. przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanej
B. przechowanego
przechowanego
przechowany
przechowane
przechowaną
N. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowaną
Ms. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przechowani
przechowani
przechowane
przechowane
D. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych
C. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
B. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowane
N. przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
Ms. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych

odpowiednik aspektowy: przechowywać

Składnia

Rzosobowy + przechować +
CO

2. uciekiniera

Definicja

ukryć kogoś przez pewien czas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • przechować przestępcę, uciekiniera, zbiega
  • przechować przez jakiś czas, przez kilka dni
  • przechować u siebie
  • przechować w piwnicy, w szopie

Cytaty

- Rena - mówi Jasia - musisz nas przechować.

źródło: KWSJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005

Nigdzie nie pójdziesz. Przechowam cię przez kilka dni.

źródło: KWSJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1977

Kiedy Żydów z Mogielnicy zawiadomiono, że mają być przesiedleni do getta w Drzewicy, Ojciec proponował Ostrowieckiemu, przybyłemu z obowiązkową już gwiazdą Syjonu na rękawie, że przechowamy jego i całą rodzinę.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowam
przechowamy
2 os. przechowasz
przechowacie
3 os. przechowa
przechowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałem
+(e)m przechował
przechowałam
+(e)m przechowała
przechowałom
+(e)m przechowało
przechowaliśmy
+(e)śmy przechowali
przechowałyśmy
+(e)śmy przechowały
2 os. przechowałeś
+(e)ś przechował
przechowałaś
+(e)ś przechowała
przechowałoś
+(e)ś przechowało
przechowaliście
+(e)ście przechowali
przechowałyście
+(e)ście przechowały
3 os. przechował
przechowała
przechowało
przechowali
przechowały

bezosobnik: przechowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowajmy
2 os. przechowaj
przechowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałbym
bym przechował
przechowałabym
bym przechowała
przechowałobym
bym przechowało
przechowalibyśmy
byśmy przechowali
przechowałybyśmy
byśmy przechowały
2 os. przechowałbyś
byś przechował
przechowałabyś
byś przechowała
przechowałobyś
byś przechowało
przechowalibyście
byście przechowali
przechowałybyście
byście przechowały
3 os. przechowałby
by przechował
przechowałaby
by przechowała
przechowałoby
by przechowało
przechowaliby
by przechowali
przechowałyby
by przechowały

bezosobnik: przechowano by

bezokolicznik: przechować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przechowawszy

gerundium: przechowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przechowanie
przechowania
D. przechowania
przechowań
C. przechowaniu
przechowaniom
B. przechowanie
przechowania
N. przechowaniem
przechowaniami
Ms. przechowaniu
przechowaniach
W. przechowanie
przechowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przechowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przechowany
przechowany
przechowany
przechowane
przechowana
D. przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanej
C. przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanej
B. przechowanego
przechowanego
przechowany
przechowane
przechowaną
N. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowaną
Ms. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przechowani
przechowani
przechowane
przechowane
D. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych
C. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
B. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowane
N. przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
Ms. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych

odpowiednik aspektowy: przechowywać

Składnia

Rzosobowy + przechować +
KOGO

3. zwyczaje

Definicja

uchronić od zapomnienia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja

Połączenia

  • historia, tradycja przechowała
  • przechować pamięć o kimś/czymś, spuściznę, tradycje, wartości, wiarę, wierzenia przodków, wspomnienia, zwyczaje
  • przechować dla potomności
  • przechować do naszych czasów
  • przechować przez pokolenia
  • przechować w pamięci, w sercu, we wspomnieniach

Cytaty

Przesiedleńcy z Florynki przechowali dawne zwyczaje i wieś stała się centrum kultury Łemków.

źródło: NKJP: Wanda Dybalska: Święto łemkowskiej kultury w Michałowie, Gazeta Wyborcza, 1995-08-07

Z początkiem XIV wieku, przy wschodniej granicy Śląska [...] pojawił się zagadkowy „rycerz”. [...] Historia, a raczej legenda, przechowała jego imię. Nazywał się Mikołaj, z czego przyszła nazwa Mikołów.

źródło: NKJP: Henryk Waniek: Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca 1257-1957, 1996

[...] obraz tych miejsc jest dziś zupełnie inny niż ten, któryśmy przechowali we wspomnieniu.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuścinski: Lapidaria IV-VI, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowam
przechowamy
2 os. przechowasz
przechowacie
3 os. przechowa
przechowają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałem
+(e)m przechował
przechowałam
+(e)m przechowała
przechowałom
+(e)m przechowało
przechowaliśmy
+(e)śmy przechowali
przechowałyśmy
+(e)śmy przechowały
2 os. przechowałeś
+(e)ś przechował
przechowałaś
+(e)ś przechowała
przechowałoś
+(e)ś przechowało
przechowaliście
+(e)ście przechowali
przechowałyście
+(e)ście przechowały
3 os. przechował
przechowała
przechowało
przechowali
przechowały

bezosobnik: przechowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przechowajmy
2 os. przechowaj
przechowajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przechowałbym
bym przechował
przechowałabym
bym przechowała
przechowałobym
bym przechowało
przechowalibyśmy
byśmy przechowali
przechowałybyśmy
byśmy przechowały
2 os. przechowałbyś
byś przechował
przechowałabyś
byś przechowała
przechowałobyś
byś przechowało
przechowalibyście
byście przechowali
przechowałybyście
byście przechowały
3 os. przechowałby
by przechował
przechowałaby
by przechowała
przechowałoby
by przechowało
przechowaliby
by przechowali
przechowałyby
by przechowały

bezosobnik: przechowano by

bezokolicznik: przechować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przechowawszy

gerundium: przechowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przechowanie
przechowania
D. przechowania
przechowań
C. przechowaniu
przechowaniom
B. przechowanie
przechowania
N. przechowaniem
przechowaniami
Ms. przechowaniu
przechowaniach
W. przechowanie
przechowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: przechowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przechowany
przechowany
przechowany
przechowane
przechowana
D. przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanego
przechowanej
C. przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanemu
przechowanej
B. przechowanego
przechowanego
przechowany
przechowane
przechowaną
N. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowaną
Ms. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przechowani
przechowani
przechowane
przechowane
D. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych
C. przechowanym
przechowanym
przechowanym
przechowanym
B. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowane
N. przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
przechowanymi
Ms. przechowanych
przechowanych
przechowanych
przechowanych

odpowiednik aspektowy: przechowywać

Składnia

bez ograniczeń + przechować +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 06.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj